ΔΑΣΚΑΛΑ: ΘΩΜΑΗ ΤΖΙΤΖΗ- ΣΤΟΓΙΑΝΝΗ
ΑΝ
ΥΠΗΡΧΕ... ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΤΕ, ΤΙ ΘΑ ΕΓΡΑΦΕ;
Στα πλαίσια της διαφοροποιημένης μάθησης δημιουργούμε
την
"
ΠΕΛΑΣΓΙΩΤΙΔΑ"
χρησιμοποιώντας ή
επινοώντας ειδήσεις από κάθε εποχή...
ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ.....
ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΩ
ΤΗΝ ΠΕΛΑΣΓΙΩΤΙΔΑ
<<Τα μυαλά των παιδιών δεν είναι δοχεία να τα
γεμίσεις,είναι σπίρτα για να τα ανάψεις>> .....
Πόσο δίκιο έχει αυτή η πρόταση, την οποία την έχει βάλει
η δασκάλα μου στο σάιτ του σχολείου μου! Η δασκάλα μας
λοιπόν , μας έδωσε τη φωτιά και μείς τα <<σπίρτα>> ,
ανάψαμε και μεγαλουργήσαμε. Δημιουργήσαμε την
<<Πελασγιώτιδα>>. Μια διαδικτυακή εφημερίδα, που την
ξεκινήσαμε δειλά - δειλά , με την προτροπή της κυρίας
Θωμαής και φτάσαμε σχεδόν στο τέλος της χρονιάς, να
έχουμε γράψει τόσα όμορφα, χρήσιμα και διασκεδαστικά
πράγματα.
Την βαφτίσαμε <<Πελασγιώτιδα>>,απο το παλιό όνομα του
Ν.Λάρισας.Ξεκινήσαμε να γράφουμε μικρά άρθρα σαν
πληροφορίες , για τον νομό μας και το σχολείο μας.
Δώσαμε φωνή στα μεγαλύτερα και κορυφαία μνημεία της
Ελλάδας μας και της Ευρώπης.Ζωγραφίσαμε μνημεία όπως τον
Παρθενώνα , συναισθήματα όπως το αιματηρό Πολυτεχνείο
και συνεχίζουμε να ζωγραφίζουμε , να μαθαίνουμε, να
γράφουμε και να δίνουμε ανθρώπινη μορφή ,σε μεγάλα έργα
τέχνης. Η κυρία Θωμαή πάντα δίπλα μας και μέσα απο αυτή
την εφημερίδα, ήρθαμε πιο κοντά με την τεχνολογία.
Γεωμετρικά χρόνια, Αρχαϊκα χρόνια και κλασσικά χρόνια
.Αυτά ήταν κατα κύριο λόγο η πηγή έμπνευσής μας.Απο τα
βιβλία μας και απο αυτά που μας μάθαινε και μας μαθαίνει
ακόμη η κυρία Θωμαή, παίρναμε ιδέες και γράφαμε.
Γνωρίσαμε τους αρχαίους Έλληνες, φιλοσόφους, ρήτορες,
τεχνίτες, ποιητές.....Τα πολιτευματα,τον τρόπο ζωής ,
των αρχαίων Ελλήνων, τον τόπο διαμονής τους, τον τρόπο
διασκέδασης τους.Την ανάπτυξη της χώρας μας τον χρυσο
αιώνα του Περικλή.Μάθαμε και γράψαμε για την Λάρισα ,
τον Πηνειό , τον Θεσσαλικό κάμπο. Για καλλιτέχνες ,
γλύπτες, τα σχολεία της εποχής εκείνης πώς ήταν.
Τα παιχνίδια των παιδιών στην αρχαία Ελλάδα και η
εκπαίδευσή τους, δεν θα μπορούσε να λείπει απο την
<<Πελασγιώτιδα>>.
Πήραμε συνεντευξεις απο τον Σωκράτη , τον Περικλή, τον
Μ.Αλέξανδρο, τα αρχαία θέατρα και τα λαμπρά έργα της
Ακρόπολης.Μας μίλησε ο Παρθενώνας, το Ερέχθειον , τα
Προπύλαια , το άγαλμα της Αθηνάς Νίκης.
Όλα αυτά τα όμορφα και μαγικά γεγονότα που προείπα
,γίνονται μόνο στην <<Πελασγιώτιδα>>.
Όταν μπείτε και διαβάσετε, τότε μόνο θα καταλάβετε όλα
αυτά που σας αναφέρω.
Η αγάπη μας γι΄αυτό που κάνουμε και η επιμονή μας, με
την καθοδήγηση της κυρίας Θωμαής , μας κάνει να
καμαρώνουμε και να συγκινούμαστε για το δημιούργημά
μας.Την <<Πελασγιώτιδα>>.
Δεν είναι τυχαίο που ο Παρθενώνας μίλησε σε μας, ούτε
οτι ο Πηνειός ποταμός σταματησε την πορεία του για να
μας μιλήσει. Δεν θα το έλεγα μαγικό όλο αυτό.....
Διαβάστε την <<Πελασγιώτιδα >> και ταξιδέψτε μαζί της
.Σε άλλες εποχές και τόπους....
Οι εντυπώσεις δικές σας......
Σας ευχαριστώ πολύ ....
ΑΦΡΟΔΙΤΗ
Παρακάτω ένας πλήρης αλφαβητικός
κατάλογος των αρχαιοελληνικών ονομάτων των θεών, ηρώων
και προσώπων, ξεχωριστά για τα ανδρικά και γυναικεία
ονόματα.
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ
ΓΛΥΠΤΕΣ
Αγασίας, Αγγελίων, Αγήσανδρος, Αγοράκριτος, Αετίων,
Αθηνίς, Αθηνογένης, Αθηνόδωρος, Άλυπος, Άνθερμος,
Απολλόδωρος, Απολλώνιος, Αρίστανδρος, Αριστοκλής,
Αρίστων, Αρχίας, Ασκληπιόδωρος, Βόηθος, Βρύαξις,
Γλαυκίος, Δαίδαλος, Δημοφών, Δεινομένης,, Δημήτριος,
Διονυσικλής, Δίποινος, Διονυσικλής, Δίυλλος,
Δορυκλείδας, Ένδοιος, Ερμοκλής, Ερμοκρέων, Ευβουλίδης,
Ευθυκράτης, Εύκαδμος, Ευτελίδης, Ευτυχίδης, Ευφράνωρ,
Εύχειος, Ζηνόδωρος, Ηγείας, Θεόδωρος, Θεοκλής,
Θεόκοσμος, Θεόμνηστος, Θήρων, Θύλακος, Θυμίλος, Κάλαμις,
Καλλίμαχος, Καλλιστόνικος, Κάλλων, Κάναλος, Κάναχος,
Κάνθαρος, Κηφισιόδωτος, Κηφισιόδωρος, Κλέαρχος, Κλείτων
(ανδριαντοποιός), Κλεομένης, Κλεοίτας, Κολώτης,
Κρατίνος, Κριτίας, Κρίτων, Κρησίλας, Κτησικλής, Λαφάης,
Λεσβόθεμις, Λεωχάρης, Λύκιος, Λύσιππος, Λυσίστρατος,
Λύσων, Μενέλαος, Μηνόδοτος, Μηνόδωρος, Μίκων, Μούσος,
Μυρμηκίδης, Μύρων, Ναυκίδης, Νικόδαμος, Νικόλαος,
Ξενόκριτος, Ολυμπιοσθένης, 'Ολυμπος, Όναιθος,
Ονασιμήδης, Ονάτης ή Ονατάς, Παιώνιος, Πανθίας,
Πασιτέλης, Πατροκλής, Πλείστας, Πίστων, Πολύκλειτος,
Πραξίας, Πραξιτέλης, Πτόλιχος, Πυθαγόρας, Πυθόδωρος,
Πυριλάμπης, Ροίκος, Σαλπίων, Σήραμβος, Σθένις, Σιλανίων,
Σιμμίας, Σίμων, Σκόπας, Σκύλλις, Σμίλης, Σταδιεύς,
Στέφανος, Στρογγυλίων, Σύαδρος, Συννόων, Σώμις,
Σωσίβοιος, Σώσος, Σώστρατος,Τελέστης, Τηλεφάνης,
Φειδίας, Φιλότιμος, Φυλόμαχος, Φυρόμαχος, Χάρης, Χάρτας,
Χειρίσοφος, Χιόνις, Χρυσόθεμις.
ΖΩΓΡΑΦΟΙ
Αγάθαρχος, Αγλαοφών, Αετίων, Αντίφιλος, Απελλής,
Απολλόδωρος, Αρήγων, Αριδίκης, Αριστείδης, Αριστόλαος,
Αριστοφών, Αρτέμων, Ασκληπιόδωρος, Γαλάτων, Γόργασος,
Δαμόφιλος, Διονύσιος, Έκφαντος, Εύγραμμος, Ευμάρης,
Εύπομπος, Ευφράνωρ, Εύχειρ, Ζεύξις, Θέων, Καλλιφών,
Κίμωνας, Κλεάνθης, Κλεαγόρας, Κλεάνθης, Κράτωνας,
Κτησικλής, Κυδίας, Μανδροκλής, Μελάνθιος, Μικκίων,
Μίκων, Νεάλκης, Νικίας, Νικόμαχος, Νικοφάνης, Ολβιάδης,
Ονασίας, Πάμφιλος, Πάναινος, Παρράσιος, Παυσίας, Παύσων,
Πλεισταίνετος, Πολύγνωτος, Πρωτογένης, Σαυρίας, Σίλλαξ,
Σταδιεύς, Σώσος., Τηλεφάνης, Τιμαίνετος, Τιμάνθης,
Τιμόμαχος, Φιλοκλής, Φιλόξενος, Φιλόχαρις.
ΤΕΧΝΙΤΕΣ (ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΟΙ, ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΕΣ, ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΕΣ)
Αλκαμένης, Αντήνωρ, Αργυράκριτος, Αριστοκλής, Εξεκίας,
Εργότιμος, Ευφρόνιος, Εύδης, Θηρικλής, Κηφισσόδωτος,
Μύρωνας, Νικοσθένης, Παιώνιος, Πολυκράτης, Πρασίας,
Φειδίας
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ
Δεινοκρίτης, Διόγνητος, Ευπαλίνος, Ικτίνος, Ιππόδαμος,
Μανδροκλής, Μήτιχος, Μνησικλής, Πολύκλειτος, Σπίνθαρος,
Σώστρατος, Χερσίφρων.
ΠΟΙΗΤΕΣ
Αρχαιότεροι ποιητές: Δημόδοκος, Εύμολπος, Θάμυρις,
Λίνος, Μουσαίος, Ορφέας, Πάμφως, Φήμιος, Φημονόη, Ωλήν.
ΕΠΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ : Αντίμαχος, Απολλώνιος ο Ρόδιος, Αριστέας,
Αρριανός, Αρκτίνος, Ασίας, Ευγάμων, Ευφορίων, Εύμηλος,
Ησίοδος, Κιναίθωνας, Λέσχος, Όμηρος, Πανύασις,
Πείσανδρος, Ριανός, Σκοπελιανός, Σωτήριχος, Χερσίας,
Χοιρίλος,
ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟ ΕΠΟΣ: Εμπεδοκλής, Ξενοφάνης, Παρμενίδης.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΠΟΣ : Ανδρόμαχος, Απολλόδωρος, Άρατος, Βοίος
ή Βοιώ, Δαμοκράτης, Ερατοσθένης, Μάρκελλος, Μενεκράτης,
Νίκανδρος, Νουμήνιος, Οππιανός, Παγκράτης,.
ΧΡΗΣΜΟΛΟΓΟΙ (σε δακτυλικό εξάμετρο) : Επιμενίδης,
Νικίας, Ζώπυρος, Ονομάκριτος.
ΛΥΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ : Αρχίλοχος, Εχέμβροτος, Θαλήτας, Θάμυρις,
Ιέραξ, Κλονάς, Λεωτροφίδης, Μεσομήδης, Ξενόκριτος,
Όλυμπος, Ορφέας, Πολύμνηστος, Σακάδας, Τέρπανδος.
ΕΛΕΓΕΙΑ: Αισχύλος, Αλέξανδρος, Αριστοτέλης, Αρχίλοχος,
Διονύσιος, Ερμησιάναξ, Ερμοκλής, Ευφορίων, Εύηνος,
Θέογνις, Ίων, Ίουλος, Καλλίμαχος, Καλλίνος, Καστορίων,
Κριτίας, Κράτης, Μίμνερμος, Παρθένιος, Πλάτωνας,
Σημωνίδης, Σιμωνίδης, Σόλων, Τυρταίος, Φιλητάς,
Φιλόδαμος.
ΓΝΩΜΙΚΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ: Αρχίλοχος, Σημωνίδης, Φωκυλίδης.
ΕΛΕΓΕΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ: Άσιος, Ξενοκράτης,
Παρμενίδης.
ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΟΠΟΙΟΙ: Αντίπατρος, Αντίφιλος, Ανύτη,
Ασκληπιάδης, Βιάνωρ, Διογένης ο Λαέρτιος, Ευφορίων,
Ζωνάς, Ηδύλη, Θεόκριτος, Καλλίμαχος, Κριναγόρας,
Λεωνίδας, Λουκιανός, Λουκήλιος, Μελέαγρος, Μυρώ, Νοσίς,
Ποσείδιππος, Ριανός, Σιμμίας, Τύλλιος, Φιλόδημος,
Φίλιππος.
ΙΑΜΒΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ : Αρχίλοχος, Ιππώναξ, Σημωνίδης.
ΜΥΘΟΣ Η ΑΙΝΟΣ ΣΕ ΙΑΜΒΙΚΟ ΜΕΤΡΟ: Αίσωπος, Βαβρίος,
Σωκράτης,Φαίδρος.
ΜΕΛΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ :Αγαθοκλής, Αλκαίος, Ανακρέων,
Απολλόδωρος, Βακχυλίδης, Κόριννα, Μύρτις (η), Λάσος,
Πίνδαρος, Πράξιλλα, Σαπφώ, Σιμωνίδης, Τιμοκρέων,
Τελέσιλλα, Ήριννα
ΧΟΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: Αλκμάν, Αρίωνας, Ίβυκος, Στησίχορος.
ΔΙΘΥΡΑΜΒΟΣ: Αργάς, Αρίφρων, Διαγόρας, Κινησίας,
Λαμπροκλής, Λικύμνιος, Λάσος, Μελανιππίδης, Ξενόφαντος,
Πολύειδος, Πρατίνας, Τελέστης, Τιμόθεος, Φιλόξενος.
ΒΟΥΚΟΛΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ : Βίων, Θεόκριτος, Μόσχος.
ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: Αρίων, Θέσπις, Μάχων, Πρατίνας,
Φιλήμων, Φρύνιχος, Χοιρίλος.
ΤΡΑΓΩΔΙΑ: Αγάθων, Αισχύλος, Αντιφών, Αρίσταρχος,
Αρίστων, Αρχίας, Αστυδάμας, Αφαρεύς, Αχαιός, Βίων,
Δικαιογένης, Διογένης ο Κυνικός, Διονύσιος, Ευριπίδης,
Ευφορίων, Θεοδέκτης, Θέογνις, Θεόδωρος, Ιοφών, Ίων,
Κλεαίνετος, Κλεόμαχος, Κλεοφών, Κριτίας, Κράτης,
Λυκόφρων, Μέλιτος, Μόρσιμος, Μόρυχος, Μοσχίων, Νικόφρων,
Ξενοκλής, Πολύειδος, Πυθάγγελος, Πύθων, Σόφιλος,
Σοφοκλής, Σπίνθαρος, Σωσίβιος, Σωσίθεος, Σωσικλής,
Σωσιφάνης, Τιμόθεος, Φασηλίτης, Φιλοκλής, Φιλίσκος,
Χαιρήμων.
ΚΩΜΩΔΙΑ: Φόρμις ή Φόρμος, Επίχαρμος, Δεινόμαχος.
ΜΙΜΟΣ: Σώφρων, Ξέναρχος, Ηρώνδας.
ΙΛΑΡΟΤΡΑΓΩΔΙΑ: Ρίνθων.
ΠΑΡΩΔΙΑ: Αρχέστρατος, Γελώος, Μάτρων, Σώπατρος
ΣΚΩΠΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: Βίων, Κράτης, Μελέαγρος, Μένιππος,
Σωσάδης, Τίμωνας.
ΑΤΤΙΚΗ ΚΩΜΩΔΙΑ: Άλεξις, Αλκιμένης, Αναξιμανδρίδης,
Αντιφάνης, Αριστοφάνης, Εκφαντίδης, Έρμιππος, Εύβουλος,
Εύπολις, Καλλίας, Κρατίνος, Κράτης, Μυρτίλος, Μάγνης,
Μένανδρος, Πλάτων, Τηλεκλείδης, Φερεκράτης, Φιλωνίδης,
Φρύνιχος, Χιονίδης.
ΑΛΛΟΙ ΚΩΜΙΚΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ
Αξιόνικος, Απολλοφάνης, Αρχέδικος, Αυτικράτης,
Δημόχαρις, Έριφος, Ευάγγελος, Ευάγης, Εύνικος,
Ευξενίδης, Εύφρων, Έφιππος, Ηγέλοχος, Ηγήμων, Θαλήτας,
Θαμύρας, Θεόγνητος, Θεόφιλος, Λύκις, Μνησίθεος,
Μνησίμαχος, Μύρτις, Νικοφών, Ξέναρχος, Πολύοχος,
Πολύζηλος, Ποσείδιππος, Σαννυρίων, Σιμύλος, Στράττις,
Σωσικράτης, Φιλέραιτος, Φιλιππίδης, Φιλίσκος, Φιλιστίων,
Φιλοκλής, Φιλοστέφανος, Φιλλύλιος, Χαρικλείδης.
ΑΛΛΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ
Αβλάβιος, Αγάθυλλος, Αγοράναξ, Ακέστωρ, Άρατος,
Αριστέας, Αριστόδικος, Αρχέβουλος, Βίων, Βόηθος,
Γνήσιππος, Δαμόξενος, Δαμαρέτη, Δίκτυς, Διονυσόδωτος,
Εύμηλος, Ηγηδιάναξ, Θεοδωρίδας, Κιναίθων, Κλειταγόρα,
Κλεοβουλίνη, Κομητάς, Κόριννος, Μελινώ, Μελίσανδρος,
Μητρόβιος, Μίκυλος, Μίμνερμος, Μοσχίνα, Ναυσικλείδης,
Νέστωρ, Οροιβάντιος, Πάμφιλος, Πανόλβιος, Πράνιχος,
Πρόδικος, Πύρης, Πύρρος, Πωλλιανός, Σαβίνος, Σίμος,
Στρασίνος, Σύαγρος, Τύμνης, Τυνδάριχος, Τυρταίος,
Υβρίας.
ΠΕΖΟΣ ΛΟΓΟΣ
ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ
Αθάνας, Αινείας, Ακουσίλαος, Αμυντιανός, Αναξιμένης,
Αντίοχος, Αππιανός, Άρατος, Αριστόβουλος, Βήρωσος,
Γλαύκος, Δαμάστης, Δείνων, Δέξιππος, Δηίοχος, Διονύσιος,
Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς, Διόδωρος ο Σικελιώτης,
Διόδωτος, Διύλος, Δίων, Δούρις, Εύδημος, Εκαταίος,
Ελλάνικος, Ενήμερος, Ευγαίων, Ευμένης, Έφορος, Ηρόδοτος,
Ηρόδωρος, Ηρωδιανός, Θάλλος, Θεόκριτος, Θεόπομπος,
Θουκυδίδης, Ιερώνυμος, Ιππίας, Ίππυς, Καικίλιος,
Καλλισθένης, Καρδιανός, Κηφισόδωρος, Κλείταρχος,
Κτησίας, Κάδμος, Μεγασθένης, Μέμνων, Νεάνθης,
Ξενοφώντας, Ξάνθος, Παλαίφαστος, Πάριος, Πλούταρχος ο
Χαιρωνεύς, Πολύαινος, Πολύβιος, Πτολεμαίος, Πυθίας,
Στησίμβροτος, Τίμαιος, Φερεκύδης, Φιλέας, Φίλιστος,
Φιλόχορος, Φλάβιος Αρριανός, Φλέγων, Φύλαρχος, Χάραξ,
Χάρης, Χάρωνας.
ΡΗΤΟΡΕΣ
ΟΙ 10 ΑΤΤΙΚΟΙ ΡΗΤΟΡΕΣ : Αισχίνης, Ανδοκίδης, Αντιφών,
Δείναρχος, Δημοσθένης, Ισοκράτης, Ισαίος, Λυκούργος,
Λυσίας, Υπερείδης.
ΑΛΛΟΙ: Αδαμάντιος, Αθήναιος ο Ναυκρατίτης, Αλκιδάμας,
Ανδριανός ο Τύριος, Αντισθένης, Αντώνιος Πολέμων,
Αρτεμίδωρος, Αστράμψυχος, Αψίνης, Αίλιος Αριστείδης,
Γοργίας, Δημοχάρης, Δημάδης, Διονύσιος ο Μιλήσιος, Δίων,
Ερμογένης, Ηγήσιππος, Ηρώδης ο Αττικός, Θέων,
Θρασύμαχος, Ισαίος ο Σκοπελιανός, Ισίγονος,
Καλλίστρατος, Κόρακας, Λογγίνος, Λουκιανός, Μινουκιανός,
Μένανδρος, Νικόστρατος ο Μακεδών, Πελισίας, Πτολεμαίος ο
Ναυκρατίτης, Πυθέας, Στρατοκλής, Τεισίας, Φιλόστρατος,
Φλέγων, Φίλων ο Βυζάντιος, Χαρίσιος.
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΙ
Αθηνόδωρος, Αίλιος Ηρωδιανός, Αλέξανδρος ο Πολυίστωρ,
Αλεξίων, Αμμώνιος, Αντίγονος, Αντίπατρος, Απολλόδωρος,
Απολλώνιος ο Αλεξανδρεύς, Απολλώνιος ο Τύριος, Απίων,
Αρίσταρχος από τη Σαμοθράκη, Αριστοκλής ο Ρόδιος,
Αριστόνικος, Αριστόξενος, Αριστοφάνης ο Βυζάντιος,
Ασκαλωνίτης, Ασκληπιάδης, Δημήτριος, Δημήτριος ο
Φαληρεύς, Δικαίαρχος, Διονύσιος ο Θράκας, Διονύσιος ο
Αλικαρνασσεύς, Δράκων, Ειρηναίος, Επαφρόδιτος,
Ερατοσθένης, Ζηνόδωτος, Ηλιόδωρος, Ηρακλείδης ο
Ποντικός, Ηρακλέων, Ηρόδικος, Θέων, Ιξίων, Ίστρος,
Καικκίλιος, Καλακτίης, Καλλίξενος, Κλέαρχος, Κράτης,
Μαλλώτης, Μυρλεανός, Νικάνωρ ο Αλεξανδρεύς, Ξενοκράτης,
Πασιτέλλης, Πολυδεύκης, Ποσειδώνιος, Πραξιφάνης,
Πτολεμαίος, Πτολεμαίος ο Ξένος, Πάμφιλος, Σάτυρος,
Σέλευκος, Σήμος, Τρύφων, Φανίας, Φιλήμων, Φιλόξενος,
Φιλόχορος, Φρύνιχος, Χαμαιλέων, Χρύσιππος, Ώρος.
ΠΑΡΟΙΜΙΟΓΡΑΦΟΙ - ΜΥΘΟΛΟΓΟΙ: Δήμωνας, Ζηνόβιος, Κλέαρχος,
Λούκιος,Ταρραίος, Χρύσιππος.
ΜΥΘΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΟΙ - ΕΠΙΣΤΟΛΟΓΡΑΦΟΙ: Αλκίφρων, Ηλιόδωρος,
Λούκιος, Νίνος, Παρθένιος, Τάκιος, Χαρίτων,.
ΜΟΥΣΙΚΟΙ: Αλύπιος, Αριστείδης ο Κοϊντιλιανός, Βακχείος,
Γαυδέντιος Νικόμαχος ο Γερασηνός, Κλεονίδης, Νυμφαίος,
Φιλάμμων.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΙ
Αθήναιος, Αναξαγόρας, Ανατόλιος, Αντιφών, Απολλώνιος,
Αρισταίος, Αρίσταρχος ο Σάμιος, Αριστοτέλης, Αρχιμήδης,
Αρχύτας, Βρύσων, Γεμίνος ο Ρόδιος, Δαμάσκιος, Δαμιανός,
Δεινόστρατος, Δημόκριτος, Δικαίαρχος, Διοκλής,
Διονυσόδωρος, Διόφαντος, Ερατοσθένης, Ερμότιμος,
Εύδημος, Εύδοξος, Εύκαιρος, Ευκλείδης, Ευτυχίδης,
Ευφραίος, Ζηνόδωρος, Ζήνων ο Ελεάτης, Ήρων, Θαλής,
Θεαίτητος, Θεύδιος ,Θεοδόσιος, Θεόδωρος, Θέων ο
Αλεξανδρεύς, Θέων ο Σμυρναίος, Θυμαρίδας, Ιάμβλιχος,
Ίππαρχος, Ίππασος, Ιππίας ο Ηλείος, Ιπποκράτης ο Χίος,
Κάρπος, Κέβης, Κλαύδιος Πτολεμαίος (Κοσμογραφία),
Κλεομήδης, Κόνων, Κρίτων, Κτήσιππος, Λεωδάμας, Λέων ο
Βυζάντιος, Μαρίνος, Μέναιχμος, Μενέλαος ο Αλεξανδρεύς,
Μίλτας, Νεοκλείδης, Νικόμαχος ο Γερασηνός, Νικομήδης,
Πανάραιτος, Πάππος, Πείθων, Περσεύς, Πλάτων, Πλωτίνος,
Πορφύριος, Ποσειδώνιος, Πρόκλος, Πυθαγόρας, Σερήνος,
Σιμπλίκιος, Σπόρος, Τερψίων, Υπατία, Υψικλής, Φαίδρος,
Φαιδώνδας, Φιλιππίδης, Φίλιππος ο Οπούντιος, Φίλων,
Χαρμαντίδης.
ΑΣΤΡΟΝΟΜΟΙ
Αναξαγόρας, Αναξιμένης, Αναξίμανδρος, Απολλώνιος,
Άρατος, Αριστοτέλης, Αρχιμήδης, Αρίσταρχος ο Σάμιος,
Αρίστυλλος, Αυτόλυκος, Αχιλλεύς Τάτιος, Γεμίνος, Ελικών
ο Κυζικηνός, Ερατοσθένης ο Κυρηναίος, Έκφαντος,
Ευκλείδης, Εύδημος ο Ρόδιος, Εύδοξος, Ηρακλείδης ο
Ποντικός, Ηράκλειτος, Θαλής, Θεοδόσιος, Θέων ο Νεότερος,
Ικέτας, Ίππαρχος, Καλλισθένης, Κλεομήδης, Κάλιππος ο
Κυζικηνός, Κόνων ο Σάμιος, Μέτων, Ξενοφάνης, Οινοπίδης,
Πλάτων (στο "Τίμαιο"), Πρόκλος, Πτολεμαίος Κλαύδιος,
Συνέσιος ο Κυρηναίος, Σωσιγένης, Τιμόχαρις, Υπατία,
Φαίνος, Φίλιππος ο Οπούντιος.
ΓΕΩΓΡΑΦΟΙ
Αγαθαρχίδης, Αγαθήμερος, Αναξίμανδρος, Αρτεμίδωρος,
Δημόκριτος, Δικαίαρχος, Εκαταίος, Ερατοσθένης, Εύδοξος,
Θεόφραστος, Κλαύδιος, Μαρίνος, Νέαρχος, Παυσίμαχος,
Πολύβιος, Ποσειδώνιος, Πτολεμαίος, Πυθέας ο Μασσαλιώτης,
Σκύμνος, Στράβων ο Μεσσήνιος, Στράβων ο Πόντιος,
Σέλευκος,Τιμοσθένης.
ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ
Αρχιμήδης, Βίτων, Επίμαχος, Ήρων, Κτησίβιος, Πτολεμαίος,
Φίλων.
ΙΑΤΡΟΙ - ΘΕΟΙ ΙΑΤΡΙΚΗΣ - ΙΑΤΡΟΦΙΛΟΣΟΦΟΙ
Άβας, Αγαθίνος, Αγνοδίκη, Αθήναιος, Αθήνιππος, Αιγίμιος,
Αίγλη (κόρη Ασκληπιού), Αιγύπτιος, Αίνειος, Ακεσώ (κόρη
Ασκληπιού), Αλεξάνορας, Αλκαμένης, Αλκμαίων, Άμυνος
(θεότητα ιατρικής), Αναξαγόρας, Ανδρέας ο Καρύστιος,
Άντυλλος, Απάμειος, Απολλωνίδης, Απολλώνιος, Απόλλων
(θεός, πατέρας του θεού της Ιατρικής Ασκληπιού),
Αρεταίος, Αριστοτέλης, Αρχιγένης, Αρίστωνας, Αρχάγαθος,
Ασκληπιάδης ο Προυσαεύς, Ασκληπιός (θεός ιατρικής),
Βακχίων, Γαληνός, Γλαυκίας, Γνωσίδικος, Γόργασος,
Δάρδανος, Δέξιππος, Δημήτριος, Δημοκήδης, Δημόκριτος
(φιλόσοφος), Διεύχης, Διοκλής, Διονυσικλής, Διοσκορίδης,
Δράκων, Εμπεδοκλής, Εξήκεστος, Ερασίστρατος, Ερυξίμαχος,
Εύδημος, Ευρυφών, Ευήνορας, Ευστόχιος, Ζήνων ο ανατόμος,
Ηρακλείδης, Ηρόδικος, Ηρόδοτος, Ηρόφιλος, Θεμίσων ο
Λαοδικεύς, Θεσσαλός, Θεόδωρος, Θρασύμαχος, Ιασώ (κόρη
Ασκληπιού), Ικέσιος, Ιπποκράτης, Ιππόλοχος, Καλλιάναξ,
Καλλίγνωτος, Καλλίμαχος, Κλεομυτάδης, Κριτόβουλος,
Κλεόφαντος, Κρατεύας, Κρίσαμις, Κριτόδημος, Κτησίαρχος,
Κτησίας, Κτησίοχος, Λεύκιππος (φιλόσοφος), Μάγνος,
Μαντίας, Μαχάων (γιος Ασκληπιού), Μελάμπους, Μελάνθιος,
Μενεκράτης, Μηνόδοτος, Μηνόδωρος, Μηνόκριτος, Μνήμων,
Μνησίθεος, Μνησίμαχος, Νέβρος, Νίκανδρος, Νικήτας,
Νικόμαχος, Νινύας, Νουσήνιος, Ξενοφώντας ο Κώος,
Ορθαγόρας, Παιών ή Παιήων (ο ιατρός των θεών),
Παλλάδιος, Πανάκεια (κόρη Ασκληπιού), Πετρονάς,
Πίτταλος, Πλειστόνικος, Ποδαλείριος, Πολεμοκράτης,
Πολύκλειτος, Πολύκριτος, Πραξαγόρας, Πυθαγόρας
(φιλόσοφος), Πυθοκλής, Πόλυβος, Ρούφος, Σεραπίων, Σίμος,
Σπίτταλος, Σφύρος, Σωρανός, Σώστρατος,Τιμόθεος, Τύρταμος
ή Θεόφραστος (πατέρας της βοτανικής), Υγεία (κόρη
Ασκληπιού), Φαείτας, Φιλοξένης, Φιλίνος, Φιλούμενος,
Φιλιστίων, Φιλότιμος, Χρύσης, Χρύσιππος,.
ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ
ΠΡΟΣΩΚΡΑΤΙΚΟΙ
ΜΙΛΗΣΙΟΙ: Αναξίμανδρος, Αναξιμένης, Θαλής. ΕΛΕΑΤΕΣ:
Ξενοφάνης, Παρμενίδης, Ζήνων, Μέλισσος. ΑΤΟΜΙΚΟΙ:
Δημόκριτος, Λεύκιππος. ΑΛΛΟΙ: Αναξαγόρας, Αρχέλαος,
Διογένης, Εμπεδοκλής, Ηράκλειτος, Πυθαγόρας.
ΣΟΦΙΣΤΕΣ: Αντιφών, Γοργίας, Θρασύμαχος, Ιππίας,
Πρόδικος, Πρωταγόρας.
ΙΑΤΡΟΙ: Αλκμαίων, Δημοκίδης, Ηρόδικος, Ιπποκράτης.
ΟΡΦΙΚΟΙ: Ακουσίλαος, Θεαγένης, Θήρων, Φερεκύδης.
ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΙ
*Πατέρας του Πυθαγόρα ήταν ο Μνήσαρχος, μητέρα του η
Πυθαϊς, γυναίκα του η Θεανώ, γιος του ο Αρίμνυστος ή
κατ' άλλους ο Τηλαύγης και κόρες του η Μυία και η
Αριγνώτη (ή και η Αίσαρα).
Άβαρις, Αβροτέλης, Αγέας, Αγελάδας, Αγησίδαμος,
Αγήσαρχος, Αγύλος, Αθάμας, Αθοσίων, Αίγων, Αιήτιος,
Αίμων, Αινέας, Ακμονίδας, Ακουσιλάδας, Αλίοχος, Αλκίας,
Αλκίμαχος, Αλκμαίων, Αλώπεκος, Άνθην, Αντιμέδων,
Αντιμένης, Αριστάγγελος, Αριστείδης, Αρκέας,
Αριστοκλείδας, Αριστοκράτης, Αριστομένης, Αριστάγγελος,
Αριστέας, Αρκέας, Αρχέμαχος, Άρχιππος, Αρχύτας,
Αρίστιππος, Άρυτος, Αστέας, Αστύλος, Αυτοχαρίδας,
Βαθύλαος, Βούθηρος, Βούθος ή Βούθιος, Βουλαγόρας,
Βροντίνος, Βρύας, Βρύσων, Γλυκίνος, Γύττιος, Δακίδας,
Δαμοκλής, Δαμοτάγης, Δαμάρμενος, Δεινοκράτης, Δεξίθεος,
Δείναρχος, Δημοσθένης, Δικαίαρχος, Δικάς, Διοκλής,
Δρύμων, Δήμων, Δίκων, Δόμων, Δύμας, Ειρίσκος, Έκφαντος,
Έλανδρος, Ελικάων, Ελώριππος,Έλλωρις,
Εμπεδοκλής,Έμπεδος, Ένανδρος, Ένδιος, Επίσυλος, Επίφρων,
Επίχαρμος,Έρατος, Εστιαίος, Εύανδρος, Ευάνωρ, Εύδικος,
Ευέλθων, Ευέτης, Ευθοσίων, Ευθυκλής, Εύθυνος, Ευθύνους,
Εύμοιρος, Ευρυκράτης, Ευρυμέδων, Εύρυτος,Ευρύφημος,
Εύφημος, Εχεκράτης, Ζάλευκος, Ζάμολξις, Ζώπυρος,
Θεόδωρος, Θράσεος, Θρασύδαμος, Θρασυμήδης, Θυμαρίδας,
Ίκκος, Ιππαρχίδης, Ίππασος, Ιππαρχίδης, Ιππομέδων,
Ιπποσθένης, Ιππόστρατος, Ίππων, Ιταναίος, Ίων, Καινίας,
Καλλίβροτος, Καραφροντίδας, Κέρκωψ, Κλεάρατος,
Κλειναγόρας, Κλεινίας, Κλεοσθένης, Κλεάνωρ, Κλεόφρων,
Κλέων, Κράνοος, Κρίτων, Κάλαϊς, Κέραμβος, Λάκριτος,
Λάκων, Λαφάων, Λεοντεύς, Λέων, Λεπτίνης, Λεωκύδης,
Λεάναξ, Λεόφρων, Λεώκριτος, Λεωκύδης, Λίθαγος, Λύκων,
Λύραμνος, Λυσιάδης, Λυσίβιος, Μαλλίων, Μελησίας,
Μελάνιππος, Μέλισσος, Μενέστωρ, Μένων, Μέτωπος, Μέτων,
Μιλτιάδης, Μίλων, Μιμνόμαχος, Μνησίβουλος, Μύης,
Μυλλίας, Νάστας, Ναυσίθοος, Νεόκριτος, Ξενοκάδης,
Ξενόκριτος, Ξενοφάνης, Ξενοφάντης, Ξενόφιλος, Ξέντας,
Ξένων, Οδίος, Όκκελος, Όκκιλος, Ονάτας, Όνατος,
Ορεστάδας, Ορέσανδρος, Όψιμος, Πακτίων, Παρμενίδης,
Παρμίσκος, Πεισικράτης, Πεισίρροδος, Πολιάδης,
Πολέμαρχος, Πολύκλειτος, Πολύκτωρ, Πολύμναστος, Προκλής,
Πρόξενος, Πρόξενος, Πρώρος, Πτολεμαίος, Πυθόδωρος,
Πύρρων, Ρηξίβιος, Ρόδιππος, Σθενωνίδας, Σίλλος, Σίμος,
Σμιλίας, Στράτιος, Σωσθένης, Σωσίστρατος, Σωστράτιος,
Τιμησιάναξ, Τιμοσθένης, Τιμάρης, Τιμάσιος,
Τίμαιος,Τιμάρετος, Τυρσηνός, Φαίδων, Φαινεκλής, Φάντων,
Φιλόδαμος, Φιλόλαος, Φιλωνίδης, Φιντίας, Φροντίδας,
Φρύνιχος, Φυκιάδας, Φύτιος, Χαρώνδας, Χειλάς ή Χιλάς,
Χρύσιππος, Ώκελλος,
ΓΥΝΑΙΚΕΣ:
Αβροτέλεια, Βαβέλυκα, Βιτάλη, Βοιώ, Βρυώ, Εκκελώ,
Εχεκράτεια, Θεανώ, Κλεαίχμα, Κρατησίκλεια, Λασθένεια,
Μυία, Νισθεάδουσα, Οκκελώ, Πεισιρρόδη, Τιμύλα, Τυρσηνίς,
Φίλτυς, Χειλωνίς.
ΝΕΟΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΙ
Απολλώνιος ο Τυανέας, ο ρήτορας Φιλόστρατος που έγραψε
την βιογραφία του, Μοδεράτος, Νικόμαχος και Νουμήνιος.
ΣΩΚΡΑΤΙΚΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ
*Πατέρας του Σωκράτη ο Σωφρονίσκος και μητέρα η
Φαιναρέτη.
Αισχίνης, Αλεξίνος, Αννίκερις, Αντισθένης, Αντίπατρος,
Αρήτη, Διόδωρος, Ευβουλίδης, Ευκλείδης, Ευήμερος,
Ηγησίας, Θεόδωρος, Μενέδημος, Ξενοφών, Πλείστανος,
Πλάτων Στίλπων, Φαίδων
ΠΛΑΤΩΝΙΚΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ
*Πατέρας του Πλάτωνα ο Αρίστωνας και μητέρα η
Περικτιόνη.
Αθήναιος, Αιδέσιος, Αιδεσία, Αλβίνος, Αμμώνιος, Αμμώνιος
Σακκάς, Αμέλιος, Ανδρόνικος ο Ρόδιος, Αντίοχος,
Απουλήιος, Αριστώνυμος, Αρκεσίλαος, Αρποκρατίων,
Ασκληπιόδωτος, Αττικός, Γάιος, Δαμάσκιος, Διογένης,
Δέξιπππος, Δίων, Ελικών, Ερμείας, Ερμίας, Ερέννιος,
Ευλάλιος, Ευνάπιος, Ευσέβιος, Ευφραίος, Εύανδρος,
Εύδοξος, Εύδωρος, Ηγησίνους, Ηγίας, Ηρακλείδης ο
Ποντικός, Θεαίτητος, Θεμίστιος, Θεόδωρος, Θράσυλλος,
Θέων, Ιεροκλής, Ιουλιανός, Ισίδωρος, Ιάμβλιχος,
Καρνεάδης, Κλειτόμαχος, , Κράντωρ, Κρόνιος, Κάσσιος
Λογγίνος, Κέλσος, Λακύδης, Μαρίνος, Μάξιμος, Μέναιχμος,
Νουμήνιος, Ξενοκράτης, Ολυμπιόδωρος, Πλούταρχος (γιος
Νεστορίου), Πλούταρχος (μαθητής Αμμώνιου), Πλωτίνος,
Πολέμων, Πορφύριος, Πρισκιανός, Πρόκλος, Σεβήρος,
Σιμπλίκιος, Σπεύσιππος, Συριανός, Σώπατρος, Τηληκλέας,
Τιμόθεος, Υπατία (κόρη του μαθηματικού Θέωνα η οποία
σκοτώθηκε από τον έξαλλο Χριστιανικό όχλο που τη
διαμέλησε ζωντανή), Φιλιστίων, Φίλιππος ο Οπούντιος,
Φίλων, Χαβρίας, Χρυσάνθιος, Ωριγένης.
ΣΚΕΠΤΙΚΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ
Αγρίππας, Αινεσίδημος, Εύβουλος, Ευφράνωρ, Ηρακλείδης,
Ναυσιφάνης, Πτολεμαίος, Πύρρωνας, Σαρπηδόνας, Σέξτος ο
εμπειρικός,Τίμωνας, Φαβωρίνος. Ο Πύρρωνας επηρέασε και
το Στωικό Αρίστωνα που είχε μαθητή τον Ερατοσθένη τον
Κυρηναίο.
ΠΕΡΙΠΑΤΗΤΙΚΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ
* Πατέρας Αριστοτέλη ο Νικόμαχος και μητέρα η Φαιστίδα.
Αλέξανδρος ο Αφροδησιεύς, Ανατόλιος, Ανδρόνικος ο
Ρόδιος, Αριστοκλής, Αριστόξενος, Αρίστων, Γαληνός
(γιατρός), Δημήτριος ο Φαληρεύς, Δικαίαρχος, Έρμιππος,
Εύδημος ο Ρόδιος, Θεμίστης., Θεόφραστος (διευθυντής
Λυκείου), Κλαύδιος Πτολεμαίος (αστρονόμος), Κλέαρχος,
Κριτόλαος, Λύκων, Στράτων, Σωτίων, Φανίας ή Φαινίας. Από
τον Στράτωνα επηρεάστηκαν ο Αρίσταρχος ο Σάμιος (που
ανακάλυψε το Ηλιοκεντρικό σύστημα), ο Αρχιμήδης μέσω του
Αρίσταρχου, ο Ερατοσθένης που έγραψε τις γεωδαιτικές
έρευνες του Στράτωνα, ο μηχανικός Κτησίβιος και ο
γιατρός Φασίστρατος.
ΣΤΩΙΚΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ
Αντίοχος (εκλεκτικός φιλόσοφος), Αντίπατρος, Αρριανός,
Αρχέδημος, Διογένης ο Βαβυλώνιος, Επίκτητος, Ζήνων,
Κλεάνθης, Λούκιος, Μάρκος Αυρήλιος, Μουσώνιος,
Παναίτιος, Ποσειδώνιος, Ρούφος, Σενέκας, Σέξτιος
(εκλεκτικός φιλόσοφος), Σωτίων (δάσκαλος του Σενέκα),
Χρύσιππος
ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟΙ
*Ο Επίκουρος ήταν μαθητής του Πλατωνικού Παμφίλου και
του Δημοκριτικού Ναυσιφάνους.
Απολλόδωρος, Βίων (ηδονικός κυνικός) , Δημήτριος,
Δημώναξ, Διογενιανός, Διογένης, Δίων, Έρμαρχος, , Ζήνων,
Θεαγένης, Κερκιδάς (ηδονικός κυνικός), Κολώτος, Κράτης,
Λεωνίδας (ηδονικός κυνικός), Λουκρήτιος, Μελέαγρος
(ηδονικός κυνικός), Μενέδημος (ηδονικός κυνικός),
Μένιππος, Μητρόδωρος, Οινόμαος, Οράτιος, Περεγρίνος
(Πρωτεύς), Πλωτίνα (σύζυγος Τραϊανού), Πολύαινος,
Πολύστρατος, Ποσείδιππος (ηδονικός κυνικός), Ποτάμων,
Σίρων, Τέλης (ηδονικός κυνικός), Φαίδρος, Φιλωνίδης,
Φιλόδημος, Φοίνικας (ηδονικός κυνικός),
ΟΙ 7 ΣΟΦΟΙ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Θαλής ο Μιλήσιος, Βίας ο Πριηνεύς, Πιττακός ο
Μιτυληναίος, Σόλων ο Αθηναίος, Περίανδρος ο Κορίνθιος,
Χείλων ο Λακεδαιμόνιος, Κλεόβουλος ο Ρόδιος (ή κατά
άλλους σε αντικατάσταση των τριών τελευταίων οι:
Επιμενίδης ο Κρης, Λεώφαντος ο Λεβίδιος, Μύσων ο Χηνεύς,
Ανάχαρσις ο Σκύθης και Αριστόδημος ο Σπαρτιάτης.
ΝΑΥΑΡΧΟΙ
Αγαθόστρατος, Αγησανδρίδας, Αγησίμβροτος, Ακεσίμβροτος,
Αναξίβιος, Αριστεύς, Αριστώνυμος, Ασωνίδης, Δεινιάδας,
Εύνομος, Ηριππίδας, Θρασυμηλίδας, Ιέραξ, Ιεροφών,
Καλλικράτης, Καλλικρατίδας, Κλειππίδης, Κρατησιππίδας,
Λακεδαιμόνιος, Λεωδάμας, Μεικιάδης, Μίνδαρος, Νέαρχος,
Νικόλοχος, Ξενοκλείδης, Πάτροκλος, Πίγρης, Πολέμαρχος,
Πόλλις, Πραξίνος, Πρόαινος, Πρωτέας, Στησικλής,
Σωκράτης, Τιμάνωρ, Φιλοκλής, Χαιρέας, Χαρικλής,
Χαρμίνος.
ΣΤΡΑΤΗΓΟΙ
Αβρέας, Αγάσιμος, Αγγαίος, Αγησιππίδης, Αγήτας,
Αείμνηστος, Αθηνοκλής, Αιθίδας, Αιλιανός, Αλεξικλής,
Άμηστρις, Αμύντας, Ανάξιππος, Ανίων, Αντικλής,
Αντίπατρος, Άρατος, Αριστέας, Αριστόβουλος, Αριστογένης,
Αριστοκλής, Αριστοκράτης, Αριστομένης, Αριστόφαντος,
Άρπαλος, Αρχέστρατος, Ασωπόδωρος, Άτταλος, Αυτολέων,
Βάλαγρος, Βρασίδας, Γύλιππος, Δαϊφαντος, Δερκυλίδας,
Δημαίνετος, Δημόδοκος, Δημόφιλος, Διτρέφης, Διομέδων,
Διοπείθης, Διφρίδας, Έλιξος, Επαμεινώνδας, Επικυδίδας,
Επιτάδας, Ερασινίδης, Ερίγυιος, Ερμοκράτης, Ερμόφαντος,
Έρμων, Ετεόνικος, Ευαίνωτος, Ευάλας, Ευαλκίδης,
Εύβουλος, Ευετίων, Ευθυκράτης, Ευκλής, Ευκτήμων,
Εύμαιος, Εύμαχος, Ευμένης, Ευρύαλος, Ευρυάναξ,
Ευρυβιάδης, Ευρυδάμας, Ευρύδαμος, Ευφαμίδας,
Ηγησανδρίδας, Ηγήσανδρος, Θεμιστοκλής, Θηραμένης,
Θίβρων, Θράσυλλος, Θυμαχάρης, Ιππόνικος, Ιππονοϊδας,
Ισοκράτης, Ισχαγόρας, Ιφικράτης, Καλλίμαχος, Κίμων,
Κλέαρχος, Κλεομήδης, Κλεοφών, Κοίνος, Κόνων, Κόττυφος,
Κράτερος, Κριτόλαος, Λάχης, Λέαγρος, Λεοννάτος,
Λεοντιάδης, Λεωκράτης, Λέων, Λεωσθένης, Λυσίμαχος,
Μαντίθεος, Μελάνθιος, Μελήσανδρος, Μενέδημος, Μένης,
Μίγδων, Μιλτιάδης, Μνάσιππος, Μυρωνίδης, Ναυκλής,
Ναυσικλής, Νεοπτόλεμος, Νικάνωρ, Νικόστρατος, Ξανθικλής,
Ξάνθιππος, Ξενοκλής, Ξενοφών, Ονομακλής, Παρμενίων,
Πασιτελίδας, Πασίων, Παυσανίας, Πάχης, Πελοπίδας,
Πενθύλος, Περδίκας, Περιγένης, Πλείσταινος, Πολυάνθης,
Πολύαρχος, Πολυβιάδης, Πολυσπέρμων, Πολύστρατος,
Πολύτροπος, Πολύφρων, Πρωτόμαχος, Πυρρίας, Σκιρωνίδης,
Σμίκρης, Σοφαίνετος, Στησάνωρ, Στησίλαος, Στράβαξ,
Στρατοκλής, Σωκράτης, Σώπολις, Ταυρίων, Τελευτάς,
Τεμασίων, Τληπόλεμος, Τολμίδης, Φάλαικος, Φανόμαχος,
Φανοσθένης, Φιλήσιος, Φιλοκράτης, Φιλοποίμην, Φιλώτας,
Φορμίων, Φρυνίσκος, Γρύνων, Φωκίων, Χάρης, Χαρίδημος,
Χειρίσοφος.
ΑΘΛΗΤΕΣ
Αγησίμαχος, Ανδρόλεως, Βούτας, Δαμασίας, Δαμόξενος,
Δάσμων, Διόπομπος, Επικράδιος, Ευβότας, Ευβώτας,
Εύθυνος, Ευτυχίδας, Ηρόδικος, Θεαγένης, Κλέανδρος,
Κρίσων, Λάδας, Μίλων, Νικόδωρος, Ξανθίας, Όλυμπος,
Ορίκαδμος, Πολυδάμας, Πολυχάρης, Συλλίας, Σώφιλος,
Τιμαίνετος, Υψικλής, Χαιρέας.
ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΕΣ
Αγέμαχος, Αγήμων, Αγησίας, Αγησιδάμας, Αίνητος, Αίσυπος,
Ακεσίλαος, Αλεξίβιος, Ανδροσθένης, Αριστοκλείδας,
Άστυλος, Ασώπιχος, Δάμαρχος, Δείνις, Διώξιππος,
Δόρυκλος, Ενικεύς, Εξαίνετος, Επιθέρσης, Εργοτέλης,
Ερίτιμος, Ετοιμοκλής, Ευρύβατος, Ευρύβατος, Ευτελίδας,
Εφάρμοστος, Εφουδίων, Θεόγνητος, Θεόχρηστος, Θράσις,
Ιερώνυμος, Ιπποσθένης, Κάπρος, Κλειτόμαχος, Κλεογένης,
Κυνίσκος, Λάβαξ, Λαστρατίδας, Λεοντίσκος, Μαρίων,
Μελησίας, Μενεπτόλεμος, Νελαϊδας, Νικάσυλος, Ξενόδαμος,
Ξενόδοκος, Ξενοφών, Οιβώτας, Παντάρκης, Παταϊκός,
Πεισίδωρος, Πολίτης, Πολυπείθης, Πρωτόλαος, Πρωτομάνης,
πύθαρχος, Πυριλάμπης, Ρηξίβιος, Σελεάδας, Σόφιος,
Στόμιος, Συβαριάδης, Σωδάμας, Ταυροσθένης, Τηλέμαχος,
Ύσμων, Φερένικος, Φερίας, Φιλίτας, Φιλίνος, Φίλων,
Φράστωρ, Φρικίας, Φρύνων, Χαρίνος, Χαρμίδης.
ΙΔΑΙΟΙ ΔΑΚΤΥΛΟΙ: Άκμων, Αρκεσίδας, Δαμναμενεύς,
Επιμήδης, Ηρακλής, Ίασος, Κέλσις, Παιωναίος.
ΑΜΑΖΟΝΕΣ: Αίγλη, Αντιόπη, Ευάνδρα, Ευρυβία, Ιππολύτη,
Ιφινόμη, Μελανίππη, Μολπαδία, Οτρήρη, Πενθεσίλεια,
Σμύρνα, Φόβη.
ΕΤΑΙΡΕΣ
Αγωνίς, Αηδόνιον, Αμπελίς, Αρχεάνασσα, Βακχίς, Γλυκέρα,
Γράμμη, Γρυμαία, Δωρίχα, Ερπυλλίς, Ευάρδη, Ηδύλη,
Θεοδότη, Θεόκλεια, Θεσπιάς, Ιερόκλεια, Ιόεσσα,
Καλλιστράτη, Κροκάλη, Κύννα, Λαϊς, Λασθενία, Λέαινα,
Λεόντιον, Λοπάδιον, Λυσανία, Μέγιλλα, Μεδοντιάς, Μητίχη,
Μνησαρέτη (η Φρύνη), Μυρτάλη, Μύρτιον, Νικοστράτη, Μικώ,
Οία, Πακάτη, Παμφίλη, Παννυχίς, Παρθενίς, Πολύκλεια,
Πυθιονίκη, Ροδώπις, Σατύρα, Σιγή, Σίμαιθα, Σκιώνη,
Τρύφαινα, Υάκινθις, Υμνίς, Φανοστράτη, Φιλαινίς,
Φιλημάτιον, Φιλοξένη, Φοιβίς, Φρύνη, Χρυσάριον, Ώκιμον.
ΚΕΝΤΑΥΡΟΙ: Άγχιος, Άρητος, Δημολέων, Δορύλαος, Σρύαλος,
Ευρύνομος, Ευρυτίων, Κλάνις, Μίμας, Νέστος, Ούρειος,
Πετραίος, Πευκείδης, Ροίκος, Υλαίος, Φόλος, Χείρων
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
ΤΙΤΑΝΕΣ (Παιδιά του Ουρανού και της Γης του πρώτου Θείου
Ζεύγους)
ΑΝΔΡΕΣ: Ιαπετός, Κείος, Κρείος, Κρόνος, Υπερίων,
Ωκεανός. ΓΥΝΑΙΚΕΣ: Θεία, Θέμις, Μνημοσύνη, Τηθύς, Ρέα,
Φοίβη.
ΕΚΑΤΟΓΧΕΙΡΕΣ: Βριάρεως, Κόττος, Γύης.
ΚΥΚΛΩΠΕΣ: Βρόντης, Στερόπης, Άργης.
ΓΙΓΑΝΤΕΣ: Άγριος, Αλκυονεύς, Γρατίων, Εγκέλαδος,
Εφιάλτης, Εύρυτος, Θόων, Ιππόλυτος, Κλυτίος, Πάλλας,
Πολυβότης, Πορφυρίων, Τυφωέας.
ΓΕΝΟΣ ΩΚΕΑΝΟΥ (Με την αδελφή του Τηθύ = θάλασσα)
Ωκεανίδες Νύμφες: Αδμήτη, Ακάστη, Αμφιρώ, Ασία,
Γαλαξαύρη, Διώνη, Δωρίδα, Ευδώρη, Ευρυνόμη, Ευρώπη,
Ζευξώ, Ηλέκτρα, Θόη, Ιδυία, Ιππώ, Ιάνειρα, Ιάνθη,
Καλλιρρόη, Καλυψώ, Κερκηίς, Κλυμένη, Κλυτία, Μενασθώ,
Μηλόβοσις, Μήτις, Ξάνθη, Ουρανία, Πασιθόη, Πειθώ,
Περσηίς, Πετραία, Πληξαύρη, Πλουτώ, Πολυδώρη, Πρυμνώ,
Ρόδεια, Στύγα., Τελεστώ, Τύχη, Χρυσηίς, Ωκυρρόη.
ΓΕΝΟΣ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ ΤΙΤΑΝΩΝ
Η Θεία με τον αδελφό της Ιαπετό γέννησε τον,Ήλιο, τη
Σελήνη και την Ηώ (Αυγή). Ο Κείος με την αδελφή του
Φοίβη γέννησε τη Λητώ και την Αστερία. Η Αστερία γέννησε
με το Δία την Εκάτη. Ο Κρείος με την την Ευρύβια γέννησε
τον Αστραίο, τον Πάλλαντα και τον Περσαίο. Ο Ιαπετός με
την ωκεανίδα Κλυμένη γέννησε τον Άτλαντα, το Μενοίτιο,
τον Προμηθέα και τον Επιμηθέα. Ο Κρόνος με την αδελφή
του Ρέα (δεύτερο θείο ζεύγος) γέννησε τους θεούς Άδη,
Δήμητρα, Δία, Εστία, Ήρα και Ποσειδώνα. Η Ηώ με τον
Αστραίο τους ανέμους Ζέφυρο, Βορρέα και Νότο και μετά με
τον Αυγερινό τα υπόλοιπα άστρα.
ΓΕΝΟΣ ΠΟΝΤΟΥ
Ο πόντος με τη Γαία γέννησε τους Νηρέα, Θαύμαντα, Φόρκυ,
Κητώ και Ευρύβια.
Ο Νηρέας με την Ωκεανίδα Δωρίδα γέννησε τις Νηρηϊδες. Ο
Ησίοδος αναφέρει τις παρακάτω 50 Νηρηίδες:
Αγαύη, Ακταίη, Αλία, Αλιμήδη, Αμφιτρίτη, Αυτονόη,
Γαλάτεια, Γαλήνη, Γλαύκη, Γλαυκονόμη, Δυναμένη, Δωρίδα,
Δωτώ, Ερατώ, Ευαγόρη, (Ευάρνη), Ευδώρα, Ευκράντη,
Ευλιμένη, Ευνίκη, Ευπόμπη, Ηιόνη, Θεμιστώ, Θέτις, Θόη,
Ιπποθόη, Ιππονόη, Κυματολήγη, Κυμοδόκη, Κυμοθόη, Κυμώ,
Λαομέδεια, Λειαγόρη, Λυσιάνασσα, Μελίτη, Μενίππη,
Νημερτής, Νησαίη, Νησώ, Πανόπεια, Πασιθέα, Πλωτώ,
Πολυνόη, Ποντοπόρεια, Προνόη, Πρωτομέδεια, Πρωτώ, Σαώ,
Σπειώ, Φέρουσα, Ψαμάθη
Ο Απολλόδωρος αναφέρει 45 Νηριϊδες και διαφορετικά
ονόματα τα: Δηρώ, Διώνη, Ευμόλπη, Ιάνειρα, Ιόνη, Καλυψώ,
Κητώ, Κραντώ, Λιμνώρεια, Ναυσιθόη, Νεόμηρις, Πληξαύρα,
Πολυνόμη και Ποντομέδουσα.
ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΧΑΡΙΤΕΣ (κόρες του Δία και της ωκεανίδας
Ευρυνόμης)
Αγλαϊα, Ευφροσύνη και Θάλεια. Ο Όμηρος αναφέρει και την
Πασιθέα. Άλλοι πάλι αναφέρουν την Πειθώ και την Πασιθέα
ή την Κλήτα και τη Φάεννα (στη Σπάρτη) ή την Ηγεμόνη και
την Αυξώ ή τη Θαλλώ, την Αυξώ και την Καρπώ (στην
Αθήνα).
ΟΙ ΕΝΝΕΑ ΜΟΥΣΕΣ (κόρες του Δία και της Τιτανίδας
Μνημοσύνης)
Κλειώ (Μούσα της Ιστορίας), Ευτέρπη (προστάτιδα του
διπλού αυλού), Θάλεια (στην αρχή της Βουκολικής ποίησης
και αργότερα της Κωμωδίας), Μελπομένη (της Τραγωδίας),
Τερψιχόρη (της Λυρικής ποίησης), Ερατώ (της Ερωτικής
ποίησης), Πολύμνια (αντιπροσωπεύει την ιδιότητα της
μάθησης και της ενθύμισης, αλλά στη Ρωμαϊκή εποχή έγινε
η Μούσα της Μιμικής και της Παντομίμας), Ουρανία (της
Αστρονομίας) και Καλλιόπη (της Επικής ποίησης και της
ευγλωττίας).
ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΜΟΙΡΕΣ (Κόρες του Δία και της Τιτανίδας
Θέμιδας, προσωποποίησης της Δικαιοσύνης),
Κλωθώ, που αντιπροσωπεύει το Παρόν, Λάχεση, που
αντιπροσωπεύει το Μέλλον και Άτροπος, που αντιπροσωπεύει
το Παρελθόν.
ΟΙ ΕΠΤΑ ΠΛΕΙΑΔΕΣ (Κόρες του Δία ή του Άτλαντα και της
ωκεανίδας Πληϊόνης).
Μαία, Ταϋγέτη, Ηλέκτρα, Στερόπη, Κελαινώ, Αλκινόη και
Μερόπη.
ΓΕΝΟΣ ΔΙΑ
Η Αθηνά (την οποία γέννησε μόνος του από το κεφάλι του,
αφού όμως είχε πάει προηγουμένως με τη θεά της σοφίας
Μήτιδα, την οποία κατάπιε ύστερα ολόκληρη για να μη
γεννήσει, σύμφωνα με μια προφητεία, παιδί ανώτερο απ'
αυτόν), οι 9 Μούσες, οι Εποχές, οι Μοίρες, οι 3 Χάριτες,
οι 7 Πλειάδες, ο Λακεδαίμονας (με την Πλειάδα Ταϋγέτη),
ο Δάρδανος και ο Ιασίωνας (με την Πλειάδα Ηλέκτρα), ο
Απόλλων και η Άρτεμις (με τη κόρη του Κείου και της
Φοίβης Λητώ), η Εκάτη (με την αδελφή της Λητούς Αστερία)
και η Περσεφόνη (με τη Δήμητρα). Τέλος με τη σύζυγό του
Ήρα γέννησε τους θεούς Άρη, Ήβη και Ήφαιστο, αν και
μερικοί λένε ότι η Ήρα γέννησε τον Ήφαιστο χωρίς σαρκική
επαφή.
Από τις ενώσεις του τώρα με θνητές απέκτησε τους: Άργο
(από τη Νιόβη) Αρκάδα (από τη νύμφη Καλλιστώ), Αίγινα
και Αιακό (από την κόρη του Ασωπού Αίγινα), Αμφίωνα και
Ζήθο (από την αδελφή της Αίγινας Αντιόπη), Έπαφο (από
την κόρη του Ινάχου Ιώ), Μίνωα, Ραδάμανθυ και Σαρπηδόνα
(από την κόρη κόρη του Αγήνορα Ευρώπη), Περσέα (από τη
Δανάη, κόρη του βασιλιά του Άργους Ακρίσιου, το θεό
Διόνυσο (από τη Σεμέλη, κόρη του βασιλιά των Θηβών
Κάδμου), τον Πολυδεύκη και την Ελένη (από τη σύζυγο του
βασιλιά Τυνδάρεω Λήδα, με την οποία συνευρέθηκε την ίδια
μέρα με το σύζυγό της. Ο Κάστορας, ο δίδυμος και θνητός
αδελφός του Πολυδεύκη γεννήθηκε από το σπέρμα του
Τυνδάρεω), ο Ηρακλής (από τη σύζυγο του Αμφιτρίωνα
Αλκμήνη) και από τη Φθία τον Αχαιό..
ΓΕΝΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝΑ
Ιάλεμος (με τη Μούσα Καλλιόπη), Ισμηνός και Κωρυκία (με
την ωκεανίδα Μελία), Λυκωρέας (με την Κωρυκία),
Ασκληπιός ( με την κόρη του Φλεγύα Κορωνίδα), Ίωνας (με
τη Κρέουσα, κόρη του βασιλιά των Αθηνών Ερεχθέα),
Αρισταίος ή Αριστέας (με την κόρη του βασιλιά των
Λαπιθών Υψέα), πολλοί γιοι με την κόρη του Μίνωα
Ακακαλλίδα μεταξύ των οποίων ο Μίλητος, Άνιος (με την
κόρη του Στάφυλου Ροιώ), Φιλάμμονας (με την κόρη του
Δαιδαλίωνα Χιόνη), Άμφισσος (με τη κόρη του βασιλιά των
Δρυόπων Δρυόπη), Κύκνος (με τη Θρύα), Μόψος (με τη κόρη
του Τειρεσία Μαντώ) και Γαλεός (με την κόρη του βασιλιά
των υπερβορείων Ζαβίου Θεμιστώ).
ΥΠΕΡΒΟΡΕΙΕΣ ΠΑΡΘΕΝΕΣ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ
Υπερόχη, Λαοδίκη, Ώπις και Άργη.
ΓΕΝΟΣ ΕΡΜΗ
Πάνας (με τη νύμφη Δρυόπη), Ερμαφρόδιτος (με την
Αφροδίτη), Δάφνις (με μια νύμφη), Αιθαλίδης (μια από τις
προηγούμενες ενσαρκώσεις του Πυθαγόρα), Αυτόλυκος (με τη
Χιόνη), Κύδωνας (με την κόρη του Μίνωα Ακακαλλίδα) και
Κέφαλος (με την κόρη του Κέκροπα Έρση).
ΓΕΝΟΣ ΑΡΗ
Κύκνος (με την Πελοπεία), Διομήδης (βασιλιάς των
Βιστώνων), Αλκίππη (με τη κόρη του Κέκροπα Άγλαυρο),
Αρμονία και κατά μερικούς Φόβος, Δείμος, Έρωτας και
Πρίαπος (με την Αφροδίτη), Οινόμαος (με την κόρη του
Ασωπού Άρπινα), Μελέαγρος (με τη σύζυγος του Οινέα
Αλθαία), Αέροπο (με την Αερόπη), Λύκαστο (με την κόρη
του Νύκτιμου Φυλονόμη). Τα άλογα του ήταν ο Φόβος, ο
Αιθήων, ο Φλόγιος και ο Κόναβος.
ΓΕΝΟΣ ΗΦΑΙΣΤΟΥ
Με την κόρη του Πρωτέα Καβειρώ γέννησε τους Καβείρους,
θεότητες της φωτιάς ή τον Κάμιλλο, ο οποίος γέννησε στη
συνέχεια τους τρεις Καβείρους Αξίερο (η), Αξιόκερσα και
Αξιόκερσο. Γιοι του ήταν επισης ο Περιφήτης, ο Άρδαλος
και ο Παλαίμων.
ΓΕΝΟΣ ΠΟΣΕΙΔΩΝΑ
Τρίτωνας, Ρόδος, Βενθεσικύμη (με τη σύζυγό του
Αμφιτρίτη), "Κόρη" και άλογο Αρείωνας (με τη Δήμητρα),
Πήγασος (με τη Μέδουσα), Ανταίος (με τη Γαία), Άμυκος
(με νύμφη Μελία), Ιπποθόωντας (με την Αλόπη), Έρυξ (με
την Αφροδίτη) , Πολύφημος (με τη νύμφη νύμφη Θοώσα),
Κύκνος (με τη Σκαμανδροδίκης), Υριέας (με την πλειάδα
Αλκυόνη, Ωρίων (με την κόρη του Μίνωα Ευρυάλη), Ναύπλιος
(με τη Δαναϊδα Αμυμώνη), Βοιωτός και Αίολος (με τη κόρη
του Αιόλου Μελανίππη), Πηλέας και Νηλέας (με την Τηρώ),
Αγκαίος (με τη κόρη του Φοίνικα Αστυπάλαια). Τέλος γιοι
του ήσαν και οι Σκίρωνας, Σίνις ο πιτυοκάμπτης και
Προκρούστης, που σκότωσε ο Θησέας.
ΓΕΝΟΣ ΔΙΟΝΥΣΟΥ
Δηιάνειρα ή Μελέαγρος (με τη σύζυγο του Οινέα Αλθαία)
και Οινοπίων, Στάφυλος, Κέραμος και πολλά άλλα παιδιά με
τη σύζυγό του Αριάδνη.
ΓΕΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ
Περσεφόνη (με το Δία), Κόρη (με τον Ποσειδώνα), Πλούτος
(με το γιο του Μίνωα Ιασίονα).
ΓΕΝΟΣ ΗΛΙΟΥ
Κίρκη και Αιήτης ή ακόμα Πέρσης, Πασιφάη και Καλυψώ (με
την ωκεανίδα Περση), οι 7 Ηλιάδες: Όχιμος, Κέρκαφος,
Ακτίνας, Μακαρέας, Κάνδαλος, Τριόπης και Τενάγης (με τη
κόρη της Αφροδίτης και του Ποσειδώνα Ρόδο), σύμφωνα με
μια παράδοση τις Ώρες (Με τη Σελήνη) και την Αίγλη (με
τις Χάριτες), Φαέθων (με τη Ρόδη ή με την Πρώτη ή με την
ωκεανίδα Κλυμένη) και Φαέθουσα και Λαμπετίη (με τη
Νέαιρα) .Τα άλογα του ήσαν ο Εώος, ο Βρόντης, ο Στερόπης
και ο Αιθίων ή ο Εώος, ο Αίθων, ο Φλέγων, ο Λάμπος, ο
Φαέθων και ο Ξάνθος.
ΓΕΝΟΣ ΗΟΥΣ : Μέμνωνας και Ημαθίωνας (από το Τιθωνό).
ΓΕΝΟΣ ΣΕΛΗΝΗΣ: 50 κόρες από τον Ενδυμίωνα
ΣΕΙΡΗΝΕΣ (με κεφάλι γυναίκας και σώμα πουλιού)
Παρθενόπη, Λευκωσία, Λίγεια σαν κόρες της Τερψιχόρης ή
Θελξίπεια, Αγλαόπη, Πεισινόη, σαν κόρες της Μελπομένης.
Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή πατέρας τους ήταν ο Φόρκυς.
ΝΥΜΦΕΣ
Διακρίνονται σε νύμφες των δασών (Ορεστιάδες), σε νύμφες
των ποταμών και των λιμνών (Ναϊάδες) και σε νύμφες των
δένδρων (Αμαδρυάδες)
ΕΣΠΕΡΙΔΕΣ
Αίγλη, Ερύθεια, Εσπερία και Αρέθουσα.
ΑΡΓΟΝΑΥΤΕΣ
Αγκαίος (του Λυκούργου), 'Αδμητος (του Φέρητος),
'Ακαστος (του Πελίου), 'Ακτωρ (του 'Ιππασου), Αμφιάραος
(του Οϊκλή), 'Αργος (του Φριξου), Ασκάλαφος και Ιάλμενος
(του 'Αρη), Αστέριος (του Κομήτου), Αταλάντη (του
Σχοινέως), Αυγέας (του Ηλίου), Αυτόλυκος (του Ερμη),
Βούτης (του Τελέοντος), 'Ερφινος (του Ποσειδώνα),
Ευρύαλος (του Μηκιστέα), Εύρυτος (του Ερμη), Εύφημος
(του Ποσειδωνα), Ζήτης και Κάλαϊς (του Βορέα), Ηρακλής
(του Δια), Θησέας (Αιγέα), Ίδας και Λυγκαίος (Αφαρέα),
Ιφικλής (Ναυβόλου), 'Ιφικλος (Θεστίου), Καινέας
(Κορωνού), Κάστωρ και Πολυδεύκης (Δία με τη Λήδα),
Κηφέας (Αλεού), Λαέρτης (Αρκεισίου), Μελέαγρος (Οινέα),
Μενοίτιος ('Ακτορος), Ορφέας (του Οιάγρου), Παλαίμων
(Ηφαίστου η Αιτωλού), Περικλύμενος (Νηλέα), Ποίας
(Θαυμάκου), Πολύφημος (Ελεάτου), Τελαμών και Πηλέας
(Αιακού), Τίφυς (Αγνίου) και Φάνος και Στάφυλος
(Διονύσου).
ΓΕΝΟΣ ΠΕΛΑΣΓΟΥ (που θεωρείται γιος του Δία και της
Νιόβης ή κατά άλλους αυτόχθονας)
Αυτός γέννησε με την κόρη του Ωκεανού Μελίβοια ή με τη
νύμφη Κυλλήνη το Λυκάωνα που έγινε βασιλιάς των Αρκάδων
και γέννησε με διάφορες γυναίκες 50 παιδιά:
Αγκύορα, Αιγαίωνα, Αίμονα, Ακόντη, Αλίφηρο, Αρπαλέα,
Αρπάλυκο, Αρχεβάτη, Βουκολίωνα, Γενέτορα, 'Ελικα,
Ευαίμονα, Ευμήτη, Εύμονα, Ζωκλέα, Ηραιέα, Θεσπρωτό,
Κάνηθο, Καρτέρωνα, Καύκωνα, Κλείτορα, Κορέθοντα,
Κύναιθο, Λέοντα, Λίνο, Λύκιο, Μαίναλο, Μακαρέα, Μάκεδνο,
Μαντινέα, Μελαινέα, Μηκιστέα, Νύκτιμο, Οινωτρό, Οπλέα,
Ορχομενό, Πάλλαντα, Πευκέτιο, Πλάτωνα, Πόλιχο, Πορθέα,
Πρόθοο, Στύμφαλο, Τηλεβόα, Τιτάνα, Φάσσο, Φθίο, Φινέα,
Φύσιο και ...(Καλλιστώ;).
ΟΙ 50 ΔΑΝΑΪΔΕΣ (κόρες του Δαναού, γιου του Βήλου και
αδελφού του Αίγυπτου)
Αγαύη, Αδιάντη, Αδίτη, Ακταία, Αμυμώνη, Αναξιβία,
Ανθήλεια, Αστερία, Αυτομάτη, Αυτονόη, Βρύκη, Γλαύκη,
Γλαυκίππη, Γόργη, Γοργοφόνη, Διωξίππη, Δώριον (Δώρα),
Ερατώ, Ευίππη (2), Ευρυδίκη, Ηλέκτρα, Θεανώ, Ιπποδάμεια
(2), Ιπποδίκη, Ιππομέδουσα. Ιφιμέδουσα, Καλλιδίκη,
Κελαινώ, Κλειτή, Κλεοδώρα, Κλεοπάτρα (2), Μνήστρα, Νηλώ,
Οίμη, Πειρήνη, Ποδάρκη, Πελάργη, Ρόδη, Ροδία, Σθένελη,
Σκαιή, Στύγνη, Υπερίππη, Υπερμνήστρα, Φάρτη, Χρυσίππη,
Ωκυπέτη.
ΟΙ 50 ΓΙΟΙ ΤΟΥ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΠΟΥ ΣΚΟΤΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΙΣ 50
ΔΑΝΑΪΔΕΣ
Αγαπτόλεμος, Αγήνωρ, Αίγιος, Αίγυπτος, Άλκης, Αλκμήνωρ,
Άρβηλος, Άργιος, Αρχέλαος, Βούσιρις, Βρόμιος, Δαϊφρων
(2), Διοκορυστής, Δρύας, Εγκέλαδος, Έρμος, Ευρυδάμας,
Ευρύλοχος, Ευχήνωρ, Ίδας, Ίδμων, Ίμβρος, Ιππόθοος,
Ιπποκορυστής, Ιππόλυτος, Ίστρος, Κερκέτης, Κισσεύς,
Κλειτός, Λάμπος, Λίξος, Λυγκέας, Λύκος, Μενάλκης,
Μενέμαχος, Οινέας, Πανδίων, Περισθένης, Περίφας,
Πολύκτωρ, Ποταμών, Πρωτέας, Σθένελος, Υπέρβιος, Φάντης,
Χαίτος, Χαλκώδων, Χθόνιος, Χρύσιππος
ΟΙ 50 ΘΕΣΠΙΑΔΕΣ (που κοιμήθηκαν με το Ηρακλή τις 50
μέρες που αυτός κυνηγούσε το Λιοντάρι του Κιθαιρώνα κι
εφιλοξενείτο από τον πατέρα τους, βασιλιά των Θεσπειών
της Βοιωτίας Θέσπιο).
Αγλαία, Αισχρηίς, Άνθεια, Ανθίππη, Αντιόπη, Αργέλη,
Ασώπις, Ελάχεια, Ελικωνίς, Επιλαϊς, Ερατώ, Ερύθρα,
Εύβοια, Ευβώτη, Ευρυβία, Ευρυόπη, Ευρυπύλη, Ευρυτέλη,
Ησύχεια, Ηώνη, Ιπποκράτη, Ίφις, Καλάμητις, Καπύλη,
Κέρθη, Λαοθόη, Κλυτίππη, Λύση, Λυσιδίκη, Λυσίππη, Μάρση,
Μενίππιδα, Μηλίνη, Νίκη, Νικίππη, Ξανθίς, Ολυμπούσα,
Ορείη, Πανόπη, Πατρώ, Πραξιθέα, Πρόκρις, Πυρίππη,
Στρατονίκη, Τελευταγόρα, Τιφύση, Τοξοκράτη, Φυληίς και
Χρυσηίς.
ΟΙ ΓΙΟΙ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΗ ΑΠΟ ΤΙΣ 50 ΘΕΣΠΙΑΔΕΣ
Αλοκράτης, Αλόπιος, Αμήστριος, Αντιάδης, Αντιλέων,
Αντίμαχος, 'Αντιφος, Αρχέδικος, Αρχέμαχος, Αστυάναξ,
Αστυβίας, 'Ατρομος, Βουκόλος, Βουλέας, Δυνάστης,
Εντελίδης, Εράσιππος, Ευμήδης, Ευρύκαπυς, Ευρύπυλος,
Εύρυτος, Θρεψίππας, 'Ιξαλος, Ιόβης, Ιππεύς, Ιππόδρομος,
Ιππόζυγος, 'Ιππωτος, Κελευστάνωρ, Κλεόλαος, Κρέων,
Λαομέδων, Λαομένης, Λεύκιππος, Λευκώνης, Λυγκαίος,
Λυκούργος, Μέντωρ, Νήφος, Νικόδρομος, Οιστρόβλης,
'Ολυμπος, Ομόλιππος, Ονήσιππος, Πάτροκλος, Πολύλαος,
Τέλης, Τερψικράτης, Τίγασις, Φαλίας.
ΑΛΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΗ
Από τη Μεγάρα οι Δηικόων, Θηρίμαχος και Κρεοντιάδης. Από
τη Δηιάνειρα ο Γληνός, ο Κτήσιππος, ο Ονείτης και ο
Ύλλος. Από την Ομφάλη ο Αγέλαος. Από τη κόρη του
Ευρύπυλου Χαλκιόπη ο Θεσσαλός. Από την κόρη του Αυγεία
Επικάστη ο Θεστάλος. Από την κόρη του Στυμφάλου
Παρθενόπη ο Ευήρης. Από την κόρη του Αλεού Αύγη ο
Τήλεφος. Από την κόρη του Φύλαντος Αστυόχη ο
Τληπτόλεμος. Από την κόρη του Αμύντρα Αστυδάμεια ο
Κτήσιππος. Από την κόρη του Πειραία Αυτονόη Ο Παλαίμων.
Από την Ήβη στον Όλυμπο μετά την θέωσή του ο Αλεξιάρης
και ο Ανίκητος.
ΜΑΝΤΕΙΣ
Αμφιάραος, Αμφίλοχος, Αμφίλυτος, Άνιος, Αρηξίων,
Αρίστανδρος, Αριστέας, Αρτεμίδωρος, Αστύφιλος,
Αχαϊκαρος, Βάκις, Γαλεύςή Γαλεός (Γαλεώται οικογένεια
μάντεων στη Σικελία), Δηίφονος, Δημοφών, Διοκλής,
Διοπείθης, Έλενος, Έννομος, Επήβολος, Επιμενίδης,
Ευθύφρων, Ευκλείδης, Εύκλος, Ευρυκλής, Ευφραντίδης,
Ηρόφυτος, Θαλήτας, Θεαίνετος, Θεμιστέας, Θέοκλος,
Θεοκλύμενος, Θαύμαντις, Θεονόη, Θουριόμαντις, Ίαμος
(Ιαμίδαι οικογένεια μάντεων στην Ίλιδα), Ίδμων,
Ιεροκλής, Ιππόμαχος, Καλλίας, Κάλχας, Κάρνος, Κασσάνδρα,
Κλέανδρος, Κλεομήδης, Κλυτιάδης (Κλυτιάδαι, γένος
μάντεων, απόγονοι του Κλυτίου, απογόνου του Αμφιάραου),
Λάμπων, Λυσίστρατος (χρησμολόγος), Μάντιος, Μαντώ,
Μεγιστέας, Μελάμποδας, Μελανίππη (κόρη Χείρωνα),
Μελησαγόρας, Μόψος, Ονομάκριτος, Ορθαγόρας, Οφιονεύς,
Πειθαγόρας, Περιπόλτας, Πολύιδος, Πολυφείδης, Σιλανός,
Σκίρος, Στιλβίδης, Τειρεσίας, Τελλίας (Τελλιάδαι
οικογένεια μάντεων στην Ίλιδα), Τήλεμος, Τισαμενός,
Τομόροι (ιερείς του μαντείου της Δωδώνης), Τροφώνιος,
Φινεύς, Φερεκύδης ο Σύριος, Φρασίος, Χαριμένης
ΣΙΒΥΛΛΕΣ
Η Χαλδαία ή Περσίς ή Εβραία ή Αιγυπτία, Λίβυσσα, η
Δελφίς ή Ηροφίλη ή Σίβυλλα, η Ιταλική, η Ερυθραία, η
Σαμία,η Κυμαία ή Αμαλθαία ή Ιεροφίλη, η Ελλησποντία, η
Φρυγία ή Σάρυσι ή Ταραξάνδρα και η Τιβουρτία ή Αβουναία.
Επίσης η Θεσπρωτίς που έγραψε χρησμούς, η Θεσσαλή ή
Μαντώ (κόρη του Τειρεσία) και η Κολοφωνία ή Λάμπουσα
(κόρη του Κάλχαντα). Ο Παυσανίας αναφέρει επίσης τη
Φαεννίδα και τις Πέλειες στη Δωδώνη, που υπήρχαν πριν τη
πρώτη Πυθία των Δελφών Φημονόη.
ΙΕΡΕΙΣ ΚΑΙ ΙΕΡΕΙΕΣ
Ονομαστές Πυθίες στο Μαντείο των Δελφών η Φημονόη, η
Αριστονίκη και η Ξιόκλεια. Η Δηιφόβη ήταν ιέρεια του
Απόλλωνα και της Άρτεμης, Η Περίαλα και η Μαντώ του
Απόλλωνα στους Δελφούς. Η Ευρυμήδη, η Ιοδάμεια και η
Σωσάνδρα της Αθηνάς και η Νικάνδρα, η Προμένεια και η
Τιμαρέτη του Δία στο Μαντείο της Δωδώνης. Τέλος ο
'Όναρος ήταν ιερέας του Διόνυσου στη Νάξο και ο Χρύσης
του Απόλλωνα στην Τρωάδα.
Η λατρεία του Δία στη Δωδώνη εξυπηρετείτο από τους
ιερείς Σελλούς, Ελλούς και Τόμουρους, που ήσαν
πραγματικοί ασκητές και από τις ιέρειες Πελειάδες
(περιστερές) που ήσαν το πολύ τρεις και οι οποίες
ερμήνευαν τους χρησμούς. Στην Ολυμπία η ερμηνεία των
χρησμών του Δία είχε ανατεθεί σε τρεις οικογένειες: τους
Ιαμίδες, τους Κλυτιάδες και τους Τελλιάδες. ΟΙ Ιαμίδες
ισχυρίζονταν ότι κατάγοντο κατευθείαν από τον Απόλλωνα,
μέσω της προγόνης τους Ευάδνης που είχε ενωθεί με το θεό
και γέννησε μαζί του τον Ίαμο στον οποίο ο Αππόλλωνας
χάρησε το δώρο της μαντικής. Οι Κλυτιάδες εθεωρούντο
διακλάδωση του γένους των Ιαμιδών και εθεωρούντο ότι
κατάγοντο από το φημισμένο ήρωα Αμφιάραο. Η προέλευση
όμως των Τελλιαδών είναι άγνωστη. Αυτές οι τρεις
οικογένειες είχαν αναλάβει κληρονομικά την ερμηνεία των
χρησμών του Δία της Ολυμπίας.
Τα
κυριότερα από τα αρχαία Ελληνικά ονόματα ανδρών και
γυναικών. Α ΑΒΔΗΡΟΣ - ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ - ΑΓΑΠΗΝΩΡ - ΑΓΑΥΗ -
ΑΓΕΥΣ - ΑΓΗΝΩΡ - ΑΓΟΡΑΚΡΙΤΟΣ - ΑΓΗΣΙΛΑΟΣ - ΑΓΙΣ - ΑΓΛΑΊΑ
- ΑΓΝΟΔΙΚΗ - ΑΓΝΩ - ΑΓΝΩΝ - ΑΔΜΗΤΟΣ - ΑΔΡΑΣΤΕΙΑ - ΑΔΩΝΙΣ
- ΑΕΘΛΙΟΣ - ΑΕΛΛΩ - ΑΕΡΟΠΗ -ΑΕΡΟΠΟΣ - ΑΕΤΙΩΝ - ΑΘΗΝΑ -
ΑΘΗΝΙΩΝ - ΑΙΑΣ - ΑΙΓΙΝΑ - ΑΘΗΝΑΪΣ - ΑΙΓΕΥΣ - ΑΙΓΙΣΘΟΣ -
ΑΙΓΛΗ - ΑΙΓΥΠΤΟΣ - ΑΙΘΡΑ - ΑΙΑΚΟΣ - ΑΙΘΗΡ - ΑΙΛΙΑΝΟΣ -
ΑΙΜΩΝ - ΑΙΟΛΟΣ - ΑΙΣΧΥΛΟΣ -ΑΙΣΩΠΟΣ - ΑΙΩΡΑ - ΑΚΑΔΗΜΟΣ -
ΑΚΤΑΙΗ - ΑΚΤΑΙΟΣ -ΑΚΤΩΡ - ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ - ΑΛΘΑΙΑ -
ΑΛΚΑΙΟ...
Διαβάστε όλο το άρθρο:
http://arxaia-ellinika.blogspot.gr/2013/03/arxaia-ellinika-onomata.html
Οι αρχαίοι λαοί και η διαίρεση της Θεσσαλίας
Το Περραιβικό κράτος
Αρχική κοιτίδα των Περραιβών ήταν η περιοχή της ηπείρου
με κέντρο τη Δωδώνη (Ομήρου, Ιλιάς Β). Στη Γεωμετρική
περίοδο και στα Αρχαϊκά χρόνια το κράτος τους
περιελάμβανε το βόρειο και βορειοδυτικό τμήμα του νομού
Λάρισας, συμπεριλαμβανομένης και της περιοχής του
Τιταρήσιου ποταμού και μικρό τμήμα του νομού Τρικάλων,
βορείως του Ζάρκου. Το μεγαλύτερο τμήμα του κράτους τους
ήταν ορεινό, ενώ πεδινά εδάφη τους ήταν το τρίγωνο
Τιταρήσιος- Πηνειός Κάτω Όλυμπος. Σημαντικότατη πόλη της
Περραιβίας ήταν οι Γόννοι (πιθανώς το όνομά τους να το
οφείλουν στο μυθικό βασιλιά Γουνέα, έναν από τους
Έλληνες βασιλείς που πήραν μέρος στην Τρωική
εκστρατεία), ο Γοννοκόνδυλος και ο Λαπαθούς, βορειότερα
προς τη σημερινή Καλλιπεύκη, η Φάλαννα, η Ηλώνη (κοντά
στο Κ. Αργυροπούλι), η Ολοσσών (Ελασσών), η Μάλλοια, το
Ερεικίνιο, και κατά μερικούς ιστορικούς η Μονδαία (κοντά
στη Δεσκάτη).
Τέλος στο Περραιβικό Κοινό ανήκαν οι πόλεις που ακόμα
και στις δυσκολότερες για τους Περραιβούς εποχές έμειναν
αυτόνομες : Άζωρος , Δολίχη και Πύθιο που απάρτιζαν την
Περραιβική Τριπολίτιδα.
Ο Λατίνος ιστορικός Τίτος Λίβιος περιγράφει αναλυτικά
την τοπογραφία της Περραιβίας και μας δίνει χρήσιμες
πληροφορίες για τη στρατηγική σημασία κάποιων πόλεων της
περιοχής, κυρίως δε της Περραιβικής Τρίπολης. Σημαντικά
ευρήματα έχουν έλθει στο φως από το Πύθιο που
αποδεικνύουν ότι εκεί βρισκόταν η πρωτεύουσα της
Περραιβικής συμμαχίας. Σημαντικότερη ανακάλυψη ήταν τα
ερείπια του ναού του Απόλλωνα. {Σύμφωνα με άλλη ιστορική
άποψη, που μάλλον δεν ευσταθεί, η Περραιβική Δωδώνη
είναι διαφορετική από αυτή της Ηπείρου και μένει απλά να
εξακριβωθεί η θέση της. Αναζητείται επίσης και η θέση
της Κύφου, μιας άλλης ομηρικής πόλης που αναφέρεται ως
Περραιβική.} Με την ισχυροποίηση του θεσσαλικού κράτους,
11ος- 9ος αι., οι Περραιβοί περιορίστηκαν σε πιο
απομακρυσμένες περιοχές διατηρώντας την αυτονομία τους
όπως οι Μάγνητες και οι Αχαιοί της Φθιώτιδας. Στα χρόνια
του Θεσσαλικού κοινού οι Περραιβοί ίδρυσαν κι αυτοί το
δικό τους Κοινό (πολιτική συμμαχία) και έπαιρναν μέρος
στα αμφικτυονικά συνέδρια, όπως και οι περισσότερες
ελληνικές πόλεις-κράτη. Γενικά η ιστορία των Περραιβών
ήταν μια ιστορία συγκρούσεων επειδή κατοικούσαν «σε τόπο
που βρισκόταν πάνω σε στρατηγικής σημασίας δρόμους που
συνέδεαν τη βόρεια με τη νότια Ελλάδα». Το όνομα
Περραιβία το βρίσκουμε σε ιστορικές πηγές μέχρι τα
Βυζαντινά χρόνια.
Πελασγιώτιδα
(Σημ. Κύριος οδηγός μας στην αναφορά των θέσεων των
κυριοτέρων πόλεων κάθε θεσσαλικής περιοχής θα είναι ο
ιστορικός Fr, Stαhlin μέσω του έργου του που
δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο Θεσσαλικό Ημερολόγιο.) Η
Πελασγιώτιδα περικλειόταν βόρεια από τα νότια σύνορα της
Περραιβίας και τη δεξιά όχθη του Πηνειού μέχρι τις
υπώρειες της Όσσας, έφτανε ανατολικά στους πρόποδες του
Μαυροβουνίου και τις όχθες των λιμνών Νεσσωνίτιδας και
Βοιβηίδας. Νότια εκτεινόταν μέχρι το Χαλκωδόνιον όρος
(Μικρό Μαυροβούνι ή Καραντάου) και την περιοχή νοτίως
των Φερών, έχοντας μικρή παράλια λωρίδα εκμετάλλευσης
στον Παγασητικό (5-6 χλμ. νότια του Βόλου). Τέλος,
δυτικά φυσικά όρια της Πελασγιώτιδας αποτελούσαν τα
χαμηλά όρη Τίτανος και Φυλλήιο. Κέντρο και έδρα των
ηγετών της Πελασγιώτιδας, και για μεγάλο χρονικό
διάστημα ολόκληρης της Θεσσαλίας, ήταν η Λάρισσα (για
ένα μικρό χρονικό διάστημα πήρε τη θέση της η Κραννών),
ενώ στα έτη μετά τον Πελοποννησιακό πόλεμο ανέτειλε το
άστρο των Φερών.
Η βορειότερη πόλη της Πελασγιώτιδας ήταν το Μόψιο κοντά
στα ερείπια του Ραχμανίου στην περιοχή του Μακρυχωρίου.
Από το Μόψιο καταγόταν ο ομηρικός Μόψος, γνωστός μάντης
των Ελλήνων, ο οποίος μετά τον Τρωικό πόλεμο έμεινε στην
Μ. Ασία και ίδρυσε αποικίες (από το όνομά του προέρχεται
και η Μοψουεστία των Βυζαντινών που ήταν έδρα
επισκοπής).
Νοτιότερα του Μοψίου βρισκόταν η Ελάτεια, κτισμένη στις
βόρειες πλαγιές του Δωτίου πεδίου. Οικιστής της
θεωρούνταν ο Λαπίθης Έλατος (δες α΄ τόμο, καθώς και το
βιβλίο του εκπαιδευτικού Β. Χ. Γιακοβή, «Η Ελάτεια της
Λάρισας»). Η πόλη αυτή θεωρούνταν προμαχώνας και
βιγλάτορας της Κοιλάδας των Τεμπών. Ήταν κτισμένη 200
περίπου μέτρα ψηλότερα από τον Ευαγγελισμό κοντά στη
θέση του διαλυμένου χωριού της Τουρκοκρατίας Μουρλάρ.
Άλλη σημαντική πόλη ήταν το Συκύριον και η θέση του
πιθανολογείται σε μια ακτίνα από τη Μαρμαρίνη μέχρι τη
θέση του σημερινού Συκουρίου και πάντως ΒΑ της αρχαίας
λίμνης Νεσσωνίτιδας. Αυτή την πόλη τη χρησιμοποιούσε ο
Περσέας, ο τελευταίος βασιλιάς της Μακεδονίας, στους
πολέμους του εναντίον των Ρωμαίων. Κάπου ανάμεσα στο
Συκούριο και τη Λάρισα ήταν η μικρή πόλη Τρίπολη Σκαιά
(Livius 42, 54, 10). Άλλη πόλη της περιοχής ήταν η
Λάρισσα της Όσσας (Στράβων θ΄ 440). Ο Αρβανιτόπουλος
πιθανολόγησε τη θέση της ΝΔ του χωριού Ελάτεια προς το
Πουρνάρι στη θέση Παλιόκαστρο. Εκεί κοντά πρέπει να
βρισκόταν και κάποιο ιερό των Νυμφών. Σύμφωνα με εκδοχή
του Στέλιν ίσως η Λάρισσα της Όσσας να ταυτίζεται με την
περιοχή του χωριού Μαρμαρίνη (Άμυρον ή Αμυρικόν Πεδίον
Λαρισαίων). Γνωστή από την Ιλιάδα μας είναι και η
Γυρτών, κατ’ άλλους Περραιβική πόλη (λεξ. Σουίδα),
πάντως σίγουρα προθεσσαλική.
Κατά τη μυθολογία ήταν πατρίδα του βασιλιά Φλεγύα (δ. α΄
τόμο) και του λαού των Φλεγύων. Πάντως στα νομίσματα της
πόλης εικονίζεται ο μυθικός βασιλιάς Καινέας. Είναι
σίγουρο ότι βρισκόταν στη δεξιά όχθη του ποταμού Πηνειού
και ότι δε μεσολαβούσε άλλη πόλη μεταξύ αυτής και της
Λάρισας. Πιο πιθανή θέση φαίνεται αυτή κοντά στο
σημερινό οικισμό της Γυρτώνης περίπου 1 χλμ. από τον
Πηνειό. Πάντως η ακριβής θέση της δεν έχει προσδιοριστεί
ακόμη. Μικρότερη πόλη ήταν η Κονδαία που βρισκόταν κοντά
στο σημερινό οικισμό Μαυρόλιθο. Η Κονδαία, η Γυρτώνη και
το Μόψιο προστατεύονταν από τον ορεινό όγκο του Έρημου
όρους. Ο Στέλιν πίστευε ότι κοντά στις προηγούμενες
πόλεις βρισκόταν και η πόλη Μινύα, ίσως στο ύψος του
χωριού Παραπόταμος. Νότια της Γυρτώνης άρχιζε η λίμνη
Νεσσωνίς, η οποία σχηματιζόταν από τα νερά της Όσσας και
των άλλων χαμηλότερων βουνών. Κατά την Αρχαιότητα αυτή
ήταν ίσως μεγαλύτερη, σε έκταση επιφανείας, από τη
Βοιβηίδα, αλλά όχι και σε βάθος καθότι ήταν πολύ ρηχή.
Είναι σίγουρο ότι πλημμύριζε συχνά και κατά το Στράβωνα
αυτή ήταν και η αιτία που της έδωσαν το όνομα ενός από
τους πιο κακόφημους Κενταύρους, του Νέσσου. Κατά την
περίοδο των πλημμυρών διπλασίαζε την έκτασή της και
ενωνόταν με τη Βοιβηίδα. Στη νότια όχθη του Πηνειού και
στην καρδιά της ανατολικής θεσσαλικής πεδιάδας βρισκόταν
η πρωτεύουσα της Πελασγιώτιδας και, για πολλούς αιώνες,
ολόκληρης της Θεσσαλίας, η Λάρισα.
Ήταν κτισμένη γύρω από το λόφο του Φρουρίου ή Αγίου
Αχιλλίου, όπως λέγεται σήμερα και η έκτασή της ήταν
αισθητά μικρότερη της σημερινής. Βόρεια και δυτικά
έφτανε ως τις όχθες του Πηνειού, ανατολικά στο ύψος της
Πλατείας Λαού (υπόγειο πάρκιγκ) και νότια περίπου έως το
ύψος της οδού Γρηγορίου Ε΄ και Ηπείρου.
Το πολίτευμά της ήταν πάντα αριστοκρατικό και δικαίωμα
ψήφου είχαν οι μεγάλοι κτηματίες, μικρό μέρος των οποίων
ήταν και κάποιοι αυτόχθονες προ-Θεσσαλοί.
Οι περισσότεροι αρχαιολόγοι συμφωνούν ότι ο χώρος
συγκέντρωσης των πολιτών, η Αγορά δηλαδή, ήταν δυτικά
του Φρουρίου (προς την Κεντρική Πλατεία).
Αργότερα, στο τέλος του 4ου αιώνα π.Χ. κτίζεται το
Αρχαίο Θέατρο της πόλης (θέατρο α΄) στο οποίο παίρνονταν
οι σοβαρές αποφάσεις για την πόλη και δίνονταν
παραστάσεις έργων των αρχαίων τραγικών και
κωμωδιογράφων. Για το Αρχαίο θέατρο της Λάρισας θα
αναφερθούμε εκτενέστερα πιο κάτω.
Ανώτερο αξίωμα της πόλης ήταν ο Ταγός. Ο Ταγός της
Λάρισας ήταν και ταγός συνήθως ολόκληρης της Θεσσαλίας
(ο «ταγός» προέρχεται από το ρήμα τάσσω και σημαίνει τον
ανώτερο πολιτικό και στρατιωτικό άρχοντα, τον ηγέτη, τον
αρχηγό). Ο τίτλος του Ταγού ήταν κληρονομικός και
μεταβιβαζόταν σε πρόσωπα της ίδιας οικογένειας. Ο
γνωστότερος οίκος των ταγών της Λάρισας ήταν αυτός των
Αλευάδων με μυθικό πρώτο ταγό τον Αλεύα τον Πυρρό (δες
α΄ τόμο). Κοντά στην πόλη, λίγα χιλιόμετρα δυτικότερα
απ’ αυτήν ήταν κτισμένη η πόλη Άργισσα, στην οποία
αναφερθήκαμε στην προηγούμενη ενότητα, γνωστή και ως
Άργουρα. Στα κλασικά χρόνια, αλλά και στην Ελληνιστική
Εποχή οι αρχαίοι συγγραφείς (Στράβων, Στέφανος
Βυζάντιος) αναφέρουν στις όχθες του ποταμού Πηνειού,
δυτικά της Λάρισας, τη μικρή πόλη Άργουρα. Πρόκειται
φυσικά για το διάδοχο οικισμό της νεολιθικής Άργισσας.
Πολύ σπουδαία πόλη της Πελασγιώτιδας υπήρξε η Κραννών,
κοντά στο ομώνυμο σημερινό χωριό. Ονομάστηκε έτσι από
μια πηγή (κράννα σημαίνει πηγή στην αιολική διάλεκτο),
το νερό της οποίας ήταν θερμό και ιαματικό. Ο Στράβων
πίστευε ότι πριν από την κάθοδο των Θεσσαλών, η πόλη
ονομαζόταν Εφύρα. Από την Κραννώνα κατάγονταν οι
Σκοπάδες, ένας θεσσαλικός οίκος ταγών. Η ακριβής θέση
της αρχαίας Κραννώνος έγινε γνωστή από μια επιγραφή που
βρήκε ο Άγγλος περιηγητής Leak, στις αρχές του 19ου
αιώνα, κοντά στη θέση που ήταν η ιαματική πηγή. Εκεί
εικάζεται ότι υπήρχε ναός προς τιμήν του Ασκληπιού. Στις
πλαγιές του λόφου Κάστρο της περιοχής, σώζονται λείψανα
αρχαίου τείχους. Επίσης, βρέθηκαν στην περιοχή πολλοί
συνεχόμενοι τύμβοι (3-4 μ.) από την περιοχή του κάστρου
μέχρι τα όρια του σημερινού χωριού Δοξαράς.
Οι τύμβοι σκέπαζαν δεκάδες τάφους, κιβωτιόσχημους ή
θολωτούς από τη Μυκηναϊκή Εποχή (πελασγική Κραννών). Οι
θέσεις ίσως αυτές προσφέρονται για επίσκεψη σχολείων
κατόπιν σχετικής συνεννόησης με τους αρμόδιους
αρχαιολόγους. Η πόλη είχε φτάσει σε μεγάλη ακμή και
έφτασε κάποια στιγμή αμφισβήτησε την πρωτοκαθεδρία της
Λάρισας.
Νοτιoανατολικά βρισκόταν η πόλη Σκοτούσσα, που έφτασε σε
μεγάλη ακμή κατά τον 4ο αιώνα π.Χ. και είχε δικό της
νομισματοκοπείο.
Το ιππικό της θεωρούνταν από τα καλύτερα της περιοχής .
Το 368 την κατέλαβε ο Αλέξανδρος των Φερών και αργότερα
ο Φίλιππος ο Β΄. Από το 2ο αιώνα π.Χ. η πόλη έπεσε σε
παρακμή. Σπουδαιότερη πόλη και κύρια αντίπαλος της
Λάρισας ήταν οι Φερές (σημ Βελεστίνο)που κατά τη
διάρκεια του 4ου αιώνα π.Χ. έφτασε στο απόγειο της ακμής
της υπό την ηγεσία διαφόρων τυράννων, με πιο σημαντικό
τον Ιάσονα των Φερών ο οποίος προσπάθησε να ενώσει όλους
τους Έλληνες κάτω από το σκήπτρο του με σκοπό την
οργάνωση εκστρατείας στην Περσία.
Επίνειο των Φερών ήταν η πόλη Παγασαί, 5-6 χιλιόμετρα
νοτιοδυτικά της Ιωλκού. Μικρότερες πόλεις της
Πελασγιώτιδας ήταν το ομηρικό Αρμένιον ή Ορμένιον, το
Φάκιο στα σύνορα με τη Θεσσαλιώτιδα και ο Άτραξ ανάμεσα
στα χωριά Κάστρο και Πηνειάδα, που οφείλει το όνομά του
στον Άτραγα το γιο του Πηνειού και της Βούρης. Είχε
εκδώσει νομίσματα τον 4ο αιώνα π.Χ.. Μερικοί ιστορικοί
τοποθετούν τον Άτραγα στην Περραιβία.
Η Αχαΐα Φθιώτις
Οι κάτοικοι της περιοχής ήταν οι Αχαιοί που αναφέρονται
στην Ιλιάδα στον κατάλογο των πλοίων ως άνδρες του
Αχιλλέα, μαζί με τους Μυρμιδόνες και τους Έλληνες. Η
αρχική έκταση της Φθιώτιδας ήταν πολύ μεγαλύτερη, από
την περιοχή βόρεια της Φαρσάλου και την Ιωλκό μέχρι την
Ηράκλεια Τραχίνα (Μαλιακός) κι από τις πηγές του
Σπερχειού μέχρι τον Παγασητικό κόλπο. Η έκτασή της
συρρικνώθηκε με την άφιξη των εισβολέων Θεσσαλών που
κατέκτησαν την Τετράδα Φθιώτιδα (πεδιάδα των Φαρσάλων),
μετονόμασαν την πρωτεύουσά της από Φθία σε Φάρσαλο και
κατέστησαν υποτελή την ορεινή Αχαΐα Φθιώτιδα.
Αργότερα έχασαν από τους Μαλιείς τις νοτιότερες περιοχές
του κράτους τους (πηγές του Σπερχειού Εχίνος, κ.α.). οι
κυριότερες πόλεις της ορεινής Αχαΐας Φθιώτιδας ήταν οι
πιο κάτω: Στα ΒΔ ήταν κτισμένη η Εκκάρα, πολύ κοντά στο
ομώνυμο σημερινό χωριό, όπου σώζονται τμήματα οχύρωσης.
Ανατολικότερα της Εκκάρας βρίσκονταν οι Θαυμακοί (το
σημερινό όνομα της κωμόπολης Δομοκός, φαίνεται ότι
προήλθε από παραφθορά του αρχαίου). Η ακρόπολή της,
κτισμένη σε υψόμετρο 616 μ., ήταν από τις πιο οχυρές
θέσεις της Αχαΐας. Η πόλη έφτασε σε ακμή μετά το 230
π.Χ., έτος κατάληψής της από την Αιτωλική Συμπολιτεία.
Άλλη πόλη ήταν η Πρόερνα, κτισμένη σε ένα ύψωμα κοντά
στα Βρυσιά των Φαρσάλων. Η πόλη ερημώθηκε μετά την
κατάκτησή της από τους Ρωμαίους το 191 π.Χ. Σημαντική
πόλη ήταν η Μελίτεια, κτισμένη σε υψόμετρο 680 μ. Κοντά
στο μοναστήρι της Αγίας Τριάδας, δίπλα στο σημερινό
χωριό Μελιταία. Μερικοί ιστορικοί, ανάμεσά τους και ο
Στέλιν, πιστεύουν ότι το αρχικό της όνομα ήταν Πύρρα και
η παλιά θέση της ήταν χαμηλότερα στην πεδιάδα. Μάλιστα
οι Μελιταιείς πίστευαν ότι τα ερείπια ανήκαν στη μυθική
πόλη Ελλάς. Τον 5ο αιώνα π.Χ. η Μελίτεια ήταν σε
νομισματική ένωση με τις Φερές μέχρι και τα χρόνια των
τυράννων των Φερών (τέλος 4ου αι. π.Χ.). Τα περισσότερα
νομίσματα της πόλης εικονίζαν ένα στάχυ. Το 265 π.Χ.
μετείχε στην Αιτωλική Συμπολιτεία και αργότερα στο
τελευταίο Κοινό των Θεσσαλών. Πολύ ισχυρή πόλη και
αντίπαλος της Μελίτειας ήταν το Πεύμα. Ήταν κτισμένη
στην κορυφή του βουνού (617 μ.) που βρίσκεται δίπλα στην
Καλλιθέα των Φαρσάλων και τα ερείπιά της είναι τα
καλύτερα διατηρημένα της περιοχής. Στην περιοχή σήμερα
(2007) εκτελούνται ανασκαφικές εργασίες από ομάδα
φοιτητών και καθηγητών της Αρχαιολογικής Σχολής του
Πανεπιστημίου Αλμπέρτα του Καναδά υπό την επίβλεψη του
Καναδικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου των Αθηνών.
Περιμένουμε, λοιπόν, την περάτωση του έργου τους και τη
δημοσίευση σχετικά με τα ευρήματα και τα συμπεράσματα
της ομάδας. Η πόλη συμμετείχε στο Κοινό των πόλεων της
Αχαΐας κι αυτό το συμπεραίνουμε από το «ΑΧ» που είναι
χαραγμένο στα νομίσματά της. Εποχή άνθισης της πόλης
ήταν η περίοδος 3ου- 1ου αιώνα π.Χ.. Το όνομά της δεν
έχει ετυμολογηθεί ακόμη. (Προσωπικά πιστεύουμε ότι ίσως
προέρχεται από το ρήμα «πεύθομαι» = πληροφορούμαι και τα
παράγωγα ουσιαστικά «πεύσις» = ερώτηση ή πληροφορία και
«πευθώ» = είδηση. Αν η πιθανότητα αυτή επαληθευθεί, από
τους ειδικούς, τότε ίσως το Πεύμα να αποδειχθεί κάτι σαν
κέντρο μαντείας ή και μαγείας, κάτι που ευνοεί και η
θέση του). Άλλες μικρότερες ημιορεινές πόλεις της Αχαΐας
Φθιώτιδας ήταν η Πήρεια λίγο ανατολικότερα των Θαυμακών,
η Φυλλιαδών κάπου στα σύνορα των σημ. επαρχιών Δομοκού
και Αλμυρού και η Ομβριακή με τις Ξυνίες δίπλα στην
αποξηραμένη σήμερα λίμνη Ξυνιάδα. Πόλεις που βρίσκονταν
στην ανατολική Αχαΐα Φθιώτιδα (στο Ν. Μαγνησίας σήμερα)
ήταν οι Φθιώτιδες Θήβες και η γειτονική Πύρασσος (Ν.
Αγχίαλος) το Δίον, ο Φθιωτικός Ορχομενός, η Δημητριάς
(στα Ελληνιστικά χρόνια) η ορεινή Φυλάκη, πατρίδα του
μυθικού Πρωτεσίλαου (δες α΄ τόμο), η Ιτών(ος) όπου
λατρευόταν η Ιτωνία Αθηνά, η Άλως (ή Άλος) και οι πόλεις
του νότου Πτελεός, Αντρών (Φανός Μαγνησίας σήμερα),
Λάρισα Κρεμαστή και Αλώπη.
Οι τέσσερις τελευταίες υποστηριζόμενες από μακεδονική
φρουρά αντιστάθηκαν πολύ περισσότερο από τις υπόλοιπες
θεσσαλικές πόλεις στη ρωμαϊκή εισβολή και έπεσαν τελικά
το 171 π.Χ.. Τέλος αξίζει να αναφερθούμε λίγο
περισσότερο στην Ερέτρια και το Θετίδιο ως Αχαϊκές
πόλεις που βρίσκονται εντός των ορίων του νομού της
Λάρισας. Η πόλη Ερέτρια αναφέρεται από τον Πολύβιο (ΙΗ΄
20, 5) ως πόλη της Αχαΐας Φθιώτιδας ενώ το Θετίδιο ανήκε
στην Τετράδα Φθιώτιδα. Τα ερείπια της Ερέτριας
βρίσκονται κοντά στο ομώνυμο σημερινό χωριό και σε
κατηφορική πλαγιά κοντά στις όχθες του Ενιπέα προς τον
Παλιόμυλο. Τα τείχη της είχαν πάχος 2,5-3 μ. και σε
κάποια μέρη σώζονται μέχρι του ύψους των 2 μέτρων. Η
ακρόπολη ήταν νότια, στο πιο απρόσιτο μέρος της
περιοχής. Εκεί βρέθηκε μια επιγραφή της Αρχαϊκής Εποχής
(700-500 π.Χ.) που επιβεβαιώνει τη λατρεία του Απόλλωνα,
στην οποία αναφέρθηκε και ο Στράβων (θ,΄47). Η θέση
Τσαγγλί Μαγούλα της προϊστορικής εποχής για την οποία
μιλήσαμε προηγουμένως είναι σε άλλη θέση αρκετά πιο
μακριά προς το Βορρά. Η θέση του Θετίδιου πιθανολογείται
στις ΝΔ υπώρειες του Χαλκωδόνιου όρους (Καραντάου) πολύ
κοντά στην αρχαία Σκοτούσσα. Ονομάστηκε έτσι προς τιμήν
της θεάς Θέτιδας, μητέρας του Αχιλλέα (α΄ τόμος). Τέλος
μικρότεροι οικισμοί στην επαρχία των Φαρσάλων, που
αναφέρονται και από τον Ξενοφώντα στα Ελληνικά του ήταν
ο Πρας και το Ναρθάκιον, στις πλαγιές του ομώνυμου
όρους. Γνωστή στην ιστορία είναι και η θέση Κυνός
Κεφαλαί. Έτσι ονομάζονταν δυο απόκρημνοι βράχοι του
Χαλκωδόνιου όρους, βορείως της Σκοτούσσας και του
Θετίδιου. Η ονομασία αυτή οφείλεται στο σχήμα των
βράχων. Σ’ αυτή τη θέση ο στρατός του Θηβαίου Πελοπίδα
νίκησε τις δυνάμεις του Αλεξάνδρου των Φερών (364 π.Χ.)
και αργότερα ο Ρωμαίος ύπατος Τίτος Κόιντος Φλαμινίνος
νίκησε τον προτελευταίο βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο
Ε, πατέρα του Περσέα, και κυριάρχησε οριστικά στη
Θεσσαλία.
Η Μαγνησία
Η Μαγνησία της Αρχαιότητας περιελάμβανε όλη την
ανατολική παράκτια ζώνη του Αιγαίου από τις εκβολές του
Πηνειού ως το σημερινό Τρίκερι. Δυτικά όρια αυτής της
ζώνης ήταν η νοητή γραμμή που σχηματίζεται από τη λίμνη
Νεσσωνίδα, τη λίμνη Βοιβηίδα, τους λόφους του Σέσκλου
(Πιλάφ τεπέ) και τον Παγασητικό, λίγα χιλιόμετρα
δυτικότερα από την Ιωλκό. Κυριότερες πόλεις του Νότου
ήταν οι εξής: προς την πλευρά του Αιγαίου η Ολιζών, οι
Αφέται, που ονομάστηκαν έτσι διότι πιστεύεται ότι από
εκεί ξεκίνησαν οι Αργοναύτες την εκστρατεία τους, η
Θαυμακία και προς τον Παγασητικό η Κορόπη, οι Κορακαί, η
Μεθώνη, το Ορμίνιο, η Ιωλκός, που ήταν η κυρίαρχη πόλη
της Μαγνησίας. Μερικοί εντάσσουν στις μαγνησιακές πόλεις
και την μακεδονική Δημητριάδα. Το βορειότερο όρος της
αρχαίας Μαγνησίας ήταν η Όσσα {(= παρατηρητήριο) που
προέρχεται από το ρήμα «όσσομαι» = βλέπω, προβλέπω,
προφητεύω} που οι πρόποδές του ξεκινούν από το Αιγαίο
και τα Τέμπη και καταλήγουν εσωτερικά στις όχθες των δυο
λιμνών της θεσσαλικής πεδιάδας. Γύρω από την Όσσα ήταν
κτισμένες οι πόλεις : Ομόλιον (βόρεια), Ευρυμεναί,
Μύραι, Ριζούς και Μελίβοια στην ανατολική πλαγιά και η
Άμυρος , στις όχθες του Άμυρου ποταμού, δυτικά. Το
Ομόλιον ήταν κτισμένο στους βόρειους πρόποδες της Όσσας
χωρίς να είναι πολύ κοντά στη θάλασσα.
Κοντινότερες εξωμαγνησιακές πόλεις σ’ αυτήν ήταν οι
Γόννοι της Περραιβίας και το Ηράκλειον (Πλαταμώνας) με
τη Φίλα της Μακεδονίας. Η ακρόπολη της πόλης ήταν
κτισμένη αρκετά ψηλά (233 μ.) και κοντά στον Ι. Ναό
(εξωκλήσι) του Προφ. Ηλία του σημερινού χωριού Ομόλιο.
Εκεί βρέθηκαν τα θεμέλια ενός ναού και θραύσματα
μελανόμορφων αγγείων του 5ου και 4ου αιώνων π.Χ. καθώς
και η βάση του ποδιού ενός τεράστιου αγάλματος (5 μ.)
που πιθανολογείται ότι παρίστανε το Δία. Από την
ακρόπολη, έως τα ριζά του βουνού, πολύ κοντά στο
σημερινό χωριό, κατέβαινε ζεύγος τειχών στις άκρες των
δύο ρεμάτων της περιοχής.
Το Ομόλιον ήταν σημαντική Μαγνησιακή πόλη, η
σπουδαιότερη εκτός του Παγασητικού, η οποία μάλιστα
έστειλε στην Αμφικτυονία των Δελφών πέντε φορές
αντιπροσώπους (Ιερομνήμονες) από τους δύο συνολικά που
έστελναν οι Μάγνητες. Το Ομόλιον έκοβε νομίσματα μέχρι
και τον 3ο π.Χ. αιώνα.
Όταν το 167 π.Χ. διαλύθηκε η συμμαχία Μακεδόνων-Μαγνητών
το Ομόλιον προσκολλήθηκε στη Θεσσαλία (Στέλιν) με την
οποία είχε ανετότερη συγκοινωνία. Από την Ομόλη έχουμε
πολλά ευρήματα, μερικά από τα οποία εικονίζονται στην
παρούσα εργασία.
Η άλλη γνωστή πόλη της περιοχής ήταν οι Ευρυμεναί, που
σύμφωνα με το Στράβωνα βρισκόταν κοντά στο Ομόλιο και
κατά τον Απολλώνιο το Ρόδιο ήταν κτισμένη κοντά στη
θάλασσα και έκοβε δικό της νόμισμα. Οι περισσότεροι
ερευνητές πιστεύουν ότι η θέση της πόλης ήταν στο
Κόκκινο Νερό. Επόμενη πόλη ήταν η Ριζούς. Αυτή βρισκόταν
πιθανότατα στην παράλια ζώνη κάπου μεταξύ της Παλιουριάς
και της Κουτσουπιάς. Σπουδαιότατη πόλη ήταν η Μελίβοια,
η πατρίδα του μυθικού ήρωα της τρωικής εκστρατείας
Φιλοκτήτη. Έκοβε δικό της νόμισμα και ήταν αντίπαλος
πόλη με τις Φερές την εποχή του τυράννου Αλεξάνδρου. Η
κατοίκηση της πόλης σταματά το 186 π.Χ., έτος
καταστροφής της από τους Ρωμαίους. Η πόλη έχει μείνει
γνωστή στην ιστορία για την παραγωγή της πορφύρας και η
ακριβής θέση της ήταν κάπου μεταξύ του Πολυδενδρίου και
του Αγιόκαμπου. Κατά τη Βυζαντινή Εποχή (ίσως) οι
κάτοικοι της Μελίβοιας ίδρυσαν τη Σκήτη, που είχε
πιθανώς αρχικά την ονομασία Κενταυρόπολη. Νοτιότερα
αυτών των πόλεων και κοντά στο σημερινό σύνορο των νομών
Μαγνησίας και Λάρισας βρίσκονταν κατά σειρά η πόλη
Κασθαναία, και τα πολίσματα Ιπνοί, Σηπιάς στα ομώνυμα
ακρωτήρια αντιστοίχως.
Ως ερείπια της Κασθαναίας (τόπος με καστανιές),
πιθανολογούνται τα ευρήματα στα ΒΑ του Κεραμιδίου σε
βραχώδη περιοχή δίπλα στη θάλασσα. Ο Λυκόφρων (907) την
αποκαλεί «απροίκιστη», χωρίς λιμάνι και καλλιεργήσιμη
γη. Οι Ιπνοί βρίσκονταν στην παραλία του Βένετου, λίγο
νοτιότερα της Κασθαναίας ενώ η ακτή της Σηπιάδας πρέπει
να ήταν αυτή κάτω από το Πουρί του Πηλίου. Εκεί ήταν η
Σηπιάς, όπου καταστράφηκε ένας μεγάλος αριθμός πλοίων
του Ξέρξη, η οποία αργότερα ενσωματώθηκε στην επικράτεια
της Δημητριάδας. Η περιοχή της Μαγνησίας είχε πολλά
σπήλαια, πολύ γνωστά μάλιστα απ’ αυτά ήταν αυτό της
Πλάκας στην Όσσα, κοντά στο χωριό Σπηλιά σε υψόμετρο
1100 μ. Το σπήλαιο αυτό, στολισμένο με σταλακτίτες, ήταν
αφιερωμένο στις Νύμφες. Εκεί βρέθηκαν μαρμάρινες στήλες
και πήλινα αφιερώματα. Στο Πήλιο βρέθηκε το Χειρώνιον
άντρον (σπηλιά του Κενταύρου Χείρωνα), όπου, κατά τη
μυθολογία, κατοικούσε ο Κένταυρος Χείρων (Χείρων< χειρ=
χέρι, αυτός με το θαυματουργό χέρι)
Η Τετράδα Φθιώτις
Αυτή ήταν, από τους κλασικούς χρόνους, τμήμα της κυρίως
Θεσσαλίας σε αντίθεση με την Αχαΐα Φθιώτιδα που
θεωρούνταν εξωθεσσαλική , περίοικη δηλαδή, κατακτημένη
χώρα (υποσημ. Ηρόδοτος Ζ΄132, 196, 198). Πρωτεύουσα της
Τετράδος ήταν η Φάρσαλος, το τοπωνύμιο της οποίας
προέρχεται από τη λέξη «φάρσος» που σημαίνει αποκομμένο
τμήμα πόλης. Προκάτοχη πόλη της Φαρσάλου ήταν η Φθία,
πρωτεύουσα των μυθικών Μυρμιδόνων (δες α΄ τόμο) και η
οποία ήταν σίγουρα προθεσσαλική. Ήρωες των Φαρσαλίων
ήταν ο Αχιλλέας κι ο Πάτροκλος, ενώ λατρεύονταν μεταξύ
άλλων ο Δίας Σωτήρ, ο Ερμής, η Αφροδίτη Πειθώ, η Θέτις,
ο Παν και ο Χείρων. Η Φθία ήταν κτισμένη στο λόφο κοντά
στις πηγές του παραποτάμου του Πηνειού Απιδανού, ενώ η
μετέπειτα Φάρσαλος, χαμηλότερα προς τους πρόποδες του
λόφου. Στο τέλος της Αρχαιότητας ονομαζόταν Φάρσαλον και
αργότερα Φάρσαλα.
Δύναμη της πόλης ήταν η κυριαρχία της στις ορεινές
περιοχές της Αχαΐας (υποσημ. Ξενοφών «Ελληνικά» και
Θουκυδίδης δ΄ 78,1). Η Φάρσαλος, τουλάχιστον την Αρχαϊκή
και την Κλασική Εποχή, βρισκόταν σε ανταγωνισμό με τη
Λάρισα. Ο γνωστότερος αριστοκρατικός οίκος ήταν αυτός
των Εχεκρατιδών (Αντιοχιδών) που αντικαθιστούσε συχνά
στην «ταγεία» της Θεσσαλίας τον αντίστοιχο οίκο των
Αλευάδων της Λάρισας. Οι Εχεκρατίδες διατήρησαν τα
σκήπτρα της πόλης μέχρι το 475 π.Χ. (μετά τους περσικούς
πολέμους) για να αναλάβουν έπειτα την εξουσία οι
ολιγαρχικοί της πόλης , οι περισσότεροι εκ των οποίων
στηρίζονταν στη Σπάρτη (Στρόφακος, Πάναιρος, Πολυδάμας).
Γνωστός ταγός της Φαρσάλου στο δεύτερο μισό του 5ου π.Χ.
αιώνα , στα χρόνια της Λαρισινής κηδεμονίας ολόκληρης
της Θεσσαλίας , ήταν ο Δάοχος, ο γιος του Ολυμπιονίκη
Αγία. Όταν αργότερα συγκρούστηκαν για την ηγεμονία η
Λάρισα και Φερές, η Φάρσαλος πήρε θέση υπέρ των
δευτέρων. Ο Ξενοφών (υποσημ.Ελληνικά στ΄ 1,17) μας λέει
ότι μετά το 395 π.Χ. η Φάρσαλος εξαναγκάστηκε να
υποταχθεί στις Φερές παραχωρώντας στον Φεραίο ταγό τη
νομή της εξουσίας στην Αχαΐα Φθιώτιδα.
Όταν στα χρόνια του Φιλίππου Β΄ η Φάρσαλος συμμάχησε με
τους Μακεδόνες, της επεστράφη η κατοχή του λιμανιού της
Άλου και επειδή οι Φαρσάλιοι Δάοχος και Θρασύδαιος
βοήθησαν τον Μακεδόνα βασιλιά στην καθυπόταξη της
Θεσσαλίας, ορίστηκε η Φάρσαλος στο διάστημα 346-323 να
αναλάβει τα ηνία της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας
ολόκληρης της Θεσσαλίας. Πολύ αργότερα, το 196 π.Χ., η
Φάρσαλος δεν ανήκε στο θεσσαλικό Κοινό , επειδή της
δόθηκε το προνόμιο της ελεύθερης πόλης. Πάρα πολλά
οικοδομικά μέλη της αρχαίας Φαρσάλου χρησιμοποιήθηκαν
από τους Τούρκους κατακτητές για την κατασκευή διάφορων
δημοσίων και ιδιωτικών κτιρίων (υποσημ. Stahlin: «Η
Τετράδα Φθιώτιδα» Θεσσαλικό Ημερολόγιο Τ. 6ος – 15ος ),
όπως το «σουνέτι» (κτίριο περιτομών) ή το τουρκικό
νεκροταφείο. Πάντως μέχρι και σήμερα είναι ορατά τμήματα
του τείχους νότια της σημερινής πόλης.
Πολλά ευρήματα της αρχαίας Φαρσάλου κοσμούν μουσεία της
Ελλάδας, αλλά και του εξωτερικού. Στην ίδια την πόλη ο
επισκέπτης μπορεί να δει υπολείμματα ενός μυκηναϊκού
θολωτού τάφου, μια μεγάλη μαρμάρινη πλάκα με επιγραφή
για κάποιους ακτήμονες που απέκτησαν γη (400 π.Χ.) που
αποτελεί σήμερα την αγία τράπεζα στον Ι. Ναό των
Εισοδίων στο Ρίζι των Φαρσάλων καθώς και την
Αρχαιολογική Συλλογή των Φαρσάλων στο 1ο Δ. Σχολείο της
πόλης. Και κάπου εδώ θα πρέπει να αναρωτηθούμε: Μήπως
ήρθε η ώρα για Μουσείο στα Φάρσαλα;
Πολύ σημαντικό εύρημα είναι το λεγόμενο ανάγλυφο της
Φαρσάλου (470 π.Χ.) το οποίο παριστάνει δύο γυναίκες και
θεωρείται αριστούργημα λεπτότητας και χάρης αλλά είναι
πολύ…δύσκολο να το θαυμάσουμε διότι βρίσκεται στις
προθήκες του Μουσείου του Λούβρου, όπου το μετέφερε,
προφανώς για να το….προφυλάξει ο Γάλλος περιηγητής L.
Heuzey. Σημαντικό είναι επίσης και το αναθηματικό
συγκρότημα από εννιά μαρμάρινους ανδριάντες που πρόσφερε
το 340 π.Χ. ο Δάοχος προς τιμήν των προγόνων του στους
Δελφούς (Μουσείο Δελφών). Στην επικράτεια της Φαρσάλου
ανήκε το Θετίδιο (ή Θετίδειον) και η Σκοτούσσα.
Σύμφωνα με το Στράβωνα το Θετίδιον πρέπει να βρισκόταν
στην κοιλάδα του Ενιπέα πολύ πριν την Ερέτρια και κοντά
στην Παλαιοφάρσαλο, κοντά στο χωριό Κάτω Δασόλοφο
(Στράβων θ΄431).
Εκεί κοντά είχε στρατοπεδεύσει ο Ρωμαίος στρατηγός
Χοστίλιους το 170 π.Χ. (Λίβιος 44, 1,5), ενώ η πεδιάδα
βορείως των Φαρσάλων και πριν από την κοίτη του Ενιπέα
ήταν το επίκεντρο της σύγκρουσης των στρατών του Ιουλίου
Καίσαρα και του Πομπήιου, το 48 π.Χ.. Πιο πιθανό
φαίνεται ότι το Θετίδιο και η Σκοτούσσα ήταν κοντά στα
σημερινά ομώνυμα χωριά. Τα ερείπια κοντά στο χωριό
Πολυνέρι , στο λόφο Χτούρι, ανήκουν σε πόλη της
Μυκηναϊκής περιόδου. Ίσως στη μυθική πόλη Ελλάς. Άλλοι
ιστορικοί (Wace – Allen) τοποθετούν την πόλη Ελλάς κοντά
στην πηγή της Υπέρειας.
Η Εστιαιώτιδα
{Η Εστιαιώτιδα, η Θεσσαλιώτιδα, η Δολοπία είναι έξω από
το κεντρικό μας θέμα που είναι κυρίως η περιοχή της
Λάρισας, αλλά πρέπει να αναφερθούμε , έστω περιληπτικά,
και σ’ αυτές για να έχουμε μια πληρέστερη, το κατά
δύναμη, συνολική εικόνα της αρχαίας Θεσσαλίας}.
Η Εστιαιώτις ή Ιστιαιώτις μαζί με τη Δολοπία, ονομαζόταν
στους ιστορικούς χρόνους «Άνω Θεσσαλία» (Στράβων θ΄437),
επειδή βρισκόταν κοντά στην οροσειρά της Πίνδου. Τα όριά
της ήταν στα βόρεια η κοιλάδα του ποταμού Ίωνα
(Μουργκάνης) και τα Καμβούνια, νότια ο ποταμός Πάμισος,
δυτικά η κορυφογραμμή της Πίνδου , ενώ ανατολικά με την
επικράτεια των πόλεων Περραιβίας, δηλαδή η έκταση της
Εστιαιώτιδας κάλυπτε περίπου το σημερινό νομό των
Τρικάλων. Οι βορειότερες πόλεις της Εστιαιώτιδας ήταν η
Οξύνεια και σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς η Μονδαία.
Πάντως άλλοι την εντάσσουν στην Περραιβία.
Στην πεδιάδα ήταν κτισμένη η Φαΰτός (Ζάρκο), η Φαρκαδών,
το Πελιναίον και η πρωτεύουσα Τρίκκη που διαρέεται από
τον παραπόταμο του Πηνειού Ληθαίο.
Κοντά στην Καλαμπάκα ήταν το Αιγίνιο. Βορειότερα του
Αιγινίου κατοικούσαν διάφορα συγγενή με τους Θεσσαλούς
φύλα, όπως οι Τυμφαίοι (όρος Τύμφη) και οι Αίθικες. Στις
βουνοπλαγιές του Κόζιακα (Κερκέτιο όρος) πρέπει να ήταν
οι πόλεις Φαλώρεια και Πιάλεια. Σπουδαία πόλη της
Εστιαιώτιδας ήταν οι Γόμφοι που κυριαρχούσαν στα δυο
περάσματα της περιοχής, δηλαδή τις κοιλάδες του
Πορταΐκού ποταμού και του Πάμισου. Μικρότερες πόλεις
ήταν το Αθήναιον και το Πότναιον και στην πεδιάδα η Φήκη
και η Σιλάνα. Στη νότια Εστιαιώτιδα βρισκόταν η
Μητρόπολη (Ονθύριο) και η Ιθώμη που σήμερα
περιλαμβάνονται εντός των ορίων του νομού της Καρδίτσας.
Η Θεσσαλιώτιδα
Η ονομασία της οφείλεται στην άφιξη των νέων κατακτητών
(Θεσσαλών) που κυριάρχησαν στην περιοχή. Σπουδαιότατη
πόλη-κέντρο της περιοχής, κτισμένη σε απομονωμένο λόφο,
σαν νησίδα μέσα στον κάμπο, ήταν το Κιέριον που
αντικατέστησε την προθεσσαλική Άρνη. Άλλες μικρότερες
πόλεις ήταν η Καλλίθηρα, το Θετώνιο, το Τεύμα και δίπλα
στην Πελασγιώτιδα το Φάκιο, το Λιμναίον , ο (η) Φύλλος,
όπου υπήρχε το ιερό του Φυλλίου Απόλλωνα, το Αστέριον
και η Πειρασία. Δεν γνωρίζουμε την ακριβή θέση της πόλης
Ίχνες, όπου, σύμφωνα με το Στράβωνα (Θ 435) λατρευόταν η
Ιχναία Θέμις. Νοτιοδυτικά της Θεσσαλιώτιδας κατοικούσαν
οι Δόλοπες που θεωρούνταν αρχαίο ελληνικό έθνος. Στα
Μυκηναϊκά χρόνια φαίνεται πως ηττήθηκαν από τους Αχαιούς
της Φθιώτιδας και ένα μεγάλο τμήμα του λαού τους
αποχώρησε κι εγκαταστάθηκε στη Σκύρο, όπου πολύ αργότερα
εξοντώθηκαν από τους αρχαίους Αθηναίους. Τα υπόλοιπα
πολίσματα των Δολόπων ήταν υποταγμένα στην Θεσσαλιώτιδα,
μέχρι το 198 π.Χ. που έπεσαν στα χέρια της Αιτωλικής
Συμπολιτείας, το 174 π.Χ. στον Περσέα της Μακεδονίας και
το 167 π.Χ. υποτάχθηκε ως «ελεύθερη» χώρα στη ρωμαϊκή
αυτοκρατορία. Γνωστές πόλεις της Δολοπίας ήταν οι
Κτιμένες (ή Κτιμένη), η Μενελαΐς και οι Αγγείαι.
Σπουδαίο ήταν το ιερό της Ομφάλης (τοπική λατρεία) ΝΔ
της σημερινής Λουτροπηγής Σμοκόβου. Τέλος οι πόλεις
Αργιθέα (Αργεθία) και Πότναιο ανήκαν στην επικράτεια της
Αθαμανίας.
Η πόλη Λάρισας
Η λέξη Λάρισσα είναι προελληνική και σημαίνει ακρόπολη.
(Για την προέλευση του ονόματος και άλλα μυθικά στοιχεία
δες τον α΄ τόμο).
Η κατοίκηση στην πόλη (λόφος Α. Αχιλλίου) είναι συνεχής
από τη Χαλκοκρατία μέχρι σήμερα. Εκεί που είναι η
Κεντρική πλατεία ήταν η Αγορά της αρχαίας πόλης, με
ναούς, δημόσια κτίρια και κατοικίες των αρχόντων. Στην
Αγορά σύχναζαν μόνο ελεύθεροι πολίτες , δηλαδή η εύπορη
άρχουσα τάξη. Ο υπόλοιπος λαός και οι Πενέστες σύχναζαν
στην εμπορική αγορά. Στην πλατεία Ταχυδρομείου πρέπει να
βρίσκονταν ο ναός του Κερδώου Απόλλωνα. Το πολίτευμα της
Λάρισας ήταν ολιγαρχικό μέχρι το 400 π.Χ. περίπου. Στην
εποχή της Ρωμαιοκρατίας καθίσταται έδρα του Κοινού των
Θεσσαλών με ανώτερο άρχοντα το Στρατηγό που αντικαθιστά
τον τίτλο του Ταγού. Το 140 π.Χ. μάλιστα η Λάρισα
αναγορεύτηκε σε πόλη Augusta από τον Οκταβιανό Αύγουστο,
ως δείγμα μεγάλης εύνοιας των Ρωμαίων προς την πόλη. Από
αυτή την περίοδο έχουμε πολλά ευρήματα, όπως τμήματα
δρόμων, βαλανεία (δημόσια λουτρά), κατοικίες, ψηφιδωτά
στο κέντρο της πόλης αλλά και σε περίχωρα (Καλό Νερό,
Νερόμυλοι κ.α.)
Το σημαντικότερο όμως εύρημα είναι το Αρχαίο Θέατρο της
πόλης (Α΄), στα ριζά του λόφου του Φρουρίου, στο οποίο
οι εργασίες και οι απαλλοτριώσεις των πέριξ οικοπέδων
συνεχίζονται ως σήμερα. Αυτό κατασκευάστηκε στα
Ελληνιστικά χρόνια και όταν με τη ρωμαϊκή κατάκτηση,
έπαψε να χρησιμοποιείται για θεατρικές παραστάσεις,
κατασκευάστηκε το Θέατρο Β΄(1ος π.Χ. αι.) ανάμεσα στο
Εργατικό Κέντρο και στο παλαιό κτίριο της Περιφέρειας
(δες λεπτομέρειες στο κεφάλαιο «Αρχαίο Θέατρο Λάρισας»
που ακολουθεί). Στην πόλη λατρευόταν, σύμφωνα με
επιγραφές που έχουν σωθεί, εκτός του Κερδώου Απόλλωνα, η
Πολιάς Αθηνά και ο Ελευθέριος Δίας, χωρίς όμως να έχουμε
ευρήματα τέτοιων ναών. Άλλοι μικρότερης σημασίας ναοί
ήταν της Δήμητρας, της Αφροδίτης Ανοσίας (όπου σύμφωνα
με την παράδοση κάποιες Λαρισαίες σκότωσαν με
λιθοβολισμό την εταίρα Λαΐδα, ίσως επειδή ζήλεψαν τα
κάλλη της). Μικρότερα ιερά της Λάρισας ήταν αυτά του
Βάκχου, της Εκάτης (Εννοδίας), του Ηρακλή και της
Άρτεμης. Τέλος κατά το 2ο αιώνα π.Χ. , επηρεαζόμενοι από
το θρησκευτικό συγκρητισμό της εποχής, οι Λαρισαίοι
ανήγειραν ιερά προς τιμήν του Σέραπη, του Άνουβη και της
Ίσιδας. Ακόμα, σύμφωνα πάντα με τις διασωθείσες
επιγραφές, η Λάρισα είχε ένα Ωδείο και δύο Γυμνάσια.
Πολλές πληροφορίες για τα ευρήματα της αρχαιολογικής
σκαπάνης στην πρωτεύουσα της Θεσσαλίας, μπορεί να λάβει
κάθε ενδιαφερόμενος από το Αρχαιολογικό Μουσείο της
Λάρισας στο κτίριο του παλιού τζαμιού και προσεχώς,
ευχόμαστε σύντομα, στο νέο κτίριο του Διαχρονικού
Μουσείου στο λόφο του Μεζούρλου.
Αξίζει να αναφερθεί ότι τον 5ο αιώνα π.Χ. στην Λάρισσας
έζησε ο φημισμένος γλύπτης Τηλεφάνης από τη Φώκαια της
Μικράς Ασίας. Σύμφωνα με τοπική παράδοση, στο εργαστήριό
του στη Λάρισα κατασκεύασε το γλυπτό που παρίστανε τη
Νύμφη Λάρισα, καθώς και ένα του Απόλλωνα.
Η Φίλα, μια μακεδονική πόλη στη Θεσσαλία
Η πόλη Φίλα ιδρύθηκε πολύ αργότερα από τις υπόλοιπες
θεσσαλικές πόλεις από το Μακεδόνα βασιλιά Δημήτριο Β΄
τον Αιτωλικό, λίγο μετά το 240 π.Χ. Ο σκοπός της ίδρυσης
της πόλης ήταν ο έλεγχος των στενών των Τεμπών κατά τη
διάρκεια των συγκρούσεων Μακεδόνων και Αιτωλών. Έτσι,
προφανώς, η πόλη είχε φρουριακή οχύρωση. Ονομάστηκε Φίλα
προς τιμήν της γιαγιάς του Δημητρίου Φίλας που ήταν κόρη
του Αντιπάτρου και σύζυγος του Δημητρίου Α΄ του
πολιορκητή. Αναφορά στην πόλη Φίλα κάνει ο γεωγράφος
Στέφανος Βυζάντιος (6ος αι. μ.Χ.) και πολύ αργότερα ο
γνωστός μας από τις έρευνες στα Φάρσαλα Heurzey, Γάλλος
περιηγητής που βρήκε νομίσματα με την παράσταση της θεάς
Νίκης με τη λέξη ΦΙΛΑ και στην πίσω όψη με το γνωστό
μακεδονικό έμβλημα, το ρόπαλο του Ηρακλή. Για τη θέση
της πόλης ο Τίτος Λίβιος μας λέει ότι αυτή απείχε 7
χιλιόμετρα δυτικά του Ηρακλείου (Πλαταμώνας). Πιθανότερη
θέση της πόλης φαίνεται πως είναι η περιοχή Μπουρουβάρια
κοντά στα λιγοστά ερείπια του βυζαντινού οικισμού
Διαβατό, που είναι ο προκάτοχος οικισμός του σημερινού
Πυργετού. Την άποψη αυτή ασπάζονται τόσο ο Heurzey όσο
κι ο Desdevise.
Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΟΝΟΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ
Το όνομα Λάρισα είναι προελληνικό πελασγικής προέλευσης
και σημαίνει ισχυρά οχυρωμένος λόφος ή ακρόπολη. Σύμφωνα
με τη μυθολογία η πόλη της Λάρισας χτίστηκε στην
πελασγική περίοδο από τον Λάρισο, γιο του Πελασγού, πριν
από 4000 χιλιάδες χρόνια περίπου.
Λέγεται ακόμη ότι η Νύμφη Λάρισα παίζοντας με το τόπι
της, στις όχθες του ποταμού Πηνειού, γλίστρησε, έπεσε,
έχασε τη ζωή της και από κείνη πήρε το όνομα της η πόλη.
Η νύμφη Λάρισα ήταν σύζυγος του Ποσειδώνα και μητέρα του
Αχαιού, του Φθία και του Πελασγού ή σύμφωνα με άλλη
εκδοχή, ήταν κόρη του Πελασγού. Η μορφή της
απεικονίζεται στον εμπροσθότυπο των αρχαίων νομισμάτων
της πόλης.
Στη Λάρισα, σύμφωνα με τις αρχαιολογικές ενδείξεις, η
κατοίκηση υπήρξε από την Πρώιμη εποχή του Χαλκού, οπότε
και πρωτοκατοικείται στη σημερινή θέση λόφος «Φρούριο»,
μέχρι σήμερα. Σε αυτή την ίδια θέση αποκαλύφθηκε η
αρχαία ακρόπολη.
O ΠΗΝΕΙΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ
Ο Πηνειός ποταμός που διασχίζει την πόλη, κατά την
μυθολογία, ήταν γιος του Ωκεανού και της Τυθήος, και με
την νύμφη Κρέουσα γέννησε τον Ιψέα, βασιλιά των Λαπίθων.
Στην περιοχή του Πηνειού ζούσε ο θεός Απόλλωνας, θεός
της μουσικής, του φωτός και του κάλλους. Εκεί ερωτεύτηκε
την Δάφνη, κόρη του Πηνειού. Φοβούμενος ο Πηνειός για
την τύχη της κόρης του την μεταμόρφωσε στο θάμνο δάφνη
και από τότε ζει και ανθίζει αιώνια στις όχθες του.
Ο ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ
Μια φορά κι έναν καιρό οι θεοί του Ολύμπου ζήλεψαν την
εύνοια του Απόλλωνα για το όμορφο βουνό την Πίνδο, στην
οποία είχε εμπιστευθεί τις αγαπημένες του Μούσες και
Νύμφες. Για να ματαιώσει τα τυχόν άσχημα σχέδια τους ο
θείος Απόλλων πάντρεψε την Πίνδο με ένα όμορφο και
γενναίο παλικάρι, τον ξακουστό Λίγκο (το βουνό Χάσια).
Το ζευγάρι ζούσε αγαπημένο και ευτυχισμένο και από την
ένωση τους άρχισαν να ξεπροβάλουν μαγευτικές κοιλάδες
και γοητευτικά τοπία στη Δυτική Θεσσαλία. Αυτό εξόργισε
ακόμη περισσότερο τους άλλους θεούς, που απαίτησαν το
χωρισμό της Πίνδου και του Λίγκου. Μάταια εκείνοι
παρακαλούσαν και έχυναν πικρά δάκρυα για να τους αφήσουν
ενωμένους, οι θεοί σκληροί και αμετάπειστοι ανάγκασαν το
ζευγάρι να χωρίσει. Παρόλα αυτά, η Πίνδος και ο Λίγκος
(Χάσια) νοσταλγούσαν τη χαμένη αγάπη κι ευτυχία τους και
συνέχεια δάκρυζαν. Από τα δάκρυα τους δημιουργήθηκε το
μεγάλο θεσσαλικό ποτάμι ο Πηνειός, που πηγάζει από το
σημείο του χωρισμού των δυο βουνών.
Η ΛΑΡΙΣΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ
Οι προϊστορικοί οικισμοί που ήλθαν στο φως στα όρια της
σύγχρονης πόλης της Λάρισας μαρτυρούν την κατοίκηση της
σε αυτή από την Αρχαιότερη Νεολιθική Εποχή (6.000 -
5.800 π.Χ.). Τόσο η έκταση της σύγχρονης πόλης της
Λάρισας όσο και η ευρύτερη περιοχή είναι από τις λίγες
στον ελλαδικό χώρο που κατοικούνται συνεχώς από την 6η
χιλιετία.
Από τις ανασκαφές προϊστορικών οικισμών στο Νομό Λάρισας
που διεξήχθησαν τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια προέκυψαν
νέα δεδομένα για την οργάνωση των οικισμών, τον
πολιτισμό και τη ζωή των κατοίκων στη μακρινή αυτή
περίοδο.
Κατά τη νεολιθική εποχή (περ. 6700 - 3300 π.Χ.), οι
οικισμοί περιβάλλονταν συχνά από περίβολους ή τάφρους
που προστάτευαν τα νοικοκυριά των νεολιθικών
γεωργοκτηνοτρόφων. Τα σπίτια ήταν κατά κανόνα μικρά και
αποτελούνταν από ένα δωμάτιο ή καλύβες με ελαφρώς
εμβαθυμένο δάπεδο. Οι τοίχοι κατασκευάζονταν κυρίως από
πλιθιά ξεραμένα στον ήλιο, μερικές φορές πάνω σε χαμηλή
θεμελίωση από πέτρες, αλλά και με ξύλινο σκελετό από
πασσάλους και επάλειψη πηλού, ενώ η στέγη επιχρίονταν με
παχύ στρώμα πηλού ή ήταν χορτάρινη. Η οικοσκευή των
νεολιθικών σπιτιών αποτελούνταν από κατασκευές για την
αποθήκευση και Παρασκευή της τροφής (εστίες, φούρνοι),
αγγεία, εργαλεία από πέτρα ή κόκκαλο ζώων, αντικείμενα
σχετικά με την υφαντική (σφοντύλια) αλλά και ειδώλια ή
προσωπικά αντικείμενα των ενοίκων τους π.χ. κοσμήματα.
Στη Εποχή του Χαλκού (περ. 3300 - 1100 π.Χ.)
παρατηρούνται διαφοροποιήσεις στις κατόψεις των σπιτιών
και στη χωροοργάνωση των οικισμών, απόρροια της
διαφορετικής κοινωνικής οργάνωσης. Τα σπίτια της Μέσης
Εποχής του Χαλκού (περ. 1900 - 1550 π.Χ.) είναι μεγάλα,
αψιδωτά και μακρόστενα (τύπος «μεγάρου») και κτισμένα το
ένα δίπλα στο άλλο.
Η ΛΑΡΙΣΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΡΧΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ
Κατά την αρχαϊκή εποχή (τέλη του 7ου αι. π.Χ.)
διαμορφώθηκε η ισχυρή πρωτεύουσα της Πελασγιώτιδας, η
Λάρισα, πάνω στην ακρόπολη. Οι Θεσσαλοί αφού κυριάρχησαν
των προθεσσαλικών Πελασγικών φύλων διαχωρίστηκαν σε
τέσσερα φυλετικά κράτη που ονομάστηκαν «τετράδες ή
μοίρες» και διαίρεσαν έτσι την περιοχή, δηλαδή τις δυο
πεδιάδες που διασχίζει ο Πηνειός και τα βουνά Όλυμπος
και Όσσα, που τις χωρίζουν.
Οι λαοί της περιφέρειας αποκλείονταν από αυτή τη
Θεσσαλική Τετραρχία δηλαδή την Πελασγιώτιδα, την
Εστιαιώτιδα, τη Θεσσαλιώτιδα και τη Φθιώτιδα. Ο μυθικός
Αλεύας κατά τον Αριστοτέλη ήταν ο εμπνευστής αυτού του
διαχωρισμού. Τα παραπάνω θεσσαλικά κράτη επισύναψαν
συμμαχία κατά το τέλος του 7ου αιώνα π.Χ. δημιουργώντας
το Κοινό των Θεσσαλών, ένα διοικητικό κυρίως θεσμό. Η
Θεσσαλική Τετραρχία κατά τον Γερμανό μελετητή Friedrich
Stählin κατάφερε να παραμείνει σε ισχύ λίγο πιο πριν το
196 π.Χ., ενώ τελευταία φορά αναφέρεται κατά την περίοδο
που κυριάρχησε ο Φίλιππος ο Β’.
Σε περίοδο κρίσης, ισχυρές αριστοκρατικές οικογένειες,
όπως αυτή των Αλευάδων αναλάμβαναν την αντιμετώπιση της
με την οργάνωση στρατιωτικών δυνάμεων και
αυτοδιορίζονταν προσωρινοί άρχοντες ή αλλιώς «ταγοί».
Μετά το πέρας της κρίσης προσπαθούσαν να διατηρήσουν την
εξουσία τους και να επωφεληθούν του συμβολικού κεφαλαίου
που είχαν συσσωρεύσει με κληρονομικό τρόπο. Ως πρώτος
ταγός αναφέρεται ο Αλεύας ο Πυρρός, ιδρυτής του
ηγεμονικού οίκου της Λάρισας. Ο ίδιος οργάνωσε τη
συμμαχία στρατιωτικά. Το πεζικό δεν περιλαμβανόταν σε
αυτές τις στρατιωτικές συνθέσεις λόγω της ικανότητας των
Θεσσαλών να εκτρέφουν μεγάλο αριθμό αλόγων. Στην τέχνη
εξάλλου είναι ιδιαίτερα αγαπητό το θέμα του αλόγου αλλά
και στα νομίσματα από τα πρώιμα ακόμη χρόνια.
Σε πολιτικό επίπεδο, ο οίκος πάντως των Αλευάδων δεν
άσκησε ιδιαίτερα επιτυχή πολιτική, κυρίως κατά τη
χρονική περίοδο που έγινε η εισβολή του Ξέρξη. Απλά, ο
ηγεμονικός χαρακτήρας του οίκου μετατοπίστηκε σε μεγάλο
βαθμό, από τις πολιτικές στις οικονομικές πρακτικές και
η Λάρισα έγινε η κύρια πόλη της θεσσαλικής νομισματικής
ενώσεως (1).
Σε πνευματικό επίπεδο, οι ηγεμονικές οικογένειες όπως
αυτή των Αλευάδων προσκαλούσαν φιλοσόφους και
προσωπικότητες του πνεύματος. Ανάμεσα τους ήταν οι
ποιητές Ανακρέων, Σιμωνίδης, Πίνδαρος, Βακχυλίδης, ο
σοφιστής Γοργίας και ο ιατρός Ιπποκράτης.
Ενδιαφέρον έχει εδώ να αναφερθεί η εξέχουσα
προσωπικότητα του Φίλωνα του Λαρισαίου, ο οποίος
γεννήθηκε στη Λάρισα το 159/158 π.Χ. και πέθανε το
84/83π.Χ. (159/158-84/83 π.Χ.). Πήγε στην Αθήνα όπου και
έγινε μαθητής του Κλιτόμαχου. Σύμφωνα με τον Sextus
Empiricus, ήταν ιδρυτής της «τέταρτης ακαδημίας» του
Πλάτωνα (2). Ήταν διδάσκαλος του Αντίοχου του
Ασκαλωνίτη. Κατά την διάρκεια του πρώτου Μιθριδατικού
πολέμου έφυγε από την Αθήνα και μετέβη στην Ρώμη.
Δυστυχώς, τα συγγράμματά του δεν διασώθηκαν. Ο Φίλωνας
ανήκε στη φιλοσοφική σχολή των σκεπτικών (3).
(1) Stählin F., Η αρχαία Θεσσαλία (Θεσσαλονίκη:
Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη α.ε./ Φιλολογικός
Ιστορικός Λογοτεχνικός Σύνδεσμος (Φ.Ι.Λ.Ο.Σ.) Τρικάλων,
2008), Σειρά: Κείμενα και Μελέτες, 2η Έκδοση διορθωμένη
(2) Sextus Empiricus, Hypotyp. i. 220
(3) Brittain C., Philo of Larissa (Oxford University
Press, 2001) ISBN 0198152981
Η ΛΑΡΙΣΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΡΩΜΑΪΚΗΣ
ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ
Γύρω στον 4ο αι. π.Χ., η Λάρισα στην προσπάθεια της να
διατηρήσει τη δύναμη της και την πρωτοκαθεδρία της στο
θεσμό της ταγείας ενεπλάκη σε μάχη με την αντίζηλο της,
Φάρσαλο και με τη βοήθεια δυνάμεων από την Κεντρική
Ελλάδα, τη νίκησε. Αυτή η νίκη όμως πιθανόν να την
εξουθένωσε και της στοίχησε την αυτονομία της διότι η
ελευθερία της χάθηκε όταν ο Φίλιππος ο Β’ εισέβαλε στην
περιοχή. Από το 344 π.Χ. έως το 196 π.Χ. η Λάρισα ήταν
υποταγμένη στο όνομα ενός συνασπισμού στους βασιλείς της
Μακεδονίας.
Οικονομικά και δημογραφικά η Λάρισα υπέφερε. Αργότερα
όμως όταν οι Ρωμαίοι εισέβαλαν στην περιοχή,
«απελευθερώνοντας» τη Λάρισα από τους Μακεδόνες, στην
εξουσία επικράτησε η αντιμακεδονική παράταξη η οποία
ευνοούνταν από τους Ρωμαίους κατακτητές. Κάτω από τη
δική τους δημοκρατική διακυβέρνηση, η πόλη γνώρισε μια
σύντομη αναλαμπή ακμής χωρίς να παραλείπονται και πολλές
φάσεις παρακμής.
Μια από τις πιο λαμπρές στιγμές στην ιστορία της ήταν η
ίδρυση των Ελευθέριων. Tα Ελευθέρια ιδρύθηκαν προς τιμής
του Ελευθερίου Διός, κατά το 2ο αιώνα π.Χ. Ήταν μια
μεγάλη πανθεσσαλική γιορτή με απήχηση σε όλο τον αρχαίο
ελληνικό κόσμο, σε πόλεις της Μικράς Ασίας ακόμη και της
Ιταλίας. Αυτά περιελάμβαναν μεγάλους ιππικούς αγώνες
καθώς και φιλολογικούς, χορευτικούς, γυμνικούς,
μουσικούς αγώνες.
Στον αντίποδα, φάση παρακμής διαπιστώνεται όταν στη
Λάρισα συγκροτούνται μεγάλες ιδιοκτησίες γης των Ρωμαίων
στη Θεσσαλία. O άλλοτε ισχυρός διοικητικός θεσμός του
Κοινού των Θεσσαλών τώρα υποβαθμίζεται. Η ζωή γίνεται
ακόμη πιο δύσκολη με τους ρωμαϊκούς εμφυλίους ενώ
παρατηρείται γενική μείωση του πληθυσμού. Παρόλες τις
αντίξοες συνθήκες που επικρατούν, η Λάρισα καταφέρνει να
ξεπεράσει την κρίση με μετοικήσεις πληθυσμών από τις
γύρω πόλεις ενώ παράλληλα γίνονται και απελευθερώσεις
δούλων (1).
Ενδιαφέρον έχει εδώ να αναφερθεί ότι η πιο παλαιά
πολιτογράφηση που γνωρίζουμε, όσον αφορά μετοικήσεις
άλλων πληθυσμών, έγινε στο τέλος του 5ου αι. π.Χ. από το
Γοργία το Σοφιστή, από τον οποίο αναφέρεται σαν τον
αστείο των Λαρισαίων. «Ο Γοργίας φέρεται ειπών ότι, όπως
ακριβώς οι ολμοποοιοί της Λαρίσης κατεσκευάζον εις τα
εργαστήρια της αγοράς της αγοράς τους όλμους,
τοιοτοτρόπως και ωρισμένοι άρχοντες της Λαρίσης είχον
κατασκευάσει τότε τους Λαρισαίους πολίτας, γενόμενοι
τρόπον τινά Λαρισοποιοί». Το σκώμμα του Γοργία
αναφέρεται στις πολιτογραφήσεις ξένων που οφείλονταν
μάλλον σε σοβαρή κυβερνητική μεταβολή. Μια άλλη
πολιτογράφηση έγινε στο τέλος του 3ου αι. π.Χ., όταν ο
Φίλιππος, βασιλιάς των Μακεδόνων, έστειλε στους
Λαρισαίους γραπτή εντολή να εκλέξουν πολίτες για λόγους
πολιτικούς στρατιωτικούς και οικονομικούς. Ειδικότερα,
οι λόγοι αφορούσαν την προετοιμασία του πολέμου κατά των
Ρωμαίων, την ελάττωση του σώματος των ελεύθερων πολιτών
από ολιγανθρωπία και λειψανδρία, τη χαμηλή στάθμη της
καλλιέργειας και της σιτοπαραγωγής της Πελασγιώτιδας,
και γενικότερα την παραμέληση της αγροτικής καλλιέργειας
στην Ελλάδα κατά την τελευταία δεκαετία της Μακεδονικής
ηγεμονίας και τους μετέπειτα Ρωμαϊκούς χρόνους (2).
Η Λάρισα βέβαια, κατάφερε να αυξηθεί τόσο λόγω των
παραπάνω μέτρων όσο της αγαστής προσπάθειας των
Λαρισαίων πολιτών να διασώσουν το περιβάλλον τους. Ο
Στράβωνας (3) αναφέρει ότι οι Λαρισαίοι κατασκεύαζαν
«αντιπλημμυρικά έργα στη περιοχή Αμυρίου πεδίου» για να
προστατεύουν και να βελτιώνουν τη γεωργική παραγωγή
τους.
Έτσι γίνεται αντιληπτό ότι η χώρα της πόλης της Λάρισας
από μια μικρή ημικυκλική έκταση κοντά στην πόλη, με ένα
σύστημα κλειστής οικονομίας που επικρατούσε για αιώνες
στην αρχαία Ελλάδα, έγινε μια πολιτική και οικονομική
ενότητα που περιελάμβανε όλη την πεδιάδα της
Πελασγιώτιδας.
Η αρχαία Λάρισα 1 απλωνόταν, όπως και η σημερινή, στην
καρδιά του βορεινού τμήματος της ανατολικής θεσσαλικής
πεδιάδας, τριγυρισμένη απ’ όλες τις πλευρές της – πλην
της νοτιαανατολικής – από τον Πηνειό. Σύμφωνα με το
μύθο, το όνομά της το έλαβε από την κόρη του Πελασγού,
τη νύμφη Λάρισα, που πνίγηκε στα νερά του ποταμού, ενώ
ετυμολογικά η λέξη Λάρισα σημαίνει λίθινη πόλη
(ακρόπολη), που δεν ανταποκρίνεται όμως στον τεχνητό
χωμάτινο χαμηλό λόφο (μόλις 25μ. ύψους) της ακρόπολής
της. Πιθανόν να υποδήλωνε μία πρότερη χωροθεσία του
αρχικού της πυρήνα ,κοντά σε κοντινό ορεινό έξαρμα (π.χ.
Χασάμπαλη, Άργισσα). Άλλωστε προϊστορικοί οικισμοί -
Από νωρίς η Λάρισα των ιστορικών χρόνων και από τα
αρχαϊκά τουλάχιστον χρόνια λόγω θέσης και οικονομικής
ευμάρειας οφειλομένης στο εύφορο του εδάφους της,
πρωτοστάτησε ανάμεσα στις άλλες θεσσαλικές πόλεις.
Πρωτεύουσα της Πελαγιώτιδας, μιας από τις τέσσερις
θεσσαλικές τετραρχίες, δηλαδή τις τέσσερις κύριες
περιοχές της αρχαίας Θεσσαλίας, ήταν επίσης έδρα της
νομισματικής και πολιτικής ένωσης των Θεσσαλών, μιας
μορφής συμμαχίας, που αργότερα-
Στα χρόνια που ακολούθησαν, στη μάχη της Τανάγρας μεταξύ
Αθηναίων και Σπαρτιατών το 457 π.Χ., έλαβαν μέρος και οι
Θεσσαλοί με το εξαιρετικό θεσσαλικό ιππικό, που έκρινε
και την τύχη της μάχης τελικά υπέρ των Σπαρτιατών. Στη
διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου οι Λαρισαίοι
τάχθηκαν με το μέρος των Αθηναίων και έστειλαν
στρατεύματα κατά των Σπαρτιατών το 404 π.Χ. Στα τέλη του
5ου αι. π.Χ. η πόλη σπαράσσεται από έριδες και
ανταγωνισμούς των αντιμαχομένων ολιγαρχικών παρατάξεων
που υποθάλπονται από τις μεγάλες δυνάμεις προς ίδιον
όφελος, ενώ τα ίδια χρόνια ο ανταγωνισμός μεταξύ Λάρισας
και Φερών παίρνει οξύτερη μορφή. Συνέπεια της εξέλιξης
αυτής ήταν να επιβληθεί στη Θεσσαλία η εξουσία του
τυράννου των Φερών Ιάσονα μέχρι το θάνατό του το 370
π.Χ. Με τις επεμβάσεις του Φιλίππου Β΄ στη Θεσσαλία το
357 π.Χ. και το 354 π.Χ. μετά από συνεννόηση με τους
Αλευάδες, η Λάρισα απελευθερώνεται οριστικά από τη
φεραϊκή επικυριαρχία για να υπαχθεί, όμως, στη συνέχεια
στη σφαίρα της μακεδονικής επιρροής, η οποία θα
διαρκέσει μέχρι το 197 π.Χ. Στα χρόνια αυτά η Λάρισα
απετέλεσε πολλές φορές ορμητήριο των πολεμικών
επιχειρήσεων των Μακεδόνων βασιλέων, αλλά και ευνοήθηκε
απ’ αυτούς. Μάλιστα ο Φίλιππος Ε΄ με δύο επιστολές του
προς τις αρχές της πόλης στα τέλη του 3ου αι. π.Χ.
απαιτεί, εξαιτίας της λειψανδρίας που παρατηρείται, την
πολιτογράφηση όλων των ξένων πολιτών που διαμένουν στην
πόλη. Το 197 π.Χ. οι Ρωμαίοι, που έχουν ήδη εμπλακεί
ενεργά στα ελληνικά πράγματα, με τον ύπατο Τίτο
Φλαμινίνο, νικούν τον Φίλιππο Ε΄ της Μακεδονίας στη μάχη
των Κυνός Κεφαλών και θέτουν τέρμα στη μακεδονική
κυριαρχία. Η Λάρισα χάρη και στη φιλορωμαϊκή πολιτική
που θα ακολουθήσει γίνεται έδρα του Κοινού, δηλαδή της
ομοσπονδίας των θεσσαλικών πόλεων και κύριος σταθμός των
ρωμαϊκών στρατευμάτων που υπήρχαν στη Θεσσαλία. Τέλος ο
Οκταβιανός Αύγουστος (27 π.Χ.-
Από ανασκαφές στο λόφο του Φρουρίου, όπου η ακρόπολη της
Λάρισας, διαπιστώθηκε η συνεχής κατοίκηση από τα
νεολιθικά χρόνια (6.000 π.Χ.) μέχρι την Εποχή του Χαλκού
και τη μετάβαση στα ιστορικά χρόνια. Οικιστικά λείψανα
αυτών των περιόδων βρέθηκαν σε ικανό βάθος στις πλαγιές
του λόφου της ακρόπολης, όπου εκτεινόταν η πόλη των
πρώιμων χρόνων. Οι σωστικές ανασκαφές έφεραν στο φώς
πλήθος από αποσπασματικά στοιχεία που σχετίζονται με την
οικιστική της πόλης, τα οποία όμως δεν διατηρήθηκαν
ορατά. Μετά τον 6ο αι. π.Χ. και μέχρι τα ελληνιστικά
χρόνια, η αρχαία πόλη αναπτύσσεται και καλύπτει μία
ευρεία έκταση νότια και ανατολικά της ακρόπολης, σαφώς
όμως πιο περιορισμένη από την περικλειόμενη εντός των
τούρκικων τειχών (1827/8) έκταση, που ακολουθεί
περιμετρική πορεία κατά μήκος της σημερινής οδού
Πολυτεχνείου. Η αρχαία οχύρωση της πόλης -
Με βάση τα διάφορα οικιστικά και άλλου είδους λείψανα
που βρέθηκαν σε διάφορα σημεία της πόλης, όπως επίσης
και τη διασπορά των -
δρομείου και Κεντρικής, λόγω περίοπτης θέσης και με βάση
ευρήματα αρχιτεκτονικά, στωικών ιδίως κτιρίων. Σε
γειτνίαση με τον παραπάνω χώρο και με κάθε επιφύλαξη-
καν το 196 π.Χ. τα Ελευθέρια, αγώνες που τελούνταν κάθε
τέσσερα χρόνια στη Λάρισα με ευρεία συμμετοχή αθλητών
και καλλιτεχνών από όλο τον αρχαίο ελληνικό κόσμο, ενώ
παλαιότερα, τον 3ο αι. π.Χ. εορτάζονταν και τα Ολύμπια,
αγώνες προς τιμήν του Διός Ολυμπίου. Ο ναός, τέλος, της
Αθηνάς Πολιάδας, πολιούχου της πόλης, τουλάχιστον στα
αρχαϊκά και κλασικά χρόνια, βρίσκονταν στην ακρόπολη
σύμφωνα με επιγραφικές μαρτυρίες.
-------------------------------------------------------------------------------------------------
Η Λάρισα είχε κόψει νόμισμα, και
αρκετά αρχαία κέρματα έχουν διασωθεί.[1]
•
Μια αργυρή Αιγινίτικη
δραχμή του δεύτερου ήμισυ του
5ου αι. π.Χ. απεικονίζει την αριστερή
πλευρά ενός έφηβου. Φοράει
χλαμύδα στους όμους και
πέτασο (καπέλο) στον αυχένα. Δαμάζει έναν
ταύρο που τον έχει πιάσει και του έχει δέσει ένα
σκοινί στα κέρατα. Στο έδαφος διακρίνεται να
φυτρώνει χορτάρι. Φέρει την επιγραφή [Τ.Ο]. Η πίσω
όψη φέρει
βουστροφηδόν την επιγραφή
ΛΑ ΡΙΣΑ σε δύο
τμήματα, επάνω και κάτω αντίστοιχα και απεικονίζει
ένα καλπάζον άλογο με χαλινάρι. Το κέρμα έχει
διάμετρο 20 χιλ. και ζυγίζει 5,96 γραμ.[1]
•
Μια άλλη αργυρή Αιγινίτικη δραχμή της
ίδιας εποχής παρουσιάζει τα ίδια χαρακτηριστικά με
το προηγούμενο νόμισμα. Λείπει το χορτάρι στο
έδαφος, αφού ο ταύρος αναπηδάει και έχει σηκώσει τον
έφηβο στον αέρα, κάνοντας την χλαμύδα του να
κυματίζει. Η πίσω όψη φέρει την επιγραφή ΛΑΡ[Ι] ΣΑΙ
Α σε δύο τμήματα, επάνω και κάτω αντίστοιχα και
απεικονίζει ένα άλογο που καλπάζει περισσότερο,
έχοντας σπάσει το χαλινάρι. Το κέρμα αυτό έχει
διάμετρο 19 χιλ. και ζυγίζει 5,85 γραμ.[1]
•
Μια αργυρή Αιγινίτικη δραχμή του
πρώτου ήμισυ του
4ου αι. π.Χ. απεικονίζει την προτομή της
νύμφης
Λάρισα. Φοράει σκουλαρίκι, ενώ τα μαλλιά
της είναι περιποιημένα (οπισθοσφενδόνη). Μπροστά από
την προτομή, το κέρμα φέρει την επιγραφή ΚΛΕΙ. Η
πίσω όψη φέρει την επιγραφή ΛΑΡ[Ι] ΣΑΙ Α σε δύο
τμήματα, επάνω και κάτω αντίστοιχα και απεικονίζει
το γνωστό καλπάζον άλογο με σπασμένο χαλινάρι. Το
κέρμα έχει διάμετρο 20 χιλ. και ζυγίζει 5,96 γραμ.[1]
•
Δύο άλλες αργυρές Αιγινίτικες δραχμές
της ίδιας εποχής απεικονίζουν την νύμφη Λάρισα με το
πρόσωπο ελαφρώς στραμμένο στα αριστερά ή από εμπρός
με ελαφριά κλίση στα αριστερά. Φοράει σκουλαρίκια,
περιδέραιο και κοκαλάκι στα μαλλιά (άμπυξ). Η πίσω
όψη φέρει την επιγραφή ΛΑΡΙΣ ΑΙΩΝ σε δύο τμήματα,
επάνω και κάτω αντίστοιχα και απεικονίζει ένα άλογο
που βόσκει. Το ένα κέρμα έχει διάμετρο 21 χιλ. και
ζυγίζει 5,97 γραμ., ενώ το άλλο έχει διάμετρο 20
χιλ. και ζυγίζει 5,95 γραμ.[1]
Ο Ιπποκράτης (Κως
460 π.Χ. -
Λάρισα
377 π.Χ.[1])
ήταν
αρχαίος Έλληνας ιατρός και θεωρείται μία
από τις πιο εξέχουσες προσωπικότητες στην ιστορία
της
ιατρικής. Αναφέρεται ως ο πατέρας της
σύγχρονης ιατρικής[2]
σε αναγνώριση της συνεισφοράς του στο πεδίο της
ιατρικής επιστήμης ως ο ιδρυτής της Ιπποκρατικής
Ιατρικής Σχολής. Ο Ιπποκράτης είναι ο θεμελιωτής της
ορθολογικής ιατρικής που κατόρθωσε να την απαλλάξει
από τα μεταφυσικά στοιχεία, τις προλήψεις, τις
προκαταλήψεις, τις δαιμονολογίες και τις
δεισιδαιμονίες της εποχής. Πέτυχε το αρμονικό
συνταίριασμα της ανθρωποκεντρικής επιστήμης με την
ιατρική τέχνη και τον φιλοσοφικό στοχασμό,
ταυτίζοντας την επαγγελματική της άσκηση με τις
ηθικοδεοντολογικές αρχές και τις ουμανιστικές αξίες[3][4].
Το πρωτοποριακό και σε σημαντικό βαθμό προβλεπτικό
του έργο επηρέασε τις περισσότερες σύγχρονες
ιατροβιολογικές ειδικότητες του δυτικού κόσμου που
επάξια τον ονόμασε θεμελιωτή και στυλοβάτη της
Ιατρικής Επιστήμης. Ειδικότερα, πιστώνεται με την
προώθηση σε μεγάλο βαθμό της συστηματικής μελέτης
και της κλινικής ιατρικής, συνοψίζοντας την ιατρική
γνώση και συνταγογραφώντας πρακτικές συμβουλές για
ιατρούς μέσω της Ιπποκρατικής Συλλογής (Corpus
Hippocraticum) και άλλων έργων[5].
Ο Ιπποκράτης,
Δωριεύς την καταγωγή, γεννήθηκε στην Κω
το 460 π.Χ. και ανήκε στον ενδοξότατο κλάδο των
Ασκληπιαδών. Σύμφωνα με την παράδοση, εκ πατρός
(ιατρού
Ηρακλείδη) καταγόταν από το θεό της
ιατρικής
Ασκληπιό και εκ μητρός (Φαιναρέτης) από
τον ήρωα της
Ελληνικής Μυθολογίας
Ηρακλή. Ήταν προικισμένος με μεγάλη
εργατικότητα και ροπή για μάθηση και σπούδασε
ιατρική στο φημισμένο Ασκληπιείο της Κω. Αρχικά
υπήρξε μαθητής του ίδιου του πατέρα του, κατόπιν του
Ηρόδικου, του
Γοργία, του ρήτορα Λεοντίνου και του
Δημόκριτου του Αβδηρίτη, αν και αρκετοί
ερευνητές ισχυρίζονται πως η σχέση του με τον Γοργία
και το Δημόκριτο ήταν περισσότερο πνευματική και
λιγότερο σχέση μαθητείας.
Αφού εκπαιδεύτηκε στην ιατρική,
ο Ιπποκράτης άρχισε να ασκεί στην Κω το επάγγελμα
του ιατρού. Γνωρίζοντας όμως πόσο βυθισμένοι στην
άγνοια και στην πρόληψη βρίσκονταν οι άλλοι γιατροί
της εποχής του, θεώρησε χρέος του να ταξιδέψει και
σ’ άλλα μέρη επειδή ήθελε να συμπληρώσει τη μόρφωσή
του αλλά και να διαδώσει την πίστη του στον καθαρό
αέρα, στο νερό και στον ήλιο. Έτσι, πραγματοποίησε
επιστημονικά ταξίδια σε πολλές περιοχές,
επισκεπτόμενος τη
Δήλο, τη
Θάσο, τη
Σκυθία, τη
Θράκη και τη
Σμύρνη. Η φήμη του απλώθηκε γοργά σε όλη
την Ελλάδα και πέρα από τα όριά της, στην κραταιά
Περσία. Λέγεται ότι ο
Αρταξέρξης τον κάλεσε στην αυλή του
στέλνοντας πρέσβεις με πολύτιμα δώρα, αλλά εκείνος
αρνήθηκε να φύγει απ' την πατρίδα του[8].
Αν και αρχαίες πηγές αποδέχονται το γεγονός ως
πραγματικό, ορισμένοι σύγχρονοι μελετητές το
αμφισβητούν[9].
Επίσης, λέγεται πως θεράπευσε το
βασιλιά των Μακεδόνων
Περδίκκα και λύτρωσε τα
Άβδηρα από
λοιμό. Ορισμένοι ισχυρίζονται πως εκεί
εξέτασε τον
Δημόκριτο, ο οποίος θεωρούνταν από
κάποιους ότι ήταν τρελός επειδή γέλαγε με όλα. Ο
Ιπποκράτης διέγνωσε ότι απλά βρισκόταν σε χαρούμενη
διάθεση και από τότε ο Δημόκριτος αποκαλούνταν "ο
γελαστός φιλόσοφος"[10].
Επιπλέον, λέγεται, ότι ο
Ιπποκράτης βοήθησε τους Αργείους και τους Αθηναίους,
λαμβάνοντας προληπτικά μέτρα κατά της εξάπλωσης
λοιμωδών νοσημάτων. Οι τελευταίοι, ως ένδειξη
ευγνωμοσύνης για την βοήθεια του στον ιδιαίτερα
θανατηφόρο
λοιμό των Αθηνών, τον μύησαν στα
Ελευσίνια μυστήρια και τον ανακήρυξαν
πολίτη των Αθηνών. Επίσης, του παραχώρησαν δωρεάν
σίτιση στο Πρυτανείο γι' αυτόν και τους απογόνους
του, αν και οι σύγχρονοι ερευνητές αμφισβητούν την
ανάμειξή του σε γεγονότα της αττικής γης[11][12][13].
Το μνημείο του Ιπποκράτη στη
Λάρισα
Τελευταίος του σταθμός ήταν η γη
των προγόνων του, η
Θεσσαλία, όπου παρέμεινε ως το τέλος της
ζωής του. Πέθανε στη
Λάρισα το 377 π.Χ., σε ηλικία 83 ετών,
και τάφηκε κάπου μεταξύ Γυρτώνος,
Τυρνάβου και Λάρισας. Σύμφωνα με τον
Άνθιμο Γαζή, το μνήμα του διατηρήθηκε
μέχρι και το δεύτερο μ.Χ. αιώνα. Ο Σωρανός ο
Εφέσιος, στο έργο του Βίοι Ιατρών, σχετικά με τον
τάφο του Ιπποκράτη αναφέρει: «τέθαπται δέ μεταξύ
Γύρτωνος καί Λαρίσης καί δεικνυται άχρι δεϋρο τό
μνήμα». Επίσης αναφέρει ότι για πολλά χρόνια στο
μνήμα του Ιπποκράτη υπήρχε σμήνος μελισσών, των
οποίων το μέλι είχε την ιδιότητα να θεραπεύει τις
άφθες των παιδιών.
Στην Λάρισα και στην ομώνυμη
συνοικία, υπάρχει κενοτάφιο και ο μαρμάρινος
ανδριάντας του που φιλοτέχνησε ο γλύπτης
Γεώργιος Καλακαλλάς. Την ανέγερση του
μνημείου εμπνεύστηκε ο αρχίατρος Δημήτριος
Παλιούρας. Η διαδικασία ανέγερσης του μνημείου
ξεκίνησε το 1966 και τα εγκαίνια έγιναν το 1978. Στο
χώρο του κενοταφίου, το 1986 ιδρύθηκε Ιατρικό
Μουσείο από τον Δημήτριο Παλιούρα. Στον χώρο του
μουσείου εκτίθενται χάλκινες προτομές της Υγείας,
του Ασκληπιού, του Απόλλωνα, του Φλέμινγκ, του Γ.
Παπανικολάου και του ιδρυτή. Επίσης υπάρχει αρχείο
με έγγραφα που αναφέρονται στην προσπάθεια του
Δημητρίου Παλιούρα να δίνουν οι απόφοιτοι των
Ιατρικών Σχολών της Ελλάδας τον όρκο του Ιπποκράτη.
Ιπποκρατική εργογραφία
Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών
του, ο Ιπποκράτης θεράπευε και δίδασκε, έγραφε τις
παρατηρήσεις του, τις θεωρίες του, τις ανακαλύψεις
και τα ιδανικά του. Μετά το θάνατό του, το έργο του
συγκεντρώθηκε και αποτέλεσε αυτό που είναι γνωστό ως
«Ιπποκρατική Συλλογή».
Τα έργα που αποτελούν την
Ιπποκρατική Συλλογή είναι 59 στον αριθμό και
γράφτηκαν στην ιωνική διάλεκτο. Η Ιπποκρατική
Συλλογή περιέχει εγχειρίδια, διαλέξεις, έρευνες,
σημειώσεις και φιλοσοφικά δοκίμια για διάφορα θέματα
στον τομέα της ιατρικής, χωρίς συγκεκριμένη σειρά[14].
Τα έργα αυτά γράφτηκαν για διαφορετικά ακροατήρια,
για ειδικούς και μη ειδικούς, και μερικές φορές
παρουσιάζονται σημαντικές αντιφάσεις μεταξύ των
έργων[15].
Μερικά δε από τα άρθρα έχουν γραφτεί από άλλους
γιατρούς που γνώριζαν πως καθετί που είχε την
υπογραφή του Ιπποκράτη θα τύχαινε ευρείας αποδοχής.
Το πολίτευμα των αρχαίων
Θεσσαλών ήταν ολιγαρχικό. Κυβερνούσαν οι Αλευάδες
ηγεμόνες που ονομάζονταν Ταγοί και ήταν αριστοκράτες
μεγαλοκτηματίες.
Κυριότερες πόλεις ήταν: η Φάρσαλος, η Λάρισα, οι
Φερές, οι Παγασές και η Κραννών που τις δυνάστευαν
αριστοκρατικές οικογένειες.
Ο Φίλιππος ‘Β νίκησε τους θεσσαλούς Αλευάδες (353
π.Χ.) κι από τότε ολόκληρη η Θεσσαλία έγινε τμήμα
της Μακεδονίας. Οι Ρωμαίοι το 168 π.Χ. την έκαναν
επαρχία τους.
Αρχαιότατο θεσσαλικό δυναστικό
γένος, που βασίλευσε στη Θεσσαλία μέχρι και το 2ο
αι. π.Χ. Καταγόταν από τον Αλεύα, εγγονό του Ηρακλή.
Ήταν ανώτατοι άρχοντες και τους υπάκουε όλη η
Θεσσαλία. Αγαπούσαν την πολυτέλεια, γι` αυτό και
ζούσαν σε μια επιβλητική αυλή και τους υπηρετούσε
πλήθος δούλων. Προσκαλούσαν συχνά άρχοντες από όλη
την Ελλάδα, για να τους θαυμάσουν και να τους
επαινέσουν. Η διοίκησή τους είχε πολλές ατέλειες και
υπήρχαν διαμάχες σ` όλες τις τάξεις. Η εξουσία τους
είχε αρχίσει να μην είναι αρεστή στη Θεσσαλία και οι
Αλευάδες βρήκαν διέξοδο στην προστασία των Περσών
κατά τους Περσικούς πολέμους, με τους οποίους έγιναν
και σύμμαχοι. Αργότερα, όταν απέκτησε μεγάλη δύναμη
οι οίκος των Φερών, οι Αλευάδες ζήτησαν τη βοήθεια
των Μακεδόνων, που νίκησαν τον οίκο των Φερών και
τίμησαν τους Αλευάδες. Από τότε όμως άρχισε η
εξάρτηση της Θεσσαλίας από τη Μακεδονία και με τον
καιρό οι Αλευάδες έχασαν την εξουσία τους.
Αλευάδες. Αρχαίο γένος της
Θεσσαλίας. Οι Α. θεωρούσαν γενάρχη τους τον εγγονό
του Ηρακλή, Αλεύα, τον οποίο ανέφεραν τόσο ο
ιστορικός Ελλάνικος όσο και ο Αριστοτέλης (σε έργα
του που δεν διασώθηκαν) ως θεμελιωτή της πολιτικής
και στρατιωτικής οργάνωσης της Θεσσαλίας. Οι Α. ήταν
πάμπλουτοι, ισχυροί και φιλόδοξοι, γι’ αυτό καλούσαν
στην Αυλή τους, στη Λάρισα, σπουδαίους πνευματικούς
ανθρώπους από την υπόλοιπη Ελλάδα (για παράδειγμα,
τον ποιητή Σιμωνίδη από την Κέα, τον σοφιστή Γοργία
κ.ά.). Από την αρχαϊκή περίοδο έως τα τέλη του 4ου
αι. π.Χ. πολλοί από τους Α. έγιναν ταγοί (ανώτατοι
άρχοντες του Κοινού των Θεσσαλών) ή αρχοί. Ένας από
τους σπουδαιότερους Α. ήταν ο Ευρύλοχος,
ταγός των Θεσσαλών στον πρώτο Ιερό Πόλεμο της
Δελφικής αμφικτιονίας (586 π.Χ.). Σύμφωνα με μία
εκδοχή, ύστερα από τη λήξη του συγκεκριμένου
πολέμου, αυτός ήταν που οργάνωσε τα Πύθια σε
Πανελλήνιους αγώνες. Κατά τους Περσικούς πολέμους,
πάντως, οι Α. μήδισαν.
Αν και πολλοί Α. είχαν την
εξουσία στη Θεσσαλία σχεδόν για τρεις αιώνες, η αρχή
τους δεν έγινε ιδιαίτερα αγαπητή, ούτε ανάμεσα στους
ομοϊδεάτες τους· και είναι χαρακτηριστικό ότι στα
μέσα του 4ου αι. π.Χ. επικρατούσε τέτοια εσωτερική
αναστάτωση ώστε συμφωνήθηκε να εκλεγεί «άρχων
μεσίδιος» για να αποκατασταθεί η γαλήνη στη
Θεσσαλία. Αργότερα οι Α. στάθηκαν στο πλευρό των
Μακεδόνων προσδοκώντας βοήθεια στον ανταγωνισμό τους
με τους άλλους Θεσσαλούς άρχοντες, την οποία όμως ο
Φίλιππος Β’ δεν τους προσέφερε και σταδιακά η ισχύς
τους εξασθένησε. Βλ. λ. Ευρύλοχος·
Θρασυδαίος· Σκοπάδες.
Η Θεσσαλία κατά την αρχαιότητα
καταλάμβανε μία περιοχή από τον
Όλυμπο μέχρι την
Οίτη και το
Μαλιακό κόλπο. Ήταν χωρισμένη σε έναν
αριθμό φυλετικών κρατιδίων. Τα ισχυρότερα απ' αυτά,
η
Θεσσαλιώτιδα,η
Πελασγιώτιδα, η
Εστιαιώτιδα και η
Φθιώτιδα συγκρότησαν μία κοινοπολιτεία,
γνωστή ως
κοινό των Θεσσαλών. Ο αρχηγός της
κοινοπολιτείας ονομαζόταν
Ταγός και επιλεγόταν ανάμεσα στους
τέσσερις ηγεμόνες των Θεσσαλικών κρατών. Οι Θεσσαλοί
κυριαρχούσαν επίσης στα γειτονικά κράτη των
Περραιβών στα βόρεια, των
Αινιανών και των
Μαλιέων στα νότια και των
Μαγνητών στα ανατολικά.
Οι Θεσσαλοί αναμείχθηκαν στον
πρώτο ιερό πόλεμο που ξέσπασε με αφορμή
τον έλεγχο του μαντείου των
Δελφών και για σύντομο διάστημα (περίπου
20 ετών) κυριάρχησαν πάνω στους
Φωκείς. Οι Θεσσαλοί, κατά τους
Περσικούς πολέμους, συμμάχησαν με τους
Πέρσες. Μετά την ήττα των Περσών έγιναν
σύμμαχοι των
Αθηναίων στάση που κράτησαν μέχρι τον
Πελοποννησιακό πόλεμο. Η Θεσσαλία
απέκτησε δύναμη, όταν έγινε ταγός ο τύραννος των
Φερών
Ιάσων. Η περίοδος αυτή ήταν σύντομη και
τα επόμενα χρόνια η Θεσσαλία υποτάχθηκε στους
Μακεδόνες του
Φιλίππου.
Σημαντικότερες πόλεις της
αρχαίας Θεσσαλίας ήταν η
Λάρισα, οι
Φερές, η
Άρνη, οι
Παγασές, οι
Φθιώτιδες Θήβες, η
Φαρκαδόνα, η
Φάρσαλος, η
Κραννών, η
Τρίκκη κ.α.[1]
Ο πρώτος ιερός πόλεμος
ήταν ο πρώτος από μία σειρά πολέμων που έγιναν κατά
την αρχαιότητα με σκοπό τον έλεγχο του ιερού και του
μαντείου των Δελφών. Επικρατέστερη
χρονική περίοδος διεξαγωγής του πολέμου θεωρείται το
χρονικό διάστημα από το 595 έως το 585 π.Χ[1].
Ο πόλεμος διεξήχθη ανάμεσα στην συμμαχία που την
αποτελούσαν οι
Θεσσαλοί οι
Σικυώνιοι και οι
Αθηναίοι και στην Φωκική πόλη
Κίρρα . Αφορμή για το ξέσπασμα του
πολέμου αποτέλεσε το γεγονός πως οι κάτοικοι της
Κίρρας παρενοχλούσαν τους προσκυνητές του μαντείου
των Δελφών. Τα βαθύτερα αίτια του πολέμου όμως
βρίσκονταν στις φιλοδοξίες των Θεσσαλών να
επικρατήσουν οριστικά στην Φωκίδα και να ελέγξουν το
μαντείο των Δελφών, ενώ οι Σικυώνιοι είχαν στόχο να
απαλλαγούν οριστικά από τους Κιρραίους πειρατές που
δρούσαν στον Κορινθιακό κόλπο και είχαν εξελιχθεί σε
απειλή γι’ αυτούς[2].
τά τα τέλη του 7ου αιώνα π.Χ. οι
Θεσσαλοί είχαν εξελιχθεί σε μία από τις
μεγαλύτερες δυνάμεις του ελλαδικού χώρου. Έχοντας
επικρατήσει στα γειτονικά κράτη των
Μαλιέων, των
Αινιάνων, των
Περραιβών και των
Δολόπων είχαν εξασφαλίσει τον έλεγχο του
Δελφικού συμβουλίου και ήταν σε θέση να χρησιμοποιήσουν
την
Δελφική Αμφικτυονία για δικούς τους σκοπούς.
Κύριο εμπόδιο για τον έλεγχο του ίδιου του μαντείου
αποτελούσαν οι
Φωκείς που διατηρούσαν ακόμα την αυτονομία
τους. Λίγο πριν το ξέσπασμα του πολέμου οι μόνες φωκικές
πόλεις που δεν είχαν ακόμα υποταχθεί στους Θεσσαλούς
ήταν η
Κρίσα και το επίνειό της
Κίρρα[2].
Η
Κίρρα ήταν το κοντινότερο λιμάνι στους
Δελφούς και επομένως οι προσκυνητές που
κατευθύνονταν στους Δελφούς μέσω τη θάλασσας
αποβιβάζονταν στο λιμάνι της πόλης και ανέβαιναν οδικώς
προς το ιερό. Φαίνεται πως την περίοδο αυτή οι Κιρραίοι
αποσπούσαν χρήματα από τους προσκυνητές που διέρχονταν
από την πόλη τους με σκοπό να πάνε στο μαντείο των
Δελφών[3].
Το γεγονός αυτό αποτέλεσε αφορμή για να κηρύξει η
Δελφική Αμφικτυονία τον πόλεμο στους Κιρραίους. Με τους
Θεσσαλούς συμμάχησαν οι Σικυώνιοι, οι οποίοι στόχευαν να
απαλλαγούν από τους Κιρραίους πειρατές που δρούσαν στα
ανοιχτά του Κορινθιακού. Στην συμμαχία αυτή προστέθηκαν
και οι Αθηναίοι.
Η ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ ΤΕΡΑΣΤΙΑΣ ΛΙΜΝΗΣ
Την επόμενη βδομάδα θα γίνουν αγώνες προς τιμήν του Πέλωρου, ο
οποίος -όπως θυμούνται οι παλιότεροι-,είχε αναγγείλει
στο βασιλιά Πελασγό ότι με το μεγάλο σεισμό που έγινε σε
κείνη την περιοχή δημιουργήθηκε ένα μεγάλο ρήγμα μεταξύ
Ολύμπου και Κισσάβου.Μέσω αυτού του ρήγματος λοιπόν ,τα
νερά της θεσσαλικής λεκάνης χύθηκαν στο Αιγαίο
Πέλαγος. Γι αυτή την ευχάριστη είδηση ο βασιλιάς
παρέθεσε πλούσιο τραπέζι.
Σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος οι Θεσσαλοί τελούμε κάθε χρόνο
μια γιορτή τα "ΠΕΛΩΡΙΑ".Στο τέλος των αθλητικών αγώνων
παραθέτονται πλούσια γιορτινά τραπέζια που συμμετέχουν
και ξένοι, ενώ απελευθερώνονται αιχμάλωτοι και
αποφυλακίζονται πολλοί φυλακισμένοι!
ΑΝΔΡΟΜΑΧΗ
Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΜΥΡΜΙΔΟΝΩΝ
Είδηση προκαλεί ότι το γνωστό νησί Αίγινα, το οποίο εξαιτίας της
κατάρας της θεάς Ήρας είχε ερημωθεί, γέμισε
κατοίκους.Μετά από έρευνες, ανακαλύψαμε ότι πίσω από όλα
αυτά κρύβεται ο Δίας και ο γιος του,ο Αιακός.
Ο Αιακός παρακάλεσε τον πατέρα του να του δώσει συντρόφους. Τότε ο
Ζευς μεταμόρφωσε κάτι μυρμήγκια σε ανθρώπους που
ονομάστηκαν Μυρμιδόνες.
Λέτε οι Μυρμιδόνες να είναι γενναίος λαός ή δειλός σαν...
μυρμήγκια; Το μέλλον θα δείξει...
ΚΛΕΟΠΑΤΡΑ -ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
ΠΩΣ ΠΗΡΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ Η ΠΟΛΗ ΜΑΣ Η ΛΑΡΙΣΑ
Σύμφωνα με τους παλιούς, η Λάρισα ήταν σύζυγος του Ποσειδώνα και
μητέρα του Αχαιού, του Φθία και του Πελασγού.
Οι πρώτοι κάτοικοι της Λάρισας ήταν οι Πελασγοί, που ήταν μια
ομάδα Προελλήνων. Η λέξη Λάρισα χρησιμοποιούταν για να
περιγράψουν λίθινη ακρόπολη ή οχυρό.
Επίσης σύμφωνα με άλλη εκδοχή, η Λάρισα προήλθε από την πελασγική
λέξη Λάος που σημαίνει βράχος.
Ακόμη μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι η νύμφη Λάρισα παίζοντας με το
τόπι της δίπλα στον Πηνειό, γλίστρησε και πνίγηκε στα
νερά του και από τότε πήρε το όνομά της η πόλη.
Αυτές είναι οι κυριότερες εκδοχές της ονομασίας της πόλης μας.
ΞΑΝΘΙΠΠΗ
Ο ΚΑΙΡΟΣ
Χτες, αργά το απόγευμα, στην πόλη του Άργους, ξέσπασε μια δυνατή
καταιγίδα, που κράτησε περίπου δύο ώρες.
Κάποιοι άνθρωποι , είχαν αφήσει έξω από το σπίτι τους,δέκα
αμφορείς, που είχαν μέσα κρασί, χωρίς να τους έχουν
κλείσει.
Όταν τελείωσε η βροχή, είδαν τη ζημιά που είχε
γίνει.Στενοχωρήθηκαν πολύ γι αυτό που έγινε, γιατί μόλις
είχαν αγοράσει το κρασί από τους Δωριείς.
Αποφάσισαν ότι τους αμφορείς θα τους φυλάνε μέσα στο σπίτι.Το
πάθημα τους έγινε μάθημα...
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ
ΑΓΓΕΛΙΕΣ
ΠΩΛΕΙΤΑΙ γλυπτό του Δία από χαλκό, σε πραγματικό
μέγεθος, που εικονίζει το θεό , να κρατάει στο δεξί του
χέρι έναν κεραυνό.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ξύλινη άρπα με χορδές από τρίχες αλόγου.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ερυθρόμορφο αγγείο με δυο χερούλια,
διακοσμημένο με γεωμετρικά σχήματα.
ΑΓΗΣΙΛΑΟΣ
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΓΓΕΙΟ ΜΕ ΣΧΗΜΑΤΑ
Ο αγγειοπλάστης Ιφικλής, έφτιαξε το πρώτο αγγείο με πολλά
σχήματα.Αυτό έγινε μόδα και άρχισαν να το μαθαίνουν
όλοι.
Τα αγγεία αυτά βγήκαν και στο εμπόριο και τα έμαθε όλη η
Ελλάδα.Έμαθαν όχι μόνο να τα φτιάχνουν αλλά και να
στολίζουν με γεωμερικά σχήματα και μαίανδρους και τα
έκαναν περίπλοκα.
Μήπως αυτή η εποχή που ζούμε ονομαστεί Γεωμετρική;
ΠΑΤΡΟΚΛΟΣ
ΠΛΗΜΜΥΡΙΣΕ Η ΛΙΜΝΗ ΝΕΣΩΝΝΙΣ
Αγαπητοί συμπολίτες Πελασγοί,σας ενημερώνουμε να αποφεύγετε το
δρόμο προς τη Βοιβηίδα, διότι πλημμύρισε η λίμνη
Νεσσωνίς.
Υπάρχει κίνδυνος να βουλιάξει το κάρο σας ή να
γλιστρήσετε στις λάσπες.
Μετά τις έντονες βροχές, ορμητικοί χείμαρροι κατέβασαν νερό από
τις πλαγιές της Όσσας το οποίο νερό ενώθηκε με τη λίμνη
Βοιβηίδα.Έτσι μεγάλωσε η έκταση της λίμνης και τα
χωράφια πλημμύρισαν. Η λίμνη πλημμυρίζει πολύ συχνά, γι'
αυτό άλλωστε της έδωσαν το όνομα του πιο κακόφημου
Κένταυρου του Νέσσου...ΘΑΛΕΙΑ
ΟΙ ΘΕΣΣΑΛΟΙ ΣΤΙΣ ΙΠΠΟΔΡΟΜΙΕΣ
Όλοι θυμόμαστε ότι άνθρωποι από όλα τα μέρη της Ελλάδας
χειροκρότησαν θερμά τον Κραννώνιο τον Κραυξίδα , τον
πρώτο Θεσσαλό Ολυμπιονίκη της πρώτης Ολυμπιάδας με
ιπποδρομίες.
Είναι γνωστό ότι από τότε που εισήχθησαν οι ιπποδρομίες στους
Ολυμιακούς αγώνες, παίρνουμε τη μερίδα του λέοντος στις
νίκες και είμαστε πολύ περήφανοι γι αυτό.
Οι κυριότεροι ιππικοί αγώνες στους οποίους συμμετέχουν οι
συντοπίτες μας είναι αρματα με δύο νεαρά άλογα, άρματα
με τέσσερα άλογα, λαμπαδηδρομία πάνω σε άλογα και η
εξαιρετικά απαιτητική σε ικανότητα αφιπποδρομία.
Σ αυτήν οι ιππείς αφιππεύουν, δηλαδή κατεβαίνουν από τα άλογα
,όταν αυτά καλπάζουν και τρέχουν δίπλα δίπλα στα άλογά
τους, ενώ στη συνέχεια τα ιππεύουν ξανά.
Ευχόμαστε αυτή η παράδοση των Θεσσαλών στις νίκες να συνεχιστεί
και στους επόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες και να
χειροκροτήσουμε ακόμη περισσότερους Θεσσαλούς νικητές.
ΠΑΡΗΣ
ΑΓΩΝΕΣ ΜΕ ΑΛΟΓΑ
Οι Θεσσαλοί ασχολούμαστε πολύ με τον αθλητισμό. Μας αρέσουν
κυρίως οι αγώνες με τα άλογα. Το χαρακτηριστικό μας
άθλημα είναι τα Ταυροκαθάψια, που οι αθλητές πρέπει να
καταρρίψουν τον ταύρο πιάνοντάς τον από τα κέρατα, αφού
πηδήσουν από τα άλογά τους.
Χθες ο Πάτροκλος Ηρακλή Λαρισαίος, ένας σπουδαίος αθλητής, νίκησε
στους Ολυμπιακούς αγώνες. Τον στεφάνωσαν με ένα κλαδί
ελιάς.
Στους αγώνες οι αθλητές έχουν μοναδικό εξάρτημα τον πέτασο. Ο
πέτασος είναι κάτι σαν καπέλο που δεν προφυλάσσει μόνο
τους αθλητές από τον ήλιο αλλά τον βλέπουμε και στους
εργαζόμενους στα χωράφια για να τους προστατεύει από τον
καυτό ήλιο του κάμπου.
ΠΑΤΡΟΚΛΟΣ
Η ΑΜΦΙΚΤΥΟΝΙΑ
Η Αμφικτυονία είναι οργάνωση ελληνικών πόλεων. Η πιο μεγάλη είναι
η δική μας -της Κεντρικής Ελλάδας -με κέντρο τους
Δελφούς.
Την Αμφικτυονία διοικεί ένα συμβούλιο.Το συνέδριο αποτελείται από
είκοσι τέσσερα μόνιμα μέλη ,τους ιερομνήμονες, οι οποίοι
κληρώνονται ανά δύο από κάθε μία από τις δώδεκα φυλές.
Σε αυτές συμμετέχουν οι Θεσσαλοί, οι Βοιωτοί, οι
Δωριείς, οι Ίωνες, οι Περραιβοί,οι Μάγνητες οι Λοκροί, ι
Οιταίοι, οι Αχαιοί, οι Φωκείς, οι Δόλοπες και οι
Μαλιείς.
Το συνέδριο γίνεται δύο φορές το χρόνο, την άνοιξη στο
ιερό του Απόλλωνα στους Δελφούς και το φθινόπωρο στο
ιερό της Δήμητρας στις Θερμοπύλες.
Σκοπος της Αμφικτυονίας είναι η φύλαξη των θησαυρών του ιερού,
μίσθος στις οικίες, τα αμπέλια και α κτήματά του,
μεριμνεί για την κανονική τέλεση της εορτής, την πιστή
τήρηση όλων των τύπων της λατρείας, επιβάλλει πρόστιμα
στους παραβάτες.
Αυτή την περίοδο, η Θεσσαλία απέκτησε μεγάλη δύναμη μαζί με τις
άλλες έντεκα φυλές και οι Θεσσαλοί ιδρύουν την Δελφική
Αμφικτυονία. Σταδιακά αρχίζουν να ελέγχουν τις πέντε από
τις έντεκα φυλές και έτσι έχουν τη μεγαλύτερη δύναμη στο
αμφικτυονικό συνέδριο.
ΙΟΚΑΣΤΗ ΙΑΣΟΝΑ ΛΑΡΙΣΑΙΑ
ΟΙ ΘΕΣΣΑΛΟΙ ΟΙ ΠΙΟ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
Οι Θεσσαλοί είμαστε ένας λαός που του αρέσει να γλεντάει. Έτσι
έχουμε πολλές γιορτές για τη συγκομιδή των φυτών, το
μάζεμα του σιταριού και του καλαμποκιού, τον τρύγο κά.
Αφού τελειώσει κάποια δουλειά, μετά διοργανώνεται γιορτή με
όργανα, τραγουδιστές, άφθονο κρασί και το γλέντι κρατάει
μέχρι το πρωί.
Δικαιωματικά λοιπόν θεωρούμαστε οι πιο χαρούμενοι και ευτυχισμένοι
Έλληνες.
ΦΡΙΞΟΣ
(ΟΙ ΘΕΣΣΑΛΟΙ ΑΡΧΟΝΤΕΣ
Οι Θεσσαλοί άρχοντες διατηρούν ανάκτορα στη Λάρισα. Είναι ψηλά,
περιποιημένα, καθαρά με πολλές διακοσμητικές κολώνες και
μεγάλες αυλές.
Μέσα υπάρχουν μεγάλα σαλόνια όπου κάνουν μεγάλες γιορτές. Υπάρχουν
πολλά δωμάτια για τους καλεσμένους και για τους δούλους
που είναι πολλοί.
Στο εξωτερικό των ανακτόρων υπάρχουν μεγάλες αυλές με τείχη
γύρω-γύρω και στο πίσω μέρος σταβλίζονται τα άλογα που
είναι αναρίθμητα, δυνατά και φημισμένα παντού. ΄Οταν
κάνουν γιορτές παίρνουν κι αυτά μέρος και μαζί με όλη
την πολυτέλεια των φαγητών καταπλήτουν τους καλεσμένους.
Συχνά όμως εμπλέκονται σε φιλονικίες με άλλους συμπολίτες. Θέλουν
να είναι πάντα πρώτοι και δεν δέχονται το παραμικρό...
ΑΦΡΟΔΙΤΗ )
Η ΕΦΥΡΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΡΑΝΝΩΝ
Τις τελευταίες μέρες, πλήθος Θεσσαλών φτάνει στη γνωστή πόλη
Εφύρα. Φαίνεται η πεδιάδα και ο πλούτος της περιοχής
αποτελεί σημαντικό λόγο για τους Θεσσαλούς να θέλουν να
εγκατασταθούν εκεί. Υπήρξαν αρκετές λεηλασίες. Ευτυχώς
όμως σεβάστηκαν τον ναό του Ασκληπιού. Άρα γνωρίζουν το
θεό και το πόσο βοηθάει στη θεραπεία των αρρώστων.
Προχθές όμως γνώρισαν και τις ιαματικές ιδιότητες της
πηγής που βρίσκεται κοντά στο ναό. Αρκετοί από τους
Θεσσαλούς, κουρασμένοι και ταλαιπωρημένοι όπως ήταν
εθεάθηκαν να πλένονται στην πηγή. Αμέσως μετά
αισθάνθηκαν καλύτερα. Το θερμό και ιαματικό νερό, έκανε
το θαύμα του.
Χθες τα πράγματα ήταν καλύτερα. Οι καταστροφές στην πόλη
περιορίστηκαν. Πιστεύω ότι οι Θεσσαλοί θα καταφέρουν να
συνυπάρξουν με τους ντόπιους. Έτσι θα κάνουν μια νέα
αρχή.
Μάλιστα αρκετοί από αυτούς αποκαλούν πια την πόλη, πόλη Κραννών.
Τόσο πολύ εντυπωσιαστηκαν από την πηγή.
ΚΛΕΟΠΑΤΡΑ
(ΕΝΑΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ
Η ανέγερση του μικρού ναού προς τιμή της θεας Αθηνάς που ξεκίνησε
πριν μια βδομάδα στους πρόποδες του λόφου Χασάμπαλη,
κρύβει πίσω της μια μικρή ιστορία.
Πριν ένα μήνα, ένας αγρότης, ο Ιάσονας Μιλτιάδη Λαρισαίος, καθώς
δούλευε στο κτήμα του, ανακάλυψε σε ένα σημείο στο λόφο
Χασάμπαλη ,πράσινο μάρμαρο. Αυτό το γεγονός, τον
εντυπωσίασε και τον ανησύχησε συγχρόνως γιατί δεν
γνώριζε τι είναι αυτές οι πράσινες πλάκες και φοβήθηκε
μήπως του φέρει καμιά συμφορά. Έτρεξε λοιπόν στο μαντείο
των Δελφών για να πάρει πληροφορίες γι αυτό που βρήκε.
Μετά από λίγο συνάντησε τη ζαλισμένη Πυθία, της οποίας ο
χρησμός έλεγε:"Αυτό
το πράσινο μάρμαρο θα ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο και θα
φτιάξει αριστουργήματα. Θα υπάρχει σε μεγάλες ποσότητες
και στο ναό της Αγίας Σοφίας"
Ο Ιάσονας έφυγε προβληματισμένος και σκεπτικός: τι να σημαίνει"
Ο Ναός της Αγίας Σοφίας" Τότε ξαφνικά του ήρθε μια ιδέα. Σοφία είχε η θεά Αθηνά, άρα θα
πρέπει να της φτιάξει ένα μικρό ναό προς τιμήν της στη
Χασάμπαλη και να ζητήσει από τους τεχνίτες να κάνουν το
ιερό της θεάς με πλάκες από πράσινο μάραρο.
Αναμένουμε με χαρά να ολοκληρωθεί ο ναός της θεάς Αθηνάς στη
Χασάμπαλη φτιαγμένος από όλους τους κατοίκους της
περιοχής και στολισμένος με πράσινο μάρμαρο.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ )
(ΚΑΛΟΣ ΦΙΛΟΣ
Έχεις καλό φίλο
έχεις καλή γνώμη
μην κάνεις παρέα με κακούς
δεν πρέπει να τους ακούς
μη γίνεις σαν κι αυτούς.
ΜΥΡΤΩ)
Η φήμη του γιατρού Ιπποκράτη έχει φτάσει μέχρι την Πελασγιώτιδα.
Ο Ιπποκράτης Δωριεύς στην καταγωγή, γεννήθηκε στην Κω και ανήκει
στον πασίγνωστο και ξακουστό κλάδο των Ασκληπιάδων. Έχει
θαυμάσια καταγωγή, η οικογένεια του πατέρα του κατάγεται
από τον θεό της Ιατρικής Ασκληπιό και η οικογένεια της
μητέρας του έχει τις ρίζες της στον ήρωα της μυθολογίας
Ηρακλή. Επίσης είναι εργατικός και έχει μεγάλη δίψα για
μάθηση, σπούδασε στο πασίγνωστο Ασκληπιείο του νησιού
του και είχε την τύχη να είναι μαθητής του πατέρα του,
του Ηρόδικου, του Λεοντίνου και ανέπτυξε σχέσεις με τον
Γοργία και τον Δημόκριτο τον Αβρηρίτη.
Μόλις ολοκλήρωσε την εκπαίδευση του, άρχισε να ασκεί το ιατρικό
επάγγελμα στο νησί του. Στην προσπάθεια του να
απομακρύνει τους ανθρώπους από την άγνοια και την
πρόληψη με την οποία ζουν, έφυγε από την Κω και
ταξιδεύει σε άλλα μέρη για διαδώσει την πίστη του στον
αέρα, στο νερό και στον ήλιο. Φυσικά στα ταξίδια του
αυτά συμπληρώνει τη μόρφωση του και γίνεται ακόμη πιο
δυνατός επιστημονικά.
Μέχρι τώρα έχει επισκεφτεί τη Δήλο, τη Θάσο, τη Σκυθία, τη Θράκη
και τη Σμύρνη. Ευχόμαστε να έρθει στην Πελασγιώτιδα μετά
το κάλεσμα του τάγου Αλεύα. Θα είναι μεγάλη τιμή για την
περιοχή μας.
Ιφιγένεια-θάλεια
Ο ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ
Οι θεοί του Ολύμπου ζήλεψαν το θεό Απόλλωνα που είχε
ένα πανέμορφο βουνό, την Πίνδο, την οποία είχε
εμπιστευτεί στις Μούσες και στις Νύμφες.
Ο θεός Απόλλωνας πάντρεψε την Πίνδο με ένα γενναίο
παλικάρι, τον Λίγκο. Το ζευγάρι ζούσε ευτυχισμένο
και αγαπημένο και από την ένωσή τους άρχισαν να
ξεπροβάλουν μαγικές κοιλάδες και γοητευτικά τοπία
στη Δυτική Θεσσαλία. Όμως οι θεοί τους χώρισαν.
Η Πίνδος και ο Λίγκος νοσταλγούσαν τη χαμένη αγάπη
και ευτυχία τους και συνέχεια δάκρυζαν. Από αυτά τα
δάκρυα δημιουργήθηκε το ποτάμι μας, ο Πηνειός, που
πηγάζει από το σημείο χωριμού αυτών των δύο
βουνών...
ΜΥΡΤΩ
ΘΕΣΣΑΛΟΣ ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΗΣ ΣΤΟ ΣΤΑΔΙΟ Ο ΑΓΝΩΝ ΠΕΠΑΡΗΘΙΟΣ
Ο Άγνων Πεπαρήθιος νίκησε σε αγώνα δρόμου στην 53η
Ολυμπιάδα και έγινε Ολυμπιονίκης στο «Σταδιο».
Ο Άγνων κατάγεται από τη Σκόπελο και μάλιστα κατά
την επιστροφή του στο νησί, ο Άγνων αποβιβάστηκε στο
λιμάνι Άγνωνα που πήρε το όνομά του. Επίσης στήθηκε
στο λιμάνι μνημείο προς τιμή του Ολυμπιονίκη...
ΦΡΙΞΟΣ
ΕΝΑ ΕΠΙΤΥΜΒΙΟ ΑΝΑΓΛΥΦΟ ΑΠΟ ΤΗ ΦΑΡΣΑΛΟ....
Στη Φάρσαλο, όπου πήγα για την κηδεία ενός φίλου
μου,είδα μια επιτύμβια στήλη από μάρμαρο της Πάρου,
πάνω στην οποία είναι ένα αναγλυφο.
Το ανάγλυφο αναπαριστάνει δύο γυναίκες που κρατούν
άνθη στο χέρι. Είναι στραμμένες η μία προς την άλλη.
Φοράνε πέπλο και μαντήλι στα μαλλιά, τον λεγόμενο
κεκρύφαλο. Οι γυναίκες αυτές είναι η Δήμητρα και η
Περσεφόνη.
Είναι ένα τεράστιο αριστούργημα με χάρη και
λεπτότητα. Διαπνέεται από φυσικότητα και μοιάζει
περισσότερο με έργο ζωγραφικής, παρά με ανάγλυφο.
Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΔΑΟΧΟΥ ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ
Ο Δάοχος πρόσφερε προς τιμή των προγόνων του στους
Δελφούς, το αναθηματικό συγκρότημα από εννιά
μαρμάρινους ανδριάντες. Είναι ένα έργο τεράστιο που
έκανε μεγάλη εντύπωση στους κατοίκους των περιοχών
από όπου πέρασε,όχι μόνο γιατί διαφέρει από τα έργα
πελοποννησιακών και αττικών εργαστηρίων, αλλά και
γιατί δείχνει με το μεγαλείο του, ακόμη φορά τη
δύναμη και τον πλούτο των Ταγών της Λάρισας.
ΑΦΡΟΔΙΤΗ
ΤΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΚΟΠΕΙΑ ΤΗΣ ΠΕΛΑΣΓΙΩΤΙΔΑΣ
Αγαπητοί μας Πελασγοί σας ενημερώνουμε για ένα πολύ σημαντικό νέο.
Στη Πελασγιώτιδα την πρωτεύουσα μας στην εποχή που βρισκόμαστε
έχουμε καταφέρει να εκδιώξουμε τους Πέρσες από την
Ελλάδα. Τα νομισματοκοπεία μας του κοινού των
Πελασγών-Λάρισας, Κραννώνος, Περραιβών, Φαρκαδώνας,
Φερών και Σκοτούσσας έκοψαν νέα νομίσματα. Οι πρώτες
κοπές στην Πελασγιώτιδα είναι εντυπωσιακές με τα
ταυροκάθαψα στη μια όψη και στην άλλη το άλογο.
Αυτά για σήμερα αγαπητοί μου Πελασγοί.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Όπως όλοι γνωρίζουμε οι κάτοικοι του κράτους μας ,της
Πελασγιώτιδας ,στον καταστρεπτικό Πελοποννησιακό πόλεμο
τάχθηκαν στο πλευρό της Αθήνας.
Αργότερα όμως ανάμεσα στις ολιγαρχικές παρατάξεις που διεκδικούσαν
την εξουσία ξέσπασαν έριδες και αντιδικίες.
Δημοκρατικότεροι όλων εμφανίστηκαν οι πλούσιοι
γαιοκτήμονες. Αρκετοί ξένοι πολιτογραφήθηκαν και έτσι
επεκτάθηκαν τα όρια της πόλης. Μάλιστα ήταν τόσοι πολλοί
που ο Αριστοτέλης σε μια ομιλία του αποκάλεσε ορισμένους
άρχοντές «Λαρισοποιούς» δηλαδή ότι κατασκεύαζαν
Λαρισαίους με την ίδια ευκολία που κατασκευάζουν όλμους
τα εργοστάσια της αγοράς.
Δεσμευόμαστε αγαπητοί μας αναγνώστες πως για κάθε νέα εξέλιξη θα
σας ενημερώσουμε αμέσως.
ΠΑΡΗΣ )
ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΩ ΤΗΝ ΠΕΛΑΣΓΙΩΤΙΔΑ
<<Τα μυαλά των παιδιών δεν είναι δοχεία να τα
γεμίσεις,είναι σπίρτα για να τα ανάψεις>> .....
Η δασκάλα μας λοιπόν , μας έδωσε τη φωτιά και μείς τα
<<σπίρτα>> , ανάψαμε και μεγαλουργήσαμε.
Κάναμε μια εφημερίδα. Όμως αυτή η εφημερίδα δεν ήταν
συνηθισμένη. Ήταν αρχαία....θα μου πείτε , υπήρχαν
εφημερίδες στα αρχαία χρόνια; Όχι !
Γι αυτό κι εμείς πήγαμε πίσω στο χρόνο και φτιάξαμε τη
δική μας εφημερίδα.....
Δημιουργήσαμε την <<Πελασγιώτιδα>>. Για να μάθουμε πιο
εύκολα την Ιστορία και μάλιστα την Ιστορία του τόπου
μας....
Μια διαδικτυακή εφημερίδα, που την ξεκινήσαμε δειλά -
δειλά , με την προτροπή της κυρίας Θωμαής και φτάσαμε
σχεδόν στο τέλος της χρονιάς, να έχουμε γράψει τόσα
όμορφα, χρήσιμα και διασκεδαστικά πράγματα.
Την βαφτίσαμε <<Πελασγιώτιδα>>,απο το παλιό όνομα του
Ν.Λάρισας.
Ο καθένας μας διάλεξε για ψευδώνυμο ένα αρχαίο όνομα
...και ξεκινήσαμε....
Η Πελασγιώτιδα , ως μια από τις 4 θεσσαλικές τετραρχίες
γνώρισε μεγάλη άνθηση. Μάλιστα ,έκοψε δικό της νόμισμα
που απεικονίζει τον Ιάσονα με το χαμένο του σανδάλι...
Τόπος ευλογημένος και όμορφος, με τον Πηνειό να
προσφέρει δροσιά και ζωή.
Στην ΠΕΛΑΣΓΙΩΤΙΔΑ έχουμε άρθρα από τα Γεωμετρικά χρόνια,
τα Αρχαικά και τα Κλασσικά.Για να τα γράψουμε όλα αυτά
μας πήρε μήνες. Άξιζε όμως τον κόπο, επειδή την διαβάζω
και την θαυμάζω..
Πολλά ήταν τα άρθρα που γράψαμε σ αυτήν. Μάθαμε για τα
παιχνίδια των αρχαίων όπως τις πλαγγόνες,τη χάλκη
μυίγα,το κολλαβίζειν, την ακινητίδα και την
απορραξις.Μελετήσαμε την κατασκευή των αγγείων,των
γλυπτών και των αγαλμάτων,το κτίσιμο των ναών, των
σπιτιών και των θεάτρων,τον καλλωπισμό των γυναικών,τη
διαπαιδαγώγηση των παιδιών,την κουλτούρα τον
πολιτισμό,το κλίμα,την εκγύμναση των ανδρών και τα
ενδύματα της κάθε οικογένειας.
Μάθαμε επίσης για το αρχαίο θέατρο,τα υλικά γραφής, τα
άλογα που ήταν πολλά στην περιοχή,για τα σπίτια που
έμεναν, τα αντικείμενα που χρησιμοποιούσαν.... Για τις
λατρευτικές τους συνήθειες , τις θρησκείες τους , τις
θυσίες που έκαναν στους θεούς τους
Δώσαμε φωνή στα μεγαλύτερα και κορυφαία μνημεία της
Ελλάδας μας και της Ευρώπης.Ζωγραφίσαμε μνημεία όπως τον
Παρθενώνα , και συνεχίζουμε να μαθαίνουμε, να γράφουμε
και να δίνουμε ανθρώπινη μορφή ,σε μεγάλα έργα τέχνης. Η
κυρία Θωμαή πάντα δίπλα μας και μέσα απο αυτή την
εφημερίδα, ήρθαμε πιο κοντά με την τεχνολογία.
Γεωμετρικά χρόνια, Αρχαϊκα χρόνια και κλασσικά χρόνια
.Αυτά ήταν κατα κύριο λόγο η πηγή έμπνευσής μας.Απο τα
βιβλία μας και απο αυτά που μας μάθαινε και μας μαθαίνει
ακόμη η κυρία μας παίρναμε ιδέες και γράφαμε.
Γνωρίσαμε τους αρχαίους Έλληνες, φιλοσόφους, ρήτορες,
τεχνίτες, ποιητές.....Τα πολιτευματα,τον τρόπο ζωής ,
των αρχαίων Ελλήνων, τον τόπο διαμονής τους, τον τρόπο
διασκέδασης τους.Την ανάπτυξη της χώρας μας τον χρυσο
αιώνα του Περικλή.Μάθαμε και γράψαμε για την Λάρισα ,
τον Πηνειό , τον Θεσσαλικό κάμπο. Για καλλιτέχνες ,
γλύπτες, για τα σχολεία της εποχής εκείνης .
Τα παιχνίδια των παιδιών στην αρχαία Ελλάδα και η
εκπαίδευσή τους, δεν θα μπορούσε να λείπει απο την
<<Πελασγιώτιδα>>.
Πήραμε συνεντευξεις απο τον Σωκράτη , τον Περικλή, τον
Μ.Αλέξανδρο, τον γιατρό Ιπποκράτη,τα αρχαία θέατρα και
τα λαμπρά έργα της Ακρόπολης.Μας μίλησε ο Παρθενώνας, το
Ερέχθειον , τα Προπύλαια , το άγαλμα της Αθηνάς Νίκης,
το αρχαίο θέατρο της πόλης μας...
Όλα αυτά τα όμορφα και μαγικά γεγονότα που προείπα
,γίνονται μόνο στην <<Πελασγιώτιδα>>.
Όταν μπείτε και διαβάσετε, τότε μόνο θα καταλάβετε όλα
αυτά που σας αναφέρουμε...
Η αγάπη μας γι΄αυτό που κάνουμε και η επιμονή μας, με
την καθοδήγηση της δασκάλας μας, μάς κάνει να
καμαρώνουμε και να συγκινούμαστε για το δημιούργημά
μας.Την <<Πελασγιώτιδα>>.
Δεν είναι τυχαίο που ο Παρθενώνας μίλησε σε μας, ούτε
οτι ο Πηνειός ποταμός σταματησε την πορεία του για να
μας μιλήσει. Δεν θα το έλεγα μαγικό όλο αυτό.....
Διαβάστε την <<Πελασγιώτιδα >> και ταξιδέψτε μαζί της
.Σε άλλες εποχές και τόπους....
Οι εντυπώσεις δικές σας......
(ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ)
Αυτό που μου πρόσφερε αυτή η εφημερίδα, ήταν ένα όμορφο
ταξίδι, γεμάτο γνώσεις ,στη ζωή των αρχαίων Ελλήνων...
(ΑΝΝΑ)
Άξιζε τον κόπο κι αυτό που θα μου μείνει αξέχαστο ,είναι
ότι έχει σχέση με τη Θεσσαλία, καθώς από τα αρχαία
χρόνια μέχρι σήμερα είναι τόπος εύφορος.....
(ΜΥΡΤΩ)
Εγώ προσωπικά ,όταν έχω να γράψω ένα άρθρο, κλείνω τα
μάτια μου και φαντάζομαι ότι είμαι σε κείνο το μέρος,
εκείνη τη στιγμή. Είναι πραγματικά
....υπέροχο...φανταστικό....μοναδικό συναίσθημα. Το
αγαπημένο μου άρθρο είναι...Βασικά είναι συνέντευξη κι
όχι άρθρο. Είναι η συνέντευξη που πήρα από τον
Μ.Αλέξανδρο.Όταν έκλεισα τα μάτια μου ένιωσα το τρακ που
θα ένιωθα αν του έπαιρνα πραγματικά συνέντευξη.Ένιωσα
δέος μπροστά σ αυτόν τον μεγάλο στρατηλάτη. Και
αναρωτήθηκα: Πόσα εκατομμύρια άνθρωποι θα ήθελαν να
μπορούσαν να διαβάσουν μια πραγματική του συνέντευξη!!!
(ΘΩΜΑΣ)
το αγαπημένο μου άρθρο είναι ένα δικό μου με τίτλο
Ο ΙΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΞΕΚΙΝΗΣΕ
(ΤΑΝΟΣ)
Όποιος θέλει να δει την εφημερίδα μας, μπορεί να γράψει
44ο Δημ.Σχολείο Λάρισας στο google και να τη διαβάσει
-αφού την βρει στο τμήμα Δ3. Από αυτή την εφημερίδα θα
μάθετε πολλά πράγματα για την αρχαία Ελλάδα.
Ευχαριστούμε τη δασκάλα μας για την καταπληκτική της
ιδέα, γιατί στάθηκε η αφορμή να αισθανθούμε όλα τα
παραπάνω...
|